Διερευνητικές: Η πρώτη τουρκική αντίδραση και το μήνυμα Μητσοτάκη (upd)

Τρεις ώρες διήρκεσαν οι άτυπες διερευνητικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, και η ελληνική αντιπροσωπεία αναμένεται να αναχωρήσει σε λίγη ώρα για την Αθήνα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά έθεσε και θέματα, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στο πλαίσιο που είχε καθορίσει η ελληνική πλευρά.

Νωρίτερα, η Τουρκία επιχείρησε να αναβαθμίσει σε πολιτικό επίπεδο τις συζητήσεις τεχνικού χαρακτήρα,  με μια σειρά ενεργειών, κορύφωση των οποίων ήταν η παρουσία του εκπροσώπου της  τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν. Μία πρόθεση, η οποία είχε διαφανεί και από την συμμετοχή του διπλωμάτη υφυπουργού Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, η συμμετοχή, ωστόσο, του στενού συνεργάτη του Ερντογάν έδινε εμφανώς στις συζητήσεις, άλλες διαστάσεις.

Την ίδια ώρα, η Αθήνα επαναλάμβανε δια του κυβερνητικού εκπροσώπου το προκαθορισμένο πλαίσιο διεξαγωγής αυτών των συζητήσεων, καθώς και την περιορισμένη θεματική τους. Η ελληνική πλευρά έχει τονίσει, άλλωστε, επανειλημμένως ότι δεν συζητά θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, όπως και κανένα άλλο από τα ανυπόστατα ζητήματα που έχει επιχειρήσει να επιβάλλει η Άγκυρα, στο πλαίσιο της μόνιμης επιδίωξής της να διευρύνει την ατζέντα.

Τι ζήτησαν οι Τούρκοι στις διερευνητικές

Ο κ. Ταραντίλης ανέφερε ότι η Ελλάδα προσέρχεται στις διερευνητικές επαφές με καλή πίστη, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία συζήτηση που να αφορά την εθνική κυριαρχία μας. Υπογράμμισε επίσης, ότι οι διερευνητικές επαφές με τη γειτονική χώρα δεν είναι διαπραγματεύσεις και δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα, ενώ σημείωσε ότι στόχος είναι να πιάσουμε το νήμα από το σημείο που διακόπηκαν οι επαφές το 2016.

Ο 61^ος γύρος των διερευνητικών επαφών ξεκίνησε στις 11.00 το πρωί ώρα Τουρκίας (10.00 ώρα Ελλάδας) στο Ντολμά Μπαχτσέ, το οποίο χρησιμοποιείται ως Προεδρικό γραφείο στην Κωνσταντινούπολη. Είναι η πρώτη φορά, μετά από πέντε χρόνια, που διπλωμάτες και εμπειρογνώμονες των δύο χωρών κάθονται και πάλι στο τραπέζι, διερευνώντας σημεία σύγκλισης για ενδεχόμενες μελλοντικές διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Στη βάση βεβαίως του Διεθνούς Δικαίου.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ΕΡΤ, η τουρκική αντιπροσωπία έθεσε στους Έλληνες συνομιλητές της θέματα, όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και γκρίζων ζωνών για νησιά που δεν έχουν ονομαστικά ανατεθεί στην Ελλάδα, καθώς και θέμα εναέριου χώρου. Σύμφωνα με την ίδια πηγή η Άγκυρα ζήτησε και τη δημιουργία μηχανισμού για το προσφυγικό. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν πάντως ότι συμφωνήθηκε να υπάρξει συνέχεια στην Αθήνα.

Της ελληνικής αποστολής επικεφαλής ήταν ο διπλωμάτης Παύλος Αποστολίδης, ο οποίος ασχολείται με το θέμα από το 2010. Από την τουρκική πλευρά στο τραπέζι κάθισε εκτός από τον Καλίν και τον Σεντάτ Ονάλ, ο Τσαγατάι Ερτσιγές, διευθυντής αεροναυτιλιακών του τουρκικού ΥΠΕΞ, ο οποίος φημίζεται για την κατά καιρούς ακραία ρητορική του. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η σημερινή συνάντηση επρόκειτο να διεξαχθεί σε ξενοδοχείο, αλλά τελικά μεταφέρθηκε στο γραφείο της τουρκικής προεδρίας, στο παλάτι του Ντολμά Μπαχτσέ. Μια κίνηση, η οποία επίσης εντάσσεται στην επιχείρηση της Άγκυρας να αναβαθμίσει τις άτυπες συζητήσεις.

Η πρώτη τουρκική αντίδραση

Το πρακτορείο Anadolu επικαλούμενο διπλωματικές πηγές της Τουρκίας ανέφερε  ότι «στη συνάντηση, αξιολογήθηκαν τα θέματα που συζητήθηκαν στους προηγούμενους 60 γύρους». Συζητήθηκε η τρέχουσα κατάσταση, οι τελευταίες εξελίξεις και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για αυτά τα θέματα για το μέλλον, επισημαίνει το τουρκικό πρακτορείο, προσθέτοντας ότι υπήρξε συμφωνία για την επόμενη συνάντηση στην Αθήνα.

Λίγη ώρα αργότερα ήρθε και η πρώτη αντίδραση από τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, ο οποίος συμμετείχε στις συνομιλίες. Μια συμμετοχή η οποία σηματοδοτούσε την έμμεση παρουσία του Ερντογάν σε αυτές, αλλά και την απόπειρα της Άγκυρας για αναβάθμιση των συνομιλιών. Στην ανάρτησή του ο Καλίν επιμένει στην διευρυμένη τουρκική ατζέντα, υπογραμμίζοντας ότι «είναι εφικτή η λύση όλων των προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του Αιγαίου».

Το μήνυμα Μητσοτάκη

Την ίδια ώρα από την Αθήνα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστελνε σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα, στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με την υπουργό Άμυνας της Γαλλίας Φλοράνς Παρλύ, που έγινε με αφορμή την υπογραφή της συμφωνίας για την απόκτηση των 18 Rafale.

Αναφερόμενος στη σημερινή επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η ειλικρίνεια και η ισορροπία είναι προϋποθέσεις που ευνοούν τον διάλογο για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, ο οποίος «είναι και το αντικείμενο αυτών των διερευνητικών». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την εμμονή στο πλαίσιο που έθεσε η ελληνική πλευρά.

Παραλλήλως τόνισε ότι «η θωράκιση της Ελλάδας ποτέ δεν αποτέλεσε κίνδυνο για κάποια άλλη χώρα», αλλά «αντιθέτως ήταν πάντα ένας παράγοντας ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή». Εστιάζοντας πάντως στην προμήθεια των γαλλικών αεροσκαφών Rafale επισήμανε, ότι «αντανακλά το δόγμα της εθνικής μας στρατηγικής σύμφωνα με το οποίο η άμυνα μας είναι ένας “δίδυμος” πυλώνας της εξωτερικής μας πολιτικής».