Αντί του νόμιμου Κόντε, ο δοτός Κοταρέλι

Ο ένας δηλώνει “αριστερός” ενώ ο άλλος έχει κερδίσει το προσωνύμιο “ψαλιδοχέρης”, εξαιτίας της εμμονής του στις περικοπές μισθών και συντάξεων ήδη από την θητεία του στο ΔΝΤ. Ο πρώτος επιλέχτηκε από τους νικητές των εκλογών -Κίνημα 5 Αστέρων και Λέγκα- να αναλάβει την πρωθυπουργία στην Ιταλία. Ο δεύτερος όμως θα είναι αυτός που τελικά θα αναλάβει τον πρωθυπουργικό θώκο, έστω και υπηρεσιακά. Τζουζέπε Κόντε και Κάρλο Κοταρέλι είναι οι δύο πολιτικές προσωπικότητες που μονοπωλούν τη δραματική ιταλική πολιτική σκηνή τις τελευταίες ώρες.

Μπορεί ο Τζουζέπε Κόντε να παρέδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως δεν πρόκειται να φύγει από το κέντρο της πολιτικής σκηνής. Έτσι κι αλλιώς η συμμαχία του Κινήματος των 5 Αστέρων με τη Λέγκα δεν πρόκειται να διαρραγεί από την άρνηση του προέδρου Ματαρέλα να δεχθεί ως υπουργό Οικονομικών αυτόν που επέλεξε η Λέγκα και υπέδειξε ο Κόντε.

Η επιλογή του από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Ιταλίας για τον πρωθυπουργικό θώκο αιφνιδίασε. Εκ πρώτης όψεως, ο 53χρονος νομικός μοιάζει να ανήκει στην τάξη των προνομιούχων συστημικών τεχνοκρατών, για τους οποίους, ειδικά το Κίνημα των 5 Αστέρων δεν έτρεφε τα καλύτερα αισθήματα. Ο άγνωστος στο ευρύ κοινό τεχνοκράτης, αν και επισήμως δεν ανήκει σε κανένα από τα δύο κόμματα, βρίσκεται πιο κοντά στα «Πέντε Αστέρια».

Είναι χωρισμένος, πατέρας ενός αγοριού 10 ετών και λατρεύει το ακριβό ντύσιμο. Επιλέγει πάντα γνωστές ιταλικές φίρμες, έχοντας ιδιαίτερη αδυναμία στα χρυσά μανικετόκουμπα με τα αρχικά του και τα ποσέ μαντήλια. Είναι καθηγητής Νομικής στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και στο πανεπιστήμιο της Ρώμης, ενώ εκεί διατηρεί και το δικό του δικηγορικό γραφείο. Η προσγείωσή του στην κορυφή της πολιτικής είναι εντυπωσιακή, αν αναλογιστεί κανείς ότι κατάγεται από μία φτωχή οικογένεια, από ένα μικροσκοπικό χωριουδάκι της Απουλίας.

Αν και δεν έχει ιδέα από πολιτική…

Ιδεολογικά δηλώνει αριστερός, αν και πλέον εκτιμά πως τέτοιου είδους ταμπέλες μοιάζουν παρωχημένες. Στο 12σελιδο βιογραφικό του φιγουράρει το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο Yale, όπως και τα πανεπιστήμια της Σορβόνης και της Νέας Υόρκης. Το τελευταίο είναι που αμαύρισε την πολιτική του σταδιοδρομία, πριν καν αυτή αρχίσει.

Η εφημερίδα New York Times υποστήριξε σε ρεπορτάζ της πως δεν βρέθηκε το όνομά του στους αποφοίτους, αν και ο ίδιος δήλωνε πως «σπούδασε εκεί το 2008-2009, με στόχο να τελειοποιήσει την επιστήμη του». Μετά την αποκάλυψη ξεκαθάρισε πως δεν ήταν ποτέ εγγεγραμμένος φοιτητής, αλλά επισκεπτόταν την βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου στο πλαίσιο ενός προγράμματος ανταλλαγής τεχνογνωσίας.

Όπως και να έχει, ειδικεύεται στον αστικό κώδικα και στο οικονομικό δίκαιο. Ειδικότητά του είναι η νομική συμβουλευτική σε εταιρείες που βρίσκονται στα πρόθυρα χρεοκοπίας, κάτι που φάνηκε τουλάχιστον ειρωνικό σε πολλούς Ιταλούς. Τα σόσιαλ μίντια, άλλωστε, πήραν φωτιά. «Αν και δεν έχει ιδέα από πολιτική ασχολείται με πτωχευμένες εταιρείες. Ε, κάτι τέτοιο είναι και η Ιταλία», έγραψε ένας στον λογαριασμό του στο Twitter. Έχει εκπονήσει αρκετές ακαδημαϊκές μελέτες και έχει συμμετάσχει σε διοικητικά συμβούλια εταιρειών.

Το κοινό σημείο με Ρέντσι

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου και των σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο συνεργαζόμενων κομμάτων, είχε παραμείνει στο περιθώριο. Απέφυγε, μάλιστα, οποιαδήποτε δημόσια τοποθέτηση ή εμφάνιση. Η αναπάντεχη τιμητική επιλογή του ώθησε φίλους και συναδέλφους να μιλήσουν για εκείνον, χαρακτηρίζοντάς τον άτομο με ήθος.

Ο προσωπικός του λογαριασμός στο What’s upp φέρει μία από τις πιο αγαπημένες ατάκες: του Τζον Κένεντι: «κάθε επιτυχία αρχίζει με τη διάθεση κάποιου να προσπαθήσει». Τάσσεται υπέρ της αναθεώρησης της μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος, η οποία ψηφίστηκε από την κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι. Λέγεται ότι διατηρεί άριστες σχέσεις με το Βατικανό, ενώ δεν κρύβει τη βαθιά θρησκευτική πίστη του.

Παρά την πολύχρονη καριέρα του, τους ώμους του βαραίνει ένα στεγαστικό δάνειο, απλήρωτοι φόροι και μία κακή σχέση με την πρώην σύζυγό του. Δηλώνει «περήφανος Ευρωπαίος», ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχει ισχυριστεί πως διαθέτει βρετανική καρδιά. Είναι μέχρι και σήμερα κολλημένος με τους γονείς του, ενώ παλαιοί συμμαθητές τον ενθυμούνται να διαβάζει διαρκώς, αλλά και να αγαπάει το ποδόσφαιρο. Πριν συμπορευθεί με το Κίνημα Πέντε Αστέρων, του είχαν καταλογίσει μία στενή σχέση με την πρώην υπουργό υπεύθυνη για τις θεσμικές αλλαγές Μαρία Έλενα Μπόσκι, η οποία είχε με τη σειρά της στενές σχέσεις με τον Ματέο Ρέντσι και είχε κατηγορηθεί για διαπλοκή.

Ο σκληροπυρηνικός τεχνοκράτης

Ο Σέρτζιο Ματαρέλα ανέθεσε στον Κάρλο Κοταρέλι, πρώην στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, να σχηματίσει κυβέρνηση τεχνοκρατών. Ο γεννημένος στην Κρεμόνα, στο βόρειο τμήμα της Ιταλίας, Κάρλο Κοταρέλι έχει κερδίσει το προσωνύμιο “ψαλιδοχέρης”, εξαιτίας της εμμονής του στις περικοπές μισθών, συντάξεων, αλλά και στην- πάση θυσία- θέση του περί μείωσης του δημοσίου χρέους. Όσο παθιασμένα υπερασπίζεται τις “μεταρρυθμίσεις” αυτές, άλλο τόσο απεχθάνεται την εκλογική επικράτηση και συνεργασία του κόμματος των Πέντε Αστέρων με την Λέγκα του Βορρά, υπογραμμίζοντας ότι «το κυβερνητικό πρόγραμμά τους θα προκαλέσει αύξηση του δημοσίου ελλείμματος». Εξάλλου, ο Κοταρέλι μιλάει ως σκληροπυρηνικός τεχνοκράτης.

Ο 54χρονος οικονομολόγος, στον οποίο ο Ιταλός πρόεδρος ανάθεσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, έχει εργαστεί 25 ολόκληρα χρόνια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, έχοντας επιτελική θέση στην σύνταξη της έκθεσης που αναλύει την κατάσταση της δημόσιας οικονομίας μεγάλων χωρών του πλανήτη. Συνέχισε την καριέρα του, περνώντας άλλα έξι χρόνια στην Τράπεζα της Ιταλίας. Έχει σπουδάσει οικονομικά στην Ιταλία και στη Μεγάλη Βρετανία, στο περίφημο London School of Economics, ενώ η κυβέρνηση του Ενρίκο Λέττα του ζήτησε το 2014 να υποδείξει με ποιο τρόπο η χώρα θα μπορούσε να εξοικονομήσει πόρους, περικόπτοντας σειρά άχρηστων δαπανών. Τελικά, η πρότασή του δεν βρήκε εφαρμογή, καθώς πολλοί την έκριναν ως ιδιαίτερα αντιλαική και σκληρή.

Ο Κοταρέλι πάντως εκτός από την απόλυτη ταύτισή του με τις αγορές και τα επενδυτικά γεράκια, έχει επικριθεί και για το γεγονός ότι δεν ζει στο πετσί του την κατάρρευση της ιταλικής οικονομίας και τις κοινωνικές συνέπειες αυτής, μιας και έχει επιλέξει να δώσει αμερικάνικη παιδεία στα τέκνα του. Και τα δύο, μάλιστα, πλέον ζουν και εργάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, μακριά από το χάος που πλήττει την Ιταλία. Ο γιός του είναι 26 ετών και αμέσως μετά την αποφοίτησή του, από το γνωστό αμερικάνικο Πανεπιστήμιο Princeton, εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Η μικρότερη κόρη του Ελίζα ζεί και σπουδάζει στην Καλιφόρνια.