Οι αντικειμενικές αξίες, η ιδιοκτησία και οι developers

Γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος  –

Δεδομένου ότι η αρμόδια υφυπουργός Οικονομικών κα Παπανάτσιου εξήγησε πως είναι πολύ πιθανό ο φετινός ΕΝΦΙΑ να υπολογιστεί με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες ζώνης, καλό είναι η κυβέρνηση να ξανασκεφτεί αυτά που γράφονται ότι της εισηγούνται να κάνει. Διότι θα είναι οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό λάθος εάν μετά από ό,τι έχει συμβεί στην αγορά ακινήτων, προχωρήσει με λογικές μέσου όρου. Ο πολίτης-ιδιοκτήτης καταλαβαίνει μόνο τι καλείται να πληρώσει και όχι από τις αλχημείες της διατήρησης ή και επαύξησης των δημοσιονομικών εσόδων.

Το έχουν καταλάβει οι πάντες ότι μία γενική μείωση των τιμών κατά 45% που είναι και η πραγματικότητα, με εξαίρεση ελάχιστες περιοχές, θα γκρέμιζε τα έσοδα του ΕΝΦΙΑ, αλλά και τους ισολογισμούς των τραπεζών. Όμως, μία ακόμη κυβερνητική αλχημεία με αυξήσεις τιμών, που θα εκληφθεί από τα μεσαία στρώματα ως εμπαιγμός, θα έχει αισθητή επίπτωση στα ληξιπρόθεσμα και στην πολιτική ανοχή. Η φοροδοτική ικανότητα έχει πιάσει πάτο και η μεσαία τάξη περιμένει την υπεσχημένη ελάφρυνση του ΕΝΦΙΑ, όχι την κοροϊδία, ούτε την αύξηση.

Οι αντικειμενικές τιμές πριν από την κρίση υπολείπονταν κατά πολύ έναντι των εμπορικών τιμών. Οι αγορές διαμερισμάτων και κατοικιών που έγιναν την περίοδο 2002-2010 έγιναν σε πολύ υψηλές τιμές και οι υποθήκες που εγγράφηκαν ήταν εξ ίσου υψηλές. Πουλήθηκαν παλιά ακίνητα και πατρικά σπίτια και συμπληρώθηκαν με υψηλά δάνεια για να γίνουν οι αγορές.

Είναι προφανές ότι σήμερα μια μείωση κατά 45% που θα έπρεπε να γίνει, θα δημιουργούσε πρόβλημα στους τραπεζικούς ισολογισμούς, ενώ ταυτόχρονα -όπως έγινε στις ΗΠΑ- πολλοί δανειολήπτες μπορεί να αρνηθούν να πληρώνουν πλέον μεγάλα δάνεια για να κρατήσουν ένα ακίνητο που η αξία του είχε καταρρεύσει και επισήμως.Πολιτική αυτοσυντήρηση

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το πρόβλημα είναι περίπλοκο και ότι συνδέεται όχι μόνο με το δημόσιο ταμείο, αλλά και τα συμφέροντα των τραπεζών. Η όλη στρατηγική και της κυβέρνησης και των τραπεζών για τα δάνεια (στεγαστικά και μη) είναι λάθος και εν πολλοίς ύποπτη. Ο κόσμος ξέρει τι έχει στηθεί.

Υπό την απειλή των πλειστηριασμών και των distress fund τα αστικά και άλλα ακίνητα θα καταλήξουν σε developers (εταιρείες οικιστικής ανάπτυξης) σε πολύ φθηνές τιμές. Όπως λέγεται στην αγορά, αυτή είναι η μπίζνα της επόμενης δεκαετίας και οι φιλόδοξοι παίκτες παίρνουν ήδη θέσεις.

Ο κίνδυνος να αυξηθεί ο ΕΝΦΙΑ για περισσότερα από 400.000 ακίνητα (ειδικά για ιδιοκτήτες που έχουν ατομική περιουσία μεγαλύτερη των 200.000 ευρώ), μέσω αλλαγών στον συμπληρωματικό φόρο, είναι μια επικίνδυνη απλούστευση. Εκτός των άλλων θα δημιουργήσει προβλήματα και στην είσπραξη του φόρου. Αν μάλιστα ισχύσει η «πρόταση-φωτιά» για αυξήσεις στις αντικειμενικές έως 40% στις φθηνές περιοχές, 5-15% στις μεσαίες και μειώσεις μόνο στις ακριβές ζώνες, τότε, τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν θα είναι δυσεπίλυτα.

Είναι καλύτερα να καθυστερήσει ο ΕΝΦΙΑ, ώστε να μην προκύψει κανένα «αντικειμενικό» έκτρωμα. Οι τιμές των ακινήτων που θα ορίσει η κυβέρνηση θα είναι κάτι σαν απολυτήριες εξετάσεις. Εκεί θα φανεί η ευφυΐα της, ή πιο σωστά το ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησής της.