Ένας “γάμος” και πολλές “κηδείες” στις Πρέσπες

«Κύριε Νίμιτς, πώς νιώθετε;» «Ενθουσιασμένος. Βάζω στοίχημα ότι ούτε εσείς το πιστεύατε πως θα φτάναμε στο σήμερα». Αλμβοδοβαρικό θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς το σκηνικό που έλαβε χώρα στις Πρέσπες. Το χωριό Ψαράδες “γλύφει” με τα νερά της η μεγάλη λίμνη που χωρίζει (ή ενώνει) Ελλάδα, ΠΓΔΜ και Αλβανία. Αν έπρεπε να επιλεγεί τίτλος για την χθεσινή ημέρα, αυτός θα ήταν «ένας γάμος και πολλές κηδείες».

Από τη μία, το γραφικό και μικροσκοπικό ακριτικό χωριό έζησε πρωτόγνωρες σκηνές αίγλης. Από την άλλη, οι εκατοντάδες πολίτες πνίγηκαν στα χημικά, στην προσπάθειά τους να πλησιάσουν «τη γαμήλια τελετή» και να βροντοφωνάξουν την αντίθεσή τους στην “ένωση”. Φαίνεται, όμως, ότι εξαρχής δεν είχε κριθεί αναγκαία η συγκατάθεσή τους. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κανείς ότι άνδρες και γυναικόπαιδα εγκλωβίστηκαν τόσα χιλιόμετρα μακριά, εκεί που οι φωνές και τα ουρλιαχτά τους δεν θα έπλητταν το εορταστικό κλίμα.

Το μόνο που επισκίασε, τουλάχιστον πρόσκαιρα, την ατμόσφαιρα, ήταν ο ήχος από τις καμπάνες που χτυπούσαν πένθιμα και δυο-τρεις μαύρες σημαίες που είχαν τοποθετηθεί όπως-όπως σε συρματοπλέγματα. Και αυτό, όμως, διήρκησε λίγο. Είχε ξεχαστεί μέχρι να ολοκληρωθεί η δεκάλεπτη διαδρομή των βαν που μετέφεραν τους παρευρισκόμενους στο μέρος της εκδήλωσης.

Εκεί, δημοσιογράφοι, πολιτικοί και τοπικοί παράγοντες συμμετείχαν, σε μία δίχως αμφιβολία, ιστορική στιγμή. Αμήχανοι για το πρωτοφανές του πράγματος και περίεργοι για την εξέλιξή του, περίμεναν πειθαρχημένα να πάρουν θέσεις μπροστά από την εξέδρα που είχε στηθεί από το προηγούμενο βράδυ. Το τραπέζι της υπογραφής με το τσαλακωμένο μπεζ τραπεζομάντηλο έπαιρνε μυθικές διαστάσεις. Η θέα των στιλογράφων που ήταν εκεί σε απόσταση αναπνοής ιντρίγκαραν τους περισσότερους. Πολλοί πλησίαζαν και τα ακουμπούσαν με τόσο δέος που θα πίστευε κανείς ότι φέρουν μαγικές ιδιότητες.

“Λάτε με στέβια”!

Η ιδιοκτήτρια της τοπικής ταβέρνας, σε κατάσταση ημιπανικού, προσπαθούσε να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερες περιστάσεις. Δεν είναι, άλλωστε, και κάθε μέρα που κάνουν ουρά μπροστά της γνωστές προσωπικότητες, ζητώντας «ένα λάτε παρακαλώ με στέβια». Αυτό ξεστόμισε μία γνωστή κυρία της κυβέρνησης για να λάβει την απάντηση: «ελληνικό και νεσκαφέ μόνο», αποχωρώντας απογοητευμένη.

Την ίδια στιγμή, ιδιαίτερα απασχολημένη φαινόταν να είναι η σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό γραμματέας του πρωθυπουργού Γιάννα Πεππέ. Με ένα τηλέφωνο στο χέρι, δεν σταματούσε να επιβλέπει, να δίνει εντολές και να οργανώνει τις τελευταίες λεπτομέρειες εν αναμονή της άφιξης του Αλέξη Τσίπρα. Αντιθέτως, βουλευτές, πρώην υπουργοί και πρωτοκλασάτα κυβερνητικά στελέχη έμοιαζαν πιο χαλαρά. Προσπέρασαν τον έλεγχο, από τον οποίο πέρασαν όλοι ανεξαιρέτως οι δημοσιογράφοι.

Μία άλλη βουλευτίνα, επέπληξε ένα όργανο της τάξης που δεν την αναγνώρισε, απαιτώντας προνομιακή μεταχείριση. Τελικά, οι περισσότεροι εξ αυτών συγκεντρώθηκαν σ’ ένα καφέ, με την Κατερίνα Νοτοπούλου να κάνει πηγαδάκι με την Θεοδώρα Τζάκρη, η οποία έδειχνε να ισορροπεί επικίνδυνα με τις γόβες στιλέτο, όταν το σινούκ προσγειώθηκε και δόθηκε το σήμα να κατηφορίσει και να κάτσει στη θέση της. Η συνομιλήτριά της δεν την ακολούθησε. Αν και κάποιοι της επεσήμαναν να κάτσει μπροστά με τους επισήμους, εκείνη επέλεξε να μείνει όρθια, πίσω από τους δημοσιογράφους.

Οι πρώτοι που έκαναν την εμφάνισή τους, δίνοντας έτσι το σήμα της έναρξης ήταν ο Γιώργος Κατρούγκαλος και ο Γιάννης Αμανατίδης. Για λίγα δευτερόλεπτα απόλαυσαν το χειροκρότημα των θεατών. Επέστρεψαν, όμως, βιαίως στη λήθη, όταν έκανε την εμφάνισή του ο Νίκος Κοτζιάς. Το κοινό -τουλάχιστον το κομματικό- σηκώθηκε και σε υστερία φώναζε ρυθμικά το όνομά του «Νίκο! Νίκο! Νίκο!».

Τα γενέθλια Νίμιτς

Εκείνος κράταγε τον ρυθμό με το καπέλο του και τα χέρια του στον αέρα. Έβγαλε σέλφι με όλους, εκτός από τους υφισταμένους υπουργούς του. Αστειεύτηκε και τέλος προέτρεψε τους πάντες να τραγουδήσουν το Happy Birthday στον Μάθιου Νίμιτς που είχε μόλις κάνει την εμφάνισή του. Ο ειδικός διαπραγματευτής του ΟΗΕ, απ’ όλες τις ημέρες του χρόνου, είχε εκείνη την ημέρα τα γενέθλιά του. Τρία, τέσσερα λεπτά αργότερα έφτασε και ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος αν και δέχτηκε την ίδια θερμή υποδοχή, προσπέρασε το κοινό για να καλωσορίσει τον ομόλογό του από την ΠΓΔΜ, ο οποίος κατέφτανε λίγα μέτρα πιο εκεί με ταχύπλοο, έχοντας ήδη αναρτήσει τις απαραίτητες σέλφι.

Οι ομιλίες που ακολούθησαν επισκιάστηκαν από τις χειραψίες, τις αγκαλιές, τα γλυκόλογα, τα σταυρωτά φιλιά και γενικά τον ενθουσιασμό που κάθε γιορτή επιβάλει. Στον ενθουσιασμό αυτόν ίσως μπορεί κανείς να καταλογίσει το γεγονός ότι ο Ζόραν Ζάεφ αναφέρθηκε στους ομοεθνείς του σαν “Μακεδόνες” και στη χώρα του σαν “Μακεδονία”. Ο Μάθιου Νίμιτς πήρε αμέσως μετά τον λόγο, δηλώνοντας ότι οι δύο ηγέτες του έκαναν το καλύτερο δώρο γενεθλίων. Ακολούθησαν οι υπογραφές, οι αναμνηστικές φωτογραφίες και αυτό ήταν…

Οι επίσημοι εξαφανίστηκαν για να συνεχίσουν το γλέντι, τρώγοντας φιλέτο χοιρινού, ψητό μοσχάρι, μπακλαβά και ρακί στο έδαφος της γείτονας χώρας. Όταν και οι τελευταίοι έφυγαν, η Μεγάλη Πρέσπα επανήλθε στους κανονικούς νωχελικούς ρυθμούς της και οι αγελάδες που ζουν εκεί επέστρεψαν στα λημέρια τους. Ποιος ξέρει πού είχαν και αυτές εξαφανιστεί τόσες ώρες;

Αρκετά χιλιόμετρα μακριά, στο Πισοδέρι, τα επεισόδια, οι συγκρούσεις και τα χημικά, όμως, συνεχίστηκαν για πολλές ώρες μετά την εκδήλωση. Υπήρξαν τραυματίες, μεταξύ αυτών γυναίκες και παιδιά. Και κάπως έτσι πήραμε και εμείς τον δρόμο της επιστροφής. Ένας εργαζόμενος στο αεροδρόμιο, όταν είδε τη δημοσιογραφική ταυτότητα που είχε ξεμείνει στο λαιμό μας ζήτησε μία χάρη: Να γράψουμε ότι το αεροδρόμιο Μακεδονία της Θεσσαλονίκης δεν αποκαλείται έτσι πλέον. «Καλωσήρθατε στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης», λέμε πλέον. Μας το είπαν, είναι η νέα γραμμή της εταιρείας και όλοι την ακολουθούμε, εκτός από κανέναν αντιδραστικό πιλότο που δεν αντέχει και ξεστομίζει τη λέξη “Μακεδονία”. Μήπως είσαι υπερβολικός τον ρωτώ; Απομακρύνεται χωρίς να απαντήσει…

Πέρα από τις γιορτές, όμως, η πολιτική πραγματικότητα δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στον Ζόραν Ζάεφ. Πριν στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας, αρχίζει για εκείνον ένας πολιτικός μαραθώνιος στο εσωτερικό της χώρας του. Να θυμίσουμε ότι πρέπει να φέρει άμεσα την συμφωνία προς κύρωση στη Βουλή της χώρας του. Σύμφωνα με πληροφορίες αυτό θα γίνει την Τετάρτη. Στις 28 Ιουνίου θα διεξαχθεί η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, όπου η Βόρεια Μακεδονία θα λάβει ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.