Το μετέωρο βήμα του Ζάεφ και η διαρροή από Μαξίμου

Και ενώ όλοι ανέμεναν το περιβόητο τηλεφώνημα του Ζόραν Ζάεφ στον Αλέξη Τσίπρα για να οριστικοποιηθεί η συμφωνία, το Μέγαρο Μαξίμου έκανε διαρροή ότι η υπόθεση έχει μπλοκάρει, λόγω της αδυναμίας του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ να περάσει αυτά τα οποία συμφώνησαν προ ημερών στις Βρυξέλλες οι δύο υπουργοί Εξωτερικών. Το βέτο του προέδρου Γκιόργκι Ιβάνοφ έπαιξε οπωσδήποτε τον ρόλο του, αλλά το βασικό είναι ότι το VMRO (αξιωματική αντιπολίτευση) παραμένει στην απορριπτική θέση του παρά τις ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται από τη Δύση.

Έχοντας επίγνωση του αρνητικού κλίματος στη χώρα του ο Ζόραν Ζάεφ είχε ζητήσει και εξασφαλίσει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έκανε δηλώσεις, οι οποίες θα τον δυσκόλευαν στην προσπάθειά του να εξασφαλίσει πολιτική συναίνεση για την υπερψήφιση της συμφωνίας. Η Αθήνα τήρησε τον λόγο της και έμεινε για κάποια 24ωρα σιωπηλή. Χθες (1 Ιουνίου), όμως, έδωσε τέλος στο κλίμα αναμονής και ασάφειας, το οποίο από ένα χρονικό σημείο και πέρα της προσκόμιζε πολιτικό κόστος.

Αν, και μόνο αν ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ κερδίσει την εσωτερική μάχη, θα βγει “λευκός καπνός”, το Διεθνές Σύμφωνο θα οριστικοποιηθεί και θα υπογραφεί. Στη συνέχεια θα εγκριθεί από την Βουλή της ΠΓΔΜ και μόνο τότε η Ελλάδα θα ανάψει το πράσινο φως για να δοθεί στη γειτονική χώρα ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και θα δεσμευθεί πως θα συναινέσει στην ένταξη στο ΝΑΤΟ όταν θα έχει εγκριθεί η συμφωνία και στο δημοψήφισμα, το οποίο προγραμματίζεται για Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο.

Στο τραπέζι πάντως παραμένει ως φαβορί το σλαβικό όνομα Severna Makedonija (Βόρεια Μακεδονία). Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, αλλά και από την ενημέρωση που έκανε ο Νίκος Κοτζιάς στους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, δεν ετέθη ζήτημα αλλαγής του ονόματος της γλώσσας και της εθνότητας. Με άλλα λόγια θα συνεχίσουν να ονομάζονται «Μακεδόνες» και η γλώσσα τους «μακεδονική» με μία προσθήκη που να δείχνει ότι πρόκειται για σλαβική γλώσσα.

Το ένα βήμα μπρος δύο βήματα πίσω των Σκοπιανών συνέβη και στο ζήτημα της Εκκλησίας. Πριν ακόμα καταλαγιάσει ο αντίκτυπος της είδησης ότι η «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία» έστειλε επιστολή στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ζητώντας την επαναφορά της σε εκκλησιαστική κανονικότητα υπό το παραδοσιακό όνομά της «Αρχιεπισκοπή Αχρίδας και Πρώτης Ιουστινιανής» διαψεύδεται.

Βήμα πίσω και στο εκκλησιαστικό

Οι αντιδράσεις ανάγκασαν τον Ζάεφ να δώσει στην δημοσιότητα την επιστολή του προς τον Πατριάρχη και να αρνηθεί ότι αφαίρεσε τον όρο «Μακεδονία» από την τοπική Εκκλησία. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Μίλε Μποσνιακόφσκι «ο Πρωθυπουργός Ζάεφ έστειλε μια αναφορά για την επίλυση του μακρόχρονου εκκλησιαστικού ζητήματος. Στην αναφορά, που στάλθηκε στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, δεν ζητήθηκε να διαγραφεί η λέξη “Μακεδονία”».

Όπως μεταδίδουν, εξάλλου, Μίντια των Σκοπίων, στους κόλπους της σχισματικής Εκκλησίας ξέσπασε εμφύλιος. Τρεις επίσκοποι ζητούν συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου και ψηφοφορία γι’ αυτή την απόφαση, που έγινε σε συντονισμό, όπως λένε, από τον επικεφαλής επίσκοπο Στέφανο, πρόσωπο κοντά στον πρωθυπουργό Ζάεφ. Η αρχική εντύπωση πάντως ήταν ότι πρόκειται για κίνηση υψηλής πολιτικής και σημειολογικής αξίας προς την κατεύθυνση της επίτευξης λύσης.

Η εκκλησιαστική πτυχή, ωστόσο, είναι δευτερεύουσας σημασίας μπροστά στην αδυναμία του Ζόραν Ζάεφ να διαβεί τον Ρουβίκωνα. Κατά μία πληροφορία αναμένει να δει πόσο ογκώδες θα είναι το συλλαλητήριο εναντίον της συμφωνίας που διοργανώνει στα Σκόπια σήμερα Σάββατο η αξιωματική αντιπολίτευση. Κατά μία άλλη αναμένει να δει εάν θα αποδώσουν οι ασφυκτικές πιέσεις που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ασκούν στην ηγεσία του VMRO.

Η κίνηση του Μεγάρου Μαξίμου ουσιαστικά να κηρύξει τη λήξη της αναμονής εκ των πραγμάτων ασκεί πίεση και στον Ζόραν Ζάεφ, αλλά και στη Δύση που ενδιαφέρεται να εντάξει την ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.