Η πανδημία επιτάχυνε τις έρευνες για εμβόλιο κατά του καρκίνου

Οι δύο επιστήμονες, σύζυγοι και ιδρυτές της BioNTech, Ουγκούρ Σαχίν και Οζλέμ Τουρετσί πιστεύουν ότι το εμβόλιο για τον κορονοϊό άνοιξε τον δρόμο και για το εμβόλιο που τους απασχολεί εδώ και είκοσι χρόνια, και που θα αποτρέπει την επανεμφάνιση καρκίνων.Ήδη έχουν αρχίσει κλινικές δοκιμές από το 2012 ενώ φέτος, παρά την εστίασή τους στον κορονοϊό, προχώρησαν και σε δύο πολύ πρωτοποριακούς εμβολιασμους.

O ένας αφορά προσωποποιημένη θεραπεία για μελάνωμα (τον περασμένο Απρίλη) και ο άλλος επίσης προσωποποιημένη θεραπεία για καρκίνο εντέρου. Ελπίζουν, σε τρία χρόνια να υπάρχει εμβόλιο για τους καρκινοπαθείς και όχι μόνον για όσους μετέχουν σε πειραματικές κλινικές έρευνες.

Η έρευνα της εταιρείας γίνεται σε συνεργασία με την Regeneron μάλιστα, με στόχο μελανώματα αλλά και καρκίνους σε έντερο και πνεύμονα. Στην κλινική  δοκιμή για το έντερο μετέχουν συνολικά 200 άτομα σε έξι χώρες (όχι στην Ελλάδα). Οι ασθενείς που μετέχουν έχουν υποβληθεί στο παρελθόν σε χημειοθεραπεία και σε χειρουργική επέμβαση και είτε έχουν ήδη παρουσιάσει υποτροπή ή ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για να την παρουσιάσουν άμεσα. Στην κλινική δοκιμή φάσης ΙΙΙ για το μελάνωμα μετέχουν 120 άτομα από τις ίδιες χώρες με μελάνωμα τρίτου ή τέταρτου σταδίου.

Στην κλινική δοκιμή για το έντερο χορηγείται διαφορετικό εμβόλιο από του μελανώματος. Στο δεύτερο συγχορηγείται και ένας ισχυρός ανοσοτροποιητικός παράγοντας της εταιρείας Regeneron. Η προσωποποιημένη θεραπεία συνίσταται στο ότι εξετάζεται η γονιδιακή αλληλουχία στον όγκο κάθε ασθενούς για να βρεθούν οι μεταλλάξεις του και οι πρωτεΐνες που “πρωταγωνιστούν” στον όγκο, αλλά ελέγχεται και ο τύπος αντιγόνου λευκοκυττάρων του κάθε ασθενούς.

Για κάθε μορφή καρκίνου “επιλέγονται” οι τρόπον τινά πιο έντονες πρωτεΐνες του και το εμβόλιο στοχεύει να ενεργοποιήσει το ανθρώπινο ανοσοποιητικό ακριβώς ενάντια σε αυτές. Εξετάζεται το ανθρώπινο ανοσοποιητικό, για να διαπιστωθεί μάλιστα σε ποιες πρωτεΐνες του όγκου είναι πιθανότερο να αντιδράσει εντονότερα ο ανοσολογικός μηχανισμός κάθε ασθενούς και εν συνεχεία παρασκευάζεται το εξειδικευμένο πλέον εμβόλιο με έναν αλγόριθμο που λαμβάνει υπ΄όψη του όλα αυτά τα στοιχεία.

Στοχευμένες θεραπείες

Στόχος των εμβολίων εν προκειμένω δεν είναι να προλάβουν τον καρκίνο σε μη νοσήσαντες, αλλά σε ανθρώπους που έχουν ήδη νοσήσει και που αγωνίζονται να μην κάνει ο καρκίνος νέα εμφάνιση και μεταστάσεις. Όμως, παράλληλα το εμβόλιο φαίνεται πως σε ένα βαθμό καταπολεμά ή συρρικνώνει έστω μεταστάσεις που έχουν ήδη εμφανιστεί.

Οι δύο πρωταγωνιστές του εμβολίου της Pfizer-BioNTech πιστεύουν ότι η πανδημία από τη μία τους καθυστέρησε όσον αφορά στον καρκίνο, γιατί εστίασαν όλη την έρευνα στο επιτυχημένο όπως αποδείχθηκε εμβόλιο και έτσι “πήγε πίσω” η έρευνα για το εμβόλιο για τον καρκίνο. Από την άλλη όμως τα εμβόλια mRNA στο διάστημα αυτής της διετίας έκαναν άλματα, τα οποία έμμεσα επιτάχυναν τις εξελίξεις και στον καρκίνο, ένα πολύ μονιμότερο πρόβλημα για την ανθρωπότητα, σε σύγκριση με τον “φρέσκο” κορονοϊό.

Τα εμβόλια για τον καρκίνο χρησιμοποιούν RNA ιού για να κάνουν τον οργανισμό να αναγνωρίσει ως εχθρικά τα καρκινικά κύτταρα και να τα καταπολεμήσει, χωρίς να χρειάζονται χημειοθεραπείες οι οποίες δυστυχώς δεν μπορούν να στοχεύσουν αποκλειστικά στα καρκινικά κύτταρα, αλλά σκοτώνουν και τα υγιή.

Όσον αφορά στο εμβόλιο της BioNTech ο Σαχίν δήλωσε: «Έχουμε ξεκινήσει δοκιμές σε εκατοντάδες ασθενείς και θα έχουμε τα αποτελέσματα μέσα στο 2022 και το 2023, καθώς συμπεράσματα για την επανεμφάνιση ενός όγκου δεν μπορούν να εξαχθούν μέσα σε εβδομάδες και μήνες, αλλά σε βάθος μεγαλύτερου χρόνου. Αν αυτές οι δοκιμές είναι θετικές, τότε θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο σε δύο, τρία, τέσσερα χρόνια, για να εγκριθούν τα πρώτα εμβόλια κατά του καρκίνου».

«Είμαστε πεπεισμένοι ότι τα εμβόλια θα μπορούσαν να αλλάξουν τη μοίρα των καρκινοπαθών, ιδίως όσων έχουν ήδη υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Μετά τις επεμβάσεις, σε πολλούς όγκους, περίπου το 30% με 40% των ασθενών παρουσιάζει υποτροπές εντός δύο ή τριών ετών. Και αυτό είναι ένα από τα βασικά προβλήματα στον καρκίνο. Αυτό που επιδιώκουμε με τα εμβόλια κατά του καρκίνου είναι να αναστείλουμε την εξέλιξη, να αποτρέψουμε τις υποτροπές», είπε.

Άλλες εταιρείες

Όμως εκτός από το ζευγάρι των εμπνευστών του εμβολίου γα τον κορονοϊό και τον καρκίνο, και άλλες εταιρείες έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου με τον ίδιο στόχο, καθώς η πανδημία αρχίζει να ατονεί στην Δύση και η ύπαρξη των εμβολίων οδηγεί σε μια ικανοποιητική κανονικότητα. Κατά συνέπεια οι χιλιάδες επιστήμονες που παγκοσμίως ασχολούνταν με την πρόληψη ή την θεραπεία του καρκίνου και είχαν “πέσει με τα μούτρα” στον κορονοϊό την τελευταία διετία, τώρα επανέρχονται στο αρχικό τους αντικείμενο με περισσότερα όπλα.

Παρόμοιο εμβόλιο δοκιμάζει από τριετίας και το αντικαρκινικό ινστιτούτο Mount Sinai σε 12 ασθενείς για τους οποίους είχε “προσωποποιήσει” το σκεύασμα, που επίσης περιέχει και έναν παράγοντα ενισχυτικό του ανοσοποιητικού. Οι ασθενείς αυτοί είχαν μυέλωμα ή καρκίνο πνευμόνων ή καρκίνο ουροδόχου. Οι τέσσερις πέθαναν μέσα στα τρία χρόνια που παρήλθαν και άρα στην περίπτωσή τους το εμβόλιο απέτυχε. Οι τέσσερις όμως παρουσίασαν θεαματική βελτίωση και στους άλλους τέσσερις δόθηκε δεύτερη κουρα.

Εμβόλιο για τον καρκίνο ετοιμάζει και η Moderna, ώστε να ενεργοποιούνται συγκεκριμένες πρωτεΐνες και να εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό στο να αναγνωρίσει ως εχθρικές πρωτεΐνες που υπάρχουν μόνον στα καρκινικά κύτταρα. Το μόνο εμβόλιο που υπάρχει προληπτικά για καρκίνο, είναι το εμβόλιο για τον ιό των κονδυλωμάτων, καθώς τα κονδυλώματα μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο στο αναπαραγωγικό σύστημα.