Συν-οριακές περιπολίες

Γράφει η Ευγενία Σαρηγιαννίδη  – 

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς γιατί οι περιπολίες στην παραμεθόριο γίνονται από δυο μόνον στρατιωτικούς. Θα μπορούσε επίσης να αναρωτηθεί, γιατί εφόσον συνελήφθησαν από τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις, έκρυψαν τα πρόσωπά τους σαν να ήταν εγκληματίες κοινού ποινικού δικαίου, που ντρέπονται μπροστά στις κάμερες και στους δημοσιογράφους.

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς ακόμα για το ακριβές νόημα της νεοελληνικής μικροαστικής αβρότητας, με την οποία αντιμετωπίζονται οι δύο παραπάνω στρατιωτικοί ως «καλά παιδιά». Τι σχέση έχει η ιδιότητά τους ως στρατιωτική περίπολος με την καλοσύνη ή την κακία τους; Θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι μικροπαραβάτες των διάφορων «ευπαθών κοινωνικών ομάδων».

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί, επίσης, για τα όρια που υπάρχουν σε μια πολιτικώς και οικονομικώς παρακμάζουσα κοινωνία ως προς την κοινωνικώς περιρρέουσα ειρηνιστική της προδιάθεση: διότι μια τέτοια προδιάθεση εκφράζεται μονίμως από τον πολιτικά ορθώς σκεπτόμενο πολιτικό κόσμο της χώρας.

Είτε με τους όρους της ψοφοδεούς νηφαλιότητας, της άνευ ορίων ψυχραιμίας, που θα ζήλευαν και τα πιο ψυχρόαιμα ερπετά, είτε με τους γνωστούς σοβαροφανείς ήπιους τόνους, τους «χωρίς φανφάρες και μεγαλοστομίες». Αυτούς πού ενίοτε συνοδεύονται από τόσο διακριτικές και σιωπηρές διαμαρτυρίες, οι οποίες θυμίζουν κωμικές ταινίες βουβού κινηματογράφου. Στη βάση των ανωτέρω θα μπορούσε να κατανοήσει κάποιος γιατί ενοχλεί τόσο ακόμα και η ιδέα ότι οι δυο υπόδικοι Έλληνες στρατιωτικοί χαρακτηρίζονται ως «όμηροι», έστω και υπό τους όρους του πολιτικού ομήρου που περιγράφει τόσο ρεαλιστικά η γνωστή ταινία «Midnight Express».

Και επειδή τυγχάνει η εν λόγω ταινία να έχει προβληθεί στην ελληνική τηλεόραση την προηγούμενη βραδιά της σύλληψης, πολύ ψύχραιμα και νηφάλια θα μπορούσε ίσως να υποθέσει κανείς ότι οι δύο στρατιωτικοί, εμπνεόμενοι από την ταινία, αποφάσισαν την επομένη να κάνουν πολιτισμικό τουρισμό στις φυλακές της Τουρκίας. Οπότε το συμβάν δεν πρέπει ούτε να υπερτονίζεται, ούτε να επενδύεται με υπερβολικούς πατριωτικούς συναισθηματισμούς, ούτε βέβαια να οδηγεί στην απώλεια της ψυχραιμίας του ελληνικού λαού και των πολιτικών του εκπροσώπων.

Η ψύχραιμη ελληνική πλευρά

Άλλωστε, ψύχραιμη ήταν η αντίδραση της ελληνικής πλευράς και στο γεγονός τού εμβολισμού σκάφους του Λιμενικού από ένα μεγαλύτερο τουρκικό πλοίο. Γεγονός, το οποίο ήδη μοιάζει να ξεχάστηκε. Η πολιτισμένη στάση της Ελλάδας δείχνει πόσο χρήσιμη είναι για τη διατήρηση της ησυχίας, της τάξης και της ειρήνης. Άλλωστε, με τους ήπιους τόνους της φέρνει την τουρκική αδιαλλαξία σε διπλωματικό αδιέξοδο. Τέλος, οι Τούρκοι αρμόδιοι αφήνουν να πλανάται η υποψία ότι οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί ενδεχομένως διευκόλυναν την λαθρομετανάστευση, προφανώς προς την Ελλάδα.

Αν ισχύει κάτι τέτοιο, ίσως όλη η ελληνική κοινωνία να βρίσκει έναν επιπλέον λόγο, όχι μόνο για να μείνει νηφάλια και ψύχραιμη, αλλά και να είναι ικανοποιημένη: Οι μεν «αντιεθνικιστές», διότι στον ελληνικό στρατό υπηρετούν «πάνω από όλα άνθρωποι» ευαίσθητοι στο δράμα των μεταναστών και των προσφύγων συνανθρώπων μας, παίζοντας έναν ρόλο «διασώστη ξηράς». Οι δε «εθνικιστές», επειδή στην τουρκική πολιτική ίσως βρίσκουν το πολυπόθητο μπάλωμα των «τρύπιων» ελληνικών συνόρων.

Εξάλλου, σύσσωμη σχεδόν η ελληνική κοινωνία δεν φαίνεται διατεθειμένη να χαλάσει τη ζαχαρένια της για προστριβές που ούτως ή άλλως, υπάρχουν πάντα μεταξύ γειτόνων. Έτσι κι αλλιώς, η ψυχραιμία είναι καλύτερο να διακυβεύεται και να χάνεται στα γήπεδα (λόγου χάρη επ’ ευκαιρία του πρόσφατου αγώνα των δύο δικεφάλων), παρά στα σύνορα. Μην ξεχαστεί ότι εντός λίγων ημερών το τοπίο θα συμπληρωθεί με μια άλλη σεμνή τελετή: την παρέλαση της 25ης Μαρτίου. Εκεί το ακατάβλητο εθνικό φρόνημα, αλλού θα σκορπίσει δωρεάν ρίγη συγκίνησης και αλλού αισθήματα πολιτικής ματαιότητας. «Μα τι θέλουμε επιτέλους να δείξουμε, ότι είμαστε έτοιμοι να κάνουμε πόλεμο;».

Κάποτε θα σκορπίσει και «διεθνιστική» αγανάκτηση για όλες αυτές τις αναχρονιστικές πατριωτικές εκδηλώσεις των φανατικών. Κατόπιν θα έρθει το Πάσχα και οι βροντώδεις συμβολισμοί της Ανάστασης. Λίγο μετά, οι πανηγυρικοί για τα πενήντα χρόνια του Μάη του ’68. Και αμέσως μετά καλοκαίρι, με πολύ τουρισμό. Χαράς ευαγγέλια! Άφθονος άρτος με μαγειρίτσα και σούβλες, ακούσματα και θεάματα, εισαγόμενο χρήμα, μπάνια του λαού. Ψυχραιμία λοιπόν! Σε λίγο όποιος αναφέρεται στο επεισόδιο της αιχμαλωσίας των δυο Ελλήνων στρατιωτικών, ίσως θα ακούει να του απαντάνε: «Ποιους Έλληνες στρατιωτικούς; Α, ναι, τώρα θυμήθηκα!».