Ο “καταλύτης” και η αποθράσυνση του “θηρίου”

του Κώστα Βενιζέλου  – 

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο υπουργός Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης παραδέχεται πως η Τουρκία δεν θα ενταχθεί στην ΕΕ. Το είχε πει τον περασμένο Μάιο στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, το επανέλαβε τα Χριστούγεννα σε συνέντευξή του. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο οι διαπιστώσεις αλλά και η διαμόρφωση πολιτικής στη βάση των νέων δεδομένων.

Ο ΥΠΕΞ παραδέχθηκε επί της ουσίας ότι έχει καταρρεύσει (ή στο ηπιότερο έχει ξεπερασθεί), μια στρατηγική που διαμορφώθηκε από τη δεκαετία του ΄90 από Αθήνα και Λευκωσία και αφορούσε τον «καταλύτη» των ευρωτουρκικών στο Κυπριακό και στα ελλαδοτουρκικά. Είναι προφανές πως σήμερα δεν υπάρχει ενδιαφέρον του καθεστώτος Ερντογάν για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας ενώ παράλληλα έχει αλλάξει και η στάση κρατών-μελών έναντι της διαδικασίας αυτής.

Ο Γιαννάκης Κασουλίδης ανέφερε πως «η  πάροδος του χρόνου απέδειξε ότι συνέβη το ακριβώς αντίθετο και σήμερα η Τουρκία δεν τηρεί, ούτε κατά προσέγγιση, τα κριτήρια της Κοπεγχάγης. Έπρεπε να ήσασταν σε κάποια γωνιά να ακούσετε ποιες είναι πλέον οι απόψεις κρατών-μελών της ΕΕ που πριν ήταν υποστηρικτές της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Αυτό το ξέρει η Άγκυρα. Νομίζω η ηγεσία της είναι αρκετά έξυπνη για να μην εθελοτυφλεί».

Συνεπώς, η Τουρκία φαίνεται να χάνει το τρένο της Ευρώπης και αυτό είναι και δική της επιλογή. Η επιλογή,  από τη δεκαετία του ΄90, για στήριξη της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας δεν απέδωσε κι αυτό δεν χρειάζεται «παπά να μας το πει». Αναδείχθηκε ως επιλογή που θα λειτουργούσε σαν «καταλύτης για τη λύση του Κυπριακού» και θα ομαλοποιούσε τις σχέσεις Ελλάδος και Τουρκίας. Ο χρόνος έδειξε πως, τελικά, το θηρίο αντί να εξημερωθεί αποθρασύνθηκε και έγινε πιο επιθετικό.

Γι’ αυτό, εκτός από τις διαπιστώσεις, χρειάζεται απαραιτήτως να επαναξιολογηθεί η ακολουθούμενη πολιτική. Η πολιτική ηγεσία δεν έχει καλές επιδόσεις στην επαναξιολόγηση πολιτικών καθώς αποδεδειγμένα επιμένει σε αδιέξοδες πολιτικές. Για να μην χαλάσει η μόλα, η πεπατημένη.

Αναθεώρηση πολιτικής

Εάν δεν γίνει επαναξιολόγηση της προσέγγισης αυτής θα παραμείνουμε βυθισμένοι στις ψευδαισθήσεις, που συντηρούν κάποιοι από φόβο και αδυναμία για διαμόρφωση μιας άλλης πολιτικής. Δεν μπορεί να επιμένουμε στον καταλύτη(!) της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού, την ώρα που η Άγκυρα με δική της επιλογή απομακρύνεται από την Ευρώπη.

Αυτή η επιμονή συνιστά συνταγή για εδραίωση του κατοχικού στάτους κβο. Είναι προφανές πως διαπιστώνεται, διαχρονικά, μια σοβαρή αδυναμία: Η ακολουθούμενη πολιτική δεν συνάδει με τα πραγματικά δεδομένα. Αυτό επιβαρύνει το σκηνικό και προκαλεί συνεχείς «διολισθήσεις» στο Κυπριακό. Η ανακάλυψη «καταλυτών», ως αποτέλεσμα αδυναμίας καθορισμού πολιτικής, έχει αποδειχθεί  κενού περιεχομένου, μηδενικής απόδοσης.

Έτοιμες συνταγές δεν υπάρχουν. Χρειάζονται, συνεπώς, πρωτοβουλίες που να κατευθύνουν και να υποβοηθούν τις διαπραγματεύσεις. Κι αυτό μπορεί να γίνει από τη Λευκωσία και την Αθήνα σε πανεθνικό επίπεδο. Η ακολουθούμενη πολιτική απέτυχε. Όσο δεν γίνεται τούτο αντιληπτό, η κατοχή θα διαιωνίζεται και θα εδραιώνεται. Η επαναξιολόγηση πολιτικών και δράσεων δεν είναι αμάρτημα. «Αμαρτία» είναι η επιμονή σε αδιέξοδες και ζημιογόνες πορείες. Είναι και μαζοχισμός η επιμονή σε μια πολιτική που εκ των προτέρων γνωρίζουν άπαντες πως δεν αποδίδει.