Με το ένα πόδι μέσα και με το άλλο έξω ο Ζάεφ

Μέχρι την περασμένη Παρασκευή (1η Ιουνίου) η κυβέρνηση Τσίπρα τηρούσε σιωπή, αποφεύγοντας δηλώσεις, οι οποίες ενδεχομένως θα δυσκόλευαν την προσπάθεια του Ζόραν Ζάεφ να δημιουργήσει την αναγκαία συναίνεση στη χώρα του, ώστε να εγκριθεί το σχέδιο συμφωνίας για το όνομα. Τα πράγματα, ωστόσο, δεν εξελίχθηκαν όπως είχαν σχεδιασθεί. Είτε επειδή προσέκρουσε σε ανυπέρβλητα εμπόδια, είτε επειδή ο ίδιος λόγω των αντιδράσεων οπισθοδρόμησε, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δεν ανταποκρίθηκε.

Η τηλεφωνική κλήση προς τον Αλέξη Τσίπρα δεν έγινε και κατά συνέπεια απομακρύνθηκε το ενδεχόμενο της συνάντησής τους στις Πρέσπες για την υπογραφή του Συμφώνου. Την Παρασκευή, λοιπόν, το Μέγαρο Μαξίμου έκανε και τη δική του κίνηση. Ουσιαστικά, διοχέτευσε στα Μίντια ότι η συμφωνία απομακρύνεται, αν δεν καταρρέει, λόγω της αδυναμίας των Σκοπίων να ανταποκριθούν στα όσα είχαν συμφωνηθεί από τους δύο υπουργούς Εξωτερικών στις Βρυξέλλες. Την Κυριακή ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε ότι «η μπάλα βρίσκεται στο δικό τους τερέν. Η ελληνική κυβέρνηση περιμένει από τον κ. Ζάεφ να κάνει το αποφασιστικό βήμα για να καταλήξουμε σε μια συμφωνία». Υπογράμμισε, μάλιστα, πως ούτε εκείνος μπορεί να προεξοφλήσει πότε θα πραγματοποιηθεί η τηλεφωνική επικοινωνία των δύο πρωθυπουργών.

Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή στο Μέγαρο Μαξίμου διαπίστωσαν πως η παράταση της εκκρεμότητας προκαλούσε πολιτική φθορά, με την έννοια ότι τροφοδοτούσε ένα κλίμα αναμονής, ασάφειας και ρευστότητας, το οποίο από ένα χρονικό σημείο και μετά η κοινή γνώμη άρχισε να το εισπράττει αρνητικά. Κατά την ίδια πηγή, με τη διαρροή και στη συνέχεια με την επίσημη τοποθέτηση, η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει τη θέση της και ταυτόχρονα πιέζει τον Ζόραν Ζάεφ να ξεκαθαρίσει τη δική του.

Τώρα ή ποτέ

Διπλωματικός παράγοντας μας είπε ότι εάν ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ πράγματι εννοεί αυτά που έχουν κατ’ αρχήν συμφωνηθεί, η στάση της ελληνικής κυβέρνησης τον διευκολύνει να θέσει το πραγματικό δίλημμα: ή θα αποδεχθούν και θα υπερψηφίσουν όσα συμφωνήθηκαν ή η ΠΓΔΜ θα μείνει εκτός και από το ΝΑΤΟ και από την ΕΕ. Ο ίδιος παράγοντας υπογράμμισε ότι για το γειτονικό κράτος η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας, επειδή αποτελεί την εγγύηση ότι θα μείνει ενωμένο, ότι δεν θα καταρρεύσει από ένα νέο κύκλο εθνοτικών συγκρούσεων, όπως εκείνες που είχαν λάβει χώρα το 2001. Γι’ αυτό και το δίλημμα πρέπει όχι απλώς να τεθεί ρητορικά, αλλά και να βιωθεί, να νοιώσουν και ο πρόεδρος Ιβανόφ, και η αξιωματική αντιπολίτευση και οι πολίτες πως ισχύει το «τώρα ή ποτέ», πως αν κλείσουν τώρα την πόρτα αυτή θα μείνει κλειστή για πολλά χρόνια.

Με την κίνησή της, η ελληνική κυβέρνηση έστειλε μήνυμα και στις δυτικές πρωτεύουσες, με την έννοια ότι δεν μπορεί να ανέχεται για πολύ αυτό το θολό τοπίο. Εάν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι θέλουν να αποτρέψουν το διαφαινόμενο ναυάγιο οφείλουν να κινηθούν γρήγορα και αποτελεσματικά. Είναι κοινό μυστικό ότι ήδη ασκούν πιέσεις στη νέα ηγεσία του VMRO να υπαναχωρήσει από την απορριπτική θέση του και να υπερψηφίσει στη Βουλή τη Συμφωνία. Από ό,τι φαίνεται, όμως, οι πιέσεις αυτές δεν ήταν τόσο ισχυρές για να φέρουν αποτέλεσμα. Έτσι, ο Ζόραν Ζάεφ είναι με το ένα πόδι μέσα στη συμφωνία και με το άλλο έξω.