Η σκηνοθεσία της συνάντησης των δύο μεγάλων

Πόσοι δεν θα ήθελαν να είναι μύγες στον τοίχο του δωματίου, στο οποίο διεξήχθη η συνάντηση του Αμερικανού προέδρου και του Ρώσου ομολόγου του! Να ακούσουν κάποιες από τις κουβέντες που ειπώθηκαν σε αυτή την τόσο κρίσιμη συνάντηση. Μία συνάντηση που επανέφερε στη μνήμη, τη Σύνοδο της Γενεύης το 1985. Τότε, οι δύο ψυχροπολεμικοί εχθροί Ρόναλντ Ρέιγκαν και Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Σε αντίθεση με σήμερα, το κλίμα τότε, ήταν θερμότερο.

Το προεδρικό αεροσκάφος του Βλαντιμίρ Πούτιν προσγειώθηκε στο διεθνές αεροδρόμιο της Γενεύης στις 13:27 ώρα Ελλάδας. Η πόλη έχει τεθεί σε κατάσταση επιφυλακής, με εκατοντάδες θωρακισμένα οχήματα να περιπολούν τους άδειους δρόμους. Ο καιρός ήταν ηλιόλουστος, με τους δημοσιογράφους να αστειεύονται ότι ο ανέφελος ουρανός σίγουρα δεν αποτελεί οιωνό των συνομιλιών.

Ο Ρώσος πρόεδρος μετέβη στην έπαυλη La Grange στο κέντρο της πόλης. Η βίλα ανήκε κάποτε στον αριστοκράτη Γουίλιαμ Φαβρ. Στη συνέχεια πέρασε στην κατοχή της πόλης της Γενεύης. Κατά καιρούς, σε αυτήν έχουν φιλοξενηθεί παγκόσμιοι ηγέτες και διαφόρων ειδών διασημότητες. Για την συνάντηση των δύο ηγετών επελέγη το εντυπωσιακό δωμάτιο της βιβλιοθήκης, γνωστό και ως «κίτρινο δωμάτιο». Εκεί βρίσκονται σπάνιες εκδόσεις, τόσο στα αγγλικά, όσο στα κινέζικα και στα γαλλικά.

Η πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών ήταν εμφανώς “χλιαρή”. Ναι μεν αντάλλαξαν τις απαραίτητες αβρότητες, αλλά η γλώσσα του σώματος πρόδιδε την απόσταση που χωρίζει τους δύο άνδρες. Έφτασαν με διαφορά λίγων λεπτών και τους υποδέχτηκε ο πρόεδρος της Ελβετίας Γκι Παρμελέν, ο οποίος τους ευχήθηκε καλή τύχη. «Σας εύχομαι μια καρποφόρα συνάντηση προς το συμφέρον των δύο χωρών σας και του κόσμου» είπε ο Παρμελέν, και απομακρύνθηκε.

Αντάλλαξαν χειραψίες και όχι τις καθιερωμένες εν μέσω πανδημίας αγκωνιές ή μπουνίτσες, μπροστά στις κάμερες. Ο Πούτιν ήταν ο πρώτος που μίλησε, ευχαριστώντας τον Μπάιντεν για την «πρωτοβουλία του να συναντηθούν». Είπε ότι «οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία έχουν αρκετά θέματα μεταξύ τους και η επίλυσή τους απαιτεί συνάντηση στο υψηλότερο επίπεδο. Ελπίζω πως η συνομιλία μας θα είναι παραγωγική», κατέληξε. Ο Αμερικανός πρόεδρος χαμογέλασε συγκαταβατικά. Παρόλα αυτά, απέφυγαν και οι δύο συστηματικά να διατηρήσουν οπτική επαφή. Όταν, μάλιστα, οδηγήθηκαν στην αίθουσα, ο ένας κοιτούσε στην Ανατολή και ο άλλος στη Δύση.

Ένταση με τους δημοσιογράφους

Η ένταση αυτή μεταφέρθηκε και στους δημοσιογράφους. Ρώσοι και Αμερικανοί εκπρόσωποι του Τύπου συγκρούστηκαν. Η δημοσιογράφος του Politico περιέγραψε «την πιο χαοτική διαμάχη ΜΜΕ που έχει δει σε προεδρική συνάντηση εδώ και εννέα χρόνια». Οι δημοσιογράφοι σπρώχνονταν και φώναζαν ο ένας στον άλλον για να κινηθούν, αλλά κανείς δεν το έκανε… Και οι δύο πρόεδροι παρακολουθούσαν και άκουγαν τα ΜΜΕ. Εμφανίστηκαν να διασκεδάζουν τη στιγμή. Σε ένα σημείο, ο Μπάιντεν έσκυψε και μίλησε στη διερμηνέα και χαμογέλασε», πρόσθεσε η ανταποκρίτρια του Politico.

Ο σαματάς που προκλήθηκε κάλυψε την τυπική συνομιλία που διεξαγόταν μεταξύ των ηγετών εκείνη τη στιγμή. Μετά βίας ακούστηκε ο Μπαϊντεν να λέει «Όπως είπα και πριν, κάθε συνάντηση ενώπιος ενωπίω είναι μια ικανοποιητική συνάντηση. Προσπαθούμε να προσδιορίσουμε πού έχουμε κοινά ζητήματα και σε ποια θέματα μπορούμε να εργαστούμε μαζί. Και όπου έχουμε διαφωνίες, μπορούμε να κάνουμε τα πάντα ώστε να συζητήσουμε ορθολογικά αυτά τα ζητήματα -οι δύο μεγάλες δυνάμεις».

Στη συνέχεια όλοι αποχώρησαν και άρχισε η πρώτη φάση της συνάντησης: το τετ α τετ των ηγετών με την παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών Άντονι Μπλίνκεν και Σεργκέι Λαβρόφ, που διήρκεσε 93 λεπτά. Ακολούθησε διάλειμμα 45 λεπτών, ενώ οι διευρυμένες συνομιλίες κράτησαν 65 λεπτά. Σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, η συνάντηση θα διαρκούσε σχεδόν πέντε ώρες. Εντέλει, περιορίστηκε στις 2,5 ώρες.

Αν και υπήρξαν έντονες παρασκηνιακές διεργασίες για το αν θα πραγματοποιηθεί κοινή συνέντευξη τύπου, αποφασίστηκε ο καθένας να εμφανιστεί μόνος του μπροστά στις κάμερες για την πρώτη αποτίμηση της συνάντησης. Ο Τζο Μπάιντεν αναχώρησε πρώτος. Πριν μπει στη λιμουζίνα που τον περίμενε, έκανε μία χειρονομία επιδοκιμασίας. «Η συνάντησή μας πραγματοποιήθηκε με εποικοδομητικό πνεύμα. Και οι δύο πλευρές εκφράζουν την πρόθεσή τους να κατανοήσουν η μία την άλλη», ανέφερε στις πρώτες του δηλώσεις ο Ρώσος πρόεδρος…