Γιατί ο Τραμπ είναι συνεπής με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του

Πριν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το φθινόπωρο του 2016, ο σκηνοθέτης Μάικλ Μούρ είχε υποστηρίξει με σιγουριά ότι νικητής θα είναι ο Τραμπ. Οι προεκλογικές δεσμεύσεις του Τραμπ ήταν τόσο ελκυστικές -και εν μέρει ορθολογικές- για εκατομμύρια πολίτες που πράγματι κατάφερε να πάρει το χρίσμα. Περίπου ενάμιση χρόνο μετά το κόμμα του Λίνκολν επέλεξε ως υποψήφιο για την προεδρία έναν άνθρωπο σαν τον Τραμπ. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στον C.J. Polychroniou, ο Νόαμ Τσόμσκι ήταν ξεκάθαρος: o Τραμπ είναι συνεπής σε ορισμένες προεκλογικές του δεσμεύσεις.

Μόνο μέσα στις πρώτες 18 μέρες του Μαΐου ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος πραγματοποίησε τρεις εξαιρετικά σημαντικές προεκλογικές δεσμεύσεις του: μετέφερε την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, με χαμηλό σχετικά οικονομικό κόστος, παραιτήθηκε εν μέρει του προεδρικού του μισθού και απέσυρε τη χώρα του από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν. Η αναθεώρηση του Obamacare καθώς και οι φορολογικές σαρωτικές αλλαγές πρέπει επίσης να του πιστωθούν, ανεξαρτήτως του αρνητικού τους αντίκτυπου για μεγάλο τμήμα των πολιτών στις ΗΠΑ.

Το βραβευμένο με Πούλιτζερ και αξιόπιστο Politifact σταχυολόγησε 100 βαρύγδουπες υποσχέσεις του Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο ώστε να εντοπίσει αν πράγματι είναι συνεπής πρόεδρος. Το συμπέρασμα είναι ότι ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ είτε τήρησε είτε είναι στην διαδικασία υλοποίησής 54 δεσμεύσεων μέσα σε 16 μήνες διακυβέρνησης. Δεν πρέπει επίσης να παραβλέπεται το γεγονός ότι ο Τραμπ έχει απέναντί του μεγάλο μέρος του αμερικανικού establishment γεγονός που αποτελεί οπωσδήποτε σοβαρό εμπόδιο στην υλοποίηση των πολιτικών του, ανεξαρτήτως αν είναι φιλολαϊκές ή όχι.

Η δε πλατφόρμα Trumptracker (βλέπε παρακάτω) παρουσιάζει ένα φαινομενικά πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 174 υποσχέσεων για την συνέπεια του Τραμπ τις πρώτες 486 μέρες διακυβέρνησης. Ωστόσο η αξιοπιστία της συγκεκριμένης πλατφόρμας ελέγχεται. Για παράδειγμα στο ζήτημα της πυρηνικής συμφωνίας του Ιράν η πλατφόρμα παρουσιάζει μια εικόνα στασιμότητας ενώ οι ΗΠΑ όχι μόνο έχουν αποσυρθεί από τη συμφωνία αλλά αναμένονται και εξελίξεις.

 

Υπάρχουν και mainstream media που έχουν στήσει ένα “παρατηρητήριο” για την προεδρία Τραμπ, όπως είναι οι New York Times ή το BBC. Οι διαφορές που παρατηρεί κανείς μπορεί να οφείλονται είτε στην μειωμένη ενημέρωση των δεδομένων είτε και στην πολιτική τοποθέτηση του μέσου. Μπορεί κάποιες πολιτικές αποφάσεις να φαίνονται ανακόλουθες με τις προεκλογικές θέσεις του, ωστόσο δεν πρέπει να εξάγει κανείς βιαστικά συμπεράσματα. Για παράδειγμα, τον περασμένο Φεβρουάριο, το BBC θεωρούσε ότι ο Τραμπ εγκατέλειψε την προεκλογική θέση του σύμφωνα με την οποία το ΝΑΤΟ είναι “παρωχημένο” (obsolent).

Απόδειξη αυτού ήταν όταν κατά την επίσκεψη του γ.γ. του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι «το ΝΑΤΟ δεν είναι παρωχημένο». Ωστόσο, αν παρακολουθήσει κανείς την ομιλία του Τραμπ στην πιο πρόσφατη επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ θα δει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε τους έντονους προβληματισμούς του για την χρησιμότητα του ΝΑΤΟ. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι κατάφερε να αποσπάσει την δέσμευση των εταίρων για περισσότερη συνεισφορά στη Συμμαχία.

Επίσης η αναστολή της υλοποίησης επιβολής δασμών στην Κίνα, μάλλον θα πρέπει να πιστωθεί ως επιτυχία στον Τραμπ η αλλαγή στάσης της Κίνας. “Η Κίνα έχει δεχθεί να ανοίξει τις αγορές της στα αμερικανικά αυτοκίνητα καθώς και στα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ακόμη φαίνεται ότι έχει δεχθεί να αγοράζει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες αμερικανικών microchip, από αυτές που αγοράζει μέχρι σήμερα.

Οι πληροφορίες ομιλούν για αύξηση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ περίπου κατά 100 δισ. δολάρια” έγραφε πρόσφατα ο Κώστας Μελάς από το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Η χθεσινή ανακοίνωση (20 Μαΐου) του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ “περι αναβολής του εμπορικού πολέμου” με την Κίνα ήρθε μετά από παραχωρήσεις της κινεζικής πλευράς. Η μερική ρητορική ανακολουθία οδήγησε σε οικονομικά και πολιτικά οφέλη για τις ΗΠΑ και αυτό είναι που έχει τη μεγαλύτερη σημασία.

Πόσο δίκιο έχει;

Πρόσφατα, ένας από τους σημαντικότερους δριμύτερους επικριτές του Τραμπ, ο Νόαμ Τσόμσκυ δήλωσε σε συνέντευξή του στον ελληνικής καταγωγής πολιτικό επιστήμονα Πολυχρονίου ότι ο Τραμπ σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν πράγματι συνεπής. “Εκτελεί τις επιθυμίες των Ευαγγελιστών που αποτελούν μεγάλο μέρος της εκλογικής του βάσης. Αυξάνει σημαντικά τον στρατιωτικό προϋπολογισμό, όπως υποσχέθηκε.

“Όσον αφορά το εμπόριο, αν και οι πολιτικές του, στο βαθμό που είναι συνεπείς, γενικά είναι επιβλαβείς, η ρητορική δεν είναι εντελώς ψευδής. Είναι αλήθεια ότι η Κίνα χρησιμοποιεί συσκευές που παραβιάζουν τους κανόνες τους Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Οι συσκευές αυτές ήταν κρίσιμες για την ανάπτυξη των πλουσίων κοινωνιών, όπως είναι η Αγγλία και οι ΗΠΑ. Αυτές λοιπόν τώρα απαγορεύονται από τις συμφωνίες δικαιωμάτων των επενδυτών. Είναι μια τυπική εξήγηση που οι ιστορικοί των οικονομικών αποκαλούν «κλωτσώντας µακριά τη σκάλα». Δηλαδή, πρώτα σκαρφαλώνουμε και στη συνέχεια κλωτσάμε τη σκάλα, ώστε να μην μπορούν να ανέβουν οι υπόλοιποι“.

“Επίσης ο Τραμπ έχει δίκιο όταν λέει ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής (NAFTA). Ορισμένες λογικές προτάσεις έχουν υποβληθεί από τους εταίρους της NAFTA. Για παράδειγμα, ο Καναδάς πρότεινε στην αναθεωρημένη NAFTA θα πρέπει να απαγορεύονται οι σκληροί αντεργατικοί νόμοι, που στη σύγχρονη νέα γλώσσα (Newspeak) αποκαλούνται «δικαίωμα στην εργασία». Αυτοί οι νόμοι φαίνεται πως σύντομα θα γίνουν ομοσπονδιακή πολιτική υπό τον αντιδραστικό δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ Roberts Court“.

Εν τέλει, μπορεί η αναλογία τήρησης δεσμεύσεων και προεκλογικών υποσχέσεων να είναι ακόμα φαινομενικά περιορισμένη αλλά ο Τραμπ έχει δημιουργήσει εκείνο το κλίμα που ευνοείται η δική του πλευρά. Είναι αδιάφορο η ιδεολογική του τοποθέτηση ή αν η φορολογική του μεταρρύθμιση ευνοεί τα μεγάλα εισοδήματα και τις εταιρείες. Σε σύγκριση με την ελληνική υποτίθεται αριστερή κυβέρνηση είναι αναμφίλεκτα πιο συνεπής. Η συγκυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ αποδείχτηκε ότι όχι μόνο είναι ανίσχυρη, που είναι δομικό ευρω-πρόβλημα αλλά προφασίζεται ότι προσπαθεί να είναι συνεπής. Οι δημοσκοπήσεις είναι μια ένδειξη. Εξάλλου η γυναίκα του καίσαρα… έστω εν μέρει.