Θα βάλει “πλάτη” η ΕΕ στο αίτημα της MED9;

Την ανάληψη δράσης από την Κομισιόν για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων στην ενέργεια ζήτησαν οι ηγέτες της MED9 στην Σύνοδο Κορυφής που έγινε την Παρασκευή στην Αθήνα. Το θέμα τέθηκε κατά την συζήτηση για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στη Μεσόγειο και υπερτονίστηκε από αρκετούς ηγέτες στις δηλώσεις τους μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου.

Οι ανατιμήσεις στην ενέργεια, οι οποίες είναι παρεπόμενο όχι μόνον της ανάπτυξης που ακολουθεί τα lockdown, αλλά και των πολιτικών της ΕΕ για τον περιορισμό της χρήσης άνθρακα, πλήττουν ιδιαίτερα τις, έτσι κι αλλιώς, ασθενέστερες οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου. Με δεδομένο δε ότι και οι εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης εστιάζουν σε μεγάλο βαθμό στην “πράσινη οικονομία”, όπως επέβαλε η Μέρκελ, το φαινόμενο των ανατιμήσεων στην ενέργεια ενδέχεται να μην είναι και τόσο παροδικό για τον Ευρωπαϊκό Νότο, οι χώρες του οποίου είναι οι κύριοι αποδέκτες αυτών των εκταμιεύσεων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων είναι δάνεια.

Σε μια τέτοια περίπτωση αναμένονται αλυσιδωτές παρενέργειες στις οικονομίες των ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών που το μόνο σίγουρο είναι ότι θα μεγαλώσουν το χάσμα με τον πλούσιο Ευρωπαϊκό Βορρά και θα εντείνουν τις ενδοκοινωτικές ανισότητες. Υπό το πρίσμα αυτό, υπάρχει ο κίνδυνος οι ανατιμήσεις στην ενέργεια σε συνδυασμό με την επιβεβλημένη από τις Βρυξέλλες αλλαγή του ενεργειακού μείγματος, να αποτελέσουν το τρίτο κύμα κρίσης για τον Ευρωπαϊκό Νότο, μετά την οικονομική κρίση του 2008 και τις τεράστιες οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.

Αναφορά και στη Διακήρυξη της MED9

Στην Διακήρυξη των Αθηνών για την κλιματική αλλαγή, οι ηγέτες των εννέα μεσογειακών κρατών-μελών της ΕΕ, αφού υπερτόνισαν την αναγκαιότητα για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγή και τον επιτακτικό χαρακτήρα της ανάληψης κοινών δράσεων έναντι των φυσικών καταστροφών, αναφέρθηκαν στις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.

Οι ηγέτες της MED9 «αναγνωρίζουν την ανάγκη για αποφασιστικές πολιτικές προσαρμογής και ανθεκτικότητας, σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική της ΕΕ για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και για μέτρα πρόληψης σε όλους τους τομείς που αναμένεται να επηρεασθούν σημαντικά στην περιοχή της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού και του κοινωνικοοικονομικού τομέα» αναφέρεται στην Διακήρυξη της Αθήνας. Ζητούν μάλιστα τα μέτρα αυτά να ληφθούν «με διατομεακό τρόπο, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία».

Το θέμα έθεσε μετ’ επιτάσεως, στις δηλώσεις του μετά την Σύνοδο, ο Ιταλός πρωθυπουργός. «Δεν υπάρχει πλέον χρόνος, δεν μπορούμε πλέον να εφησυχάζουμε. Αντιθέτως οι προσπάθειες μας πρέπει να ενταθούν, ειδάλλως οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τους λαούς μας. Πρέπει να κινηθούμε με τέτοιο τρόπο, ωστε η μετάβαση να προστατεύει τους πλέον ευάλωτους από τις συνέπειες είτε αυτές είναι κοινωνικές είτε οικονομικές», είπε.

Τι είπαν οι ηγέτες

Πρόσθεσε επίσης ότι ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματος και τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει». Ο Ντράγκι ξέρει άλλωστε να κοστολογεί καταστάσεις και να προβλέπει οικονομικές συνέπειες, ενώ γνωρίζει και το πώς λειτουργούν οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί, από την εμπειρία του στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Για «ευρωπαϊκό πρόβλημα που χρήζει ευρωπαϊκής λύσης» μίλησε και ο Ισπανός πρωθυπουργός Σάντσεθ, αναφερόμενος στις αυξημένες τιμές του ρεύματος. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο», εκτιμώντας παραλλήλως ότι «τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου θα απασχολούν τους Ευρωπαίους αξιωματούχους».

«Να μειώσουμε τις κοινωνικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της πανδημίας» δήλωσε ο Πορτογάλος υπουργός Εξωτερικών, Αουγκούστο Σάντος Σίλβα, ο οποίος εκπροσώπησε τον πρόεδρο της Πορτογαλίας. Ειδική αναφορά στο θέμα έκανε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας την ανάγκη «να αντιμετωπίσουμε και από κοινού, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την πρόκληση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου, καθώς αυτές έχουν επιπτώσεις τελικά στις τιμές του ρεύματος για όλες τις οικονομίες».