Στριμωγμένη η Τουρκία στη Διάσκεψη για την Λιβύη στο Παρίσι (upd)

Την απόφαση της να συμμετάσχει στην αυριανή Σύνοδο για την Λιβύη στο Παρίσι ανακοίνωσε αιφνίδια η Τουρκία, με την επιβεβαιωμένη συμμετοχή όμως του Τούρκου υφυπουργού Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, με νεότερες πληροφορίες του Politico αναφέρουν πως πρόκειται τελικά να συμμετάσχει και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσλου. Η χώρα μας θα εκπροσωπηθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια.

O πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης  αναμένεται στην παρέμβασή του, σύμφωνα με το ΑΠΕ- ΜΠΕ, να δώσει έμφαση στον ρόλο της Ελλάδας στη σταθερότητα και ασφάλεια στη Λιβύη και στην ευρύτερη περιοχή, ενώ θα υπογραμμίσει ότι τα ξένα στρατεύματα, οι ξένοι μαχητές και οι ξένοι μισθοφόροι πρέπει να αποχωρήσουν το ταχύτερο δυνατόν, ώστε η Λιβύη να περάσει στο δρόμο προς την ομαλοποίηση και να ορίσει το μέλλον της χωρίς παρεμβάσεις τρίτων.Θα δηλώσει ακόμα την ετοιμότητα της Ελλάδας να συνδράμει με όποια βοήθεια χρειαστεί ώστε να πετύχει η εκλογική διαδικασία και θα ευχαριστήσει την Γαλλία για την πρόσκληση της Ελλάδας στη Διάσκεψη.

Για πρώτη φορά η Ελλάδα θα συμμετάσχει σε Σύνοδο για την Λιβύη με την Τουρκία, καθώς μονίμως η Γερμανία αγνοούσε την χώρα μας σε όλες τις Συνόδους για την Λιβύη που συγκαλούσε, παρά τις έντονες αντιδράσεις της ελληνικής διπλωματίας και του ίδιου του Έλληνα πρωθυπουργού.

Μάλιστα ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν περιορίστηκε να καλέσει μόνο την Ελλάδα, αλλά και την Κύπρο, αγνοώντας τους εκβιασμούς Ερντογάν πως η Τουρκία θα μποϋκοτάρει την Σύνοδο του Παρισιού, σε ενδεχόμενη συμμετοχή «τρίτων χωρών» ,εννοώντας την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ.

Ξένοι μισθοφόροι

Λίγο πριν την Σύνοδο του Παρισιού, ο Γάλλος πρόεδρος και ο Αιγύπτιος ομόλογος του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είχαν τηλεφωνική επικοινωνία, όπου συζήτησαν εκτενώς την κατάσταση στην Λιβύη, επισημαίνοντας την συναντίληψη Καϊρου και Παρισιού σε δύο καίρια ζητήματα: στην αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων-μισθοφόρων και στην διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου.

Είναι ότι ακριβώς θέλει να αποφύγει η Τουρκία και οι Λίβυοι σύμμαχοι της, το κόμμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και οι φιλότουρκες ισλαμικές παραστρατιωτικές ομάδες. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται και περίπου 4.000 Σύριοι μισθοφόροι του οποίους η Τουρκία δεν έχει ακόμα απομακρύνει από την Τρίπολη, αγνοώντας τις αντιδράσεις του ΟΗΕ, της διεθνούς κοινότητας, ακόμα και των Αμερικανών. Στον αντίποδα, οι δυνάμεις του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ανακοίνωσαν την αποχώρηση 300 μισθοφόρων τους, σε μία ένδειξη καλής θέλησης προς την Γαλλία.

Το κείμενο συμπερασμάτων, σύμφωνα με το Reuters, θα στέλει αρνητικά μηνύματα για την γείτονα: αυτό αναφέρει πως οποιοσδήποτε επιχειρήσει να παρεμποδίσει την εκλογική διαδικασία και την πολιτική μετάβαση στην Λιβύη, θα λογοδοτήσει και ενδεχομένως θα αντιμετωπίσει την επιβολή κυρώσεων από τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ ζητά να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα των προεδρικών εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου. Επιπλέον ζητεί να εφαρμοσθεί χωρίς καθυστέρηση το σχέδιο δράσης για την αποχώρηση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και των μισθοφόρων.

Ο φόβος των εκλογών

Τουρκία, αλλά και Ρωσία (για τους δικούς της λόγους) υποστηρίζουν την αναβολή των προγραμματισμένων εκλογών, με την Άγκυρα να κινείται παρασκηνιακά προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο λόγος είναι απλός: φοβάται πως οι εκλογές θα σημαίνουν ένα νέο πολιτικό τοπίο, το οποίο δεν θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Πόσο μάλλον αν έχουμε το εφιαλτικό για αυτούς σενάριο της επικράτησης του Χαφτάρ (λιβυκά μέσα ενημέρωσης θεωρούν πως είναι θέμα χρόνου να θέσει υποψηφιότητα).

Ήδη οι Λίβυοι σύμμαχοι της Άγκυρας άρχισαν να απειλούν με νέο εμφύλιο σε περίπτωση επικράτησης του Χαφτάρ και να καλούν σε μποϋκοτάζ των εκλογών. Ο κυριότερος από αυτούς είναι ο επικεφαλής του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου και ένα εκ των κορυφαίων στελεχών της λιβυκής Μουσουλμανικής Αδελφότητας ο Χάλεντ αλ Μίσρι. Ο Μίσρι, έπειτα από συνάντηση του με τον Ερντογάν, κάλεσε τους Λίβυους να μποϋκοτάρουν τις εκλογές, διαμαρτυρόμενος για τον «ελαττωματικό εκλογικό νόμο που επιτρέπει σε εγκληματίες να θέσουν υποψηφιότητα». Προφανώς αναφέρονταν στην επικείμενη υποψηφιότητα του Χαφτάρ.

Όσο η Μουσουλμανική Αδελφότητα μετέχει στα πολιτικά πράγματα της Λιβύης, ο Ερντογάν μπορεί να αισθάνεται ήσυχος ότι δεν απειλούνται οι δύο συμφωνίες που υπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης, την περίοδο που οι δυνάμεις του Χαφτάρ πολιορκούσαν την λιβυκή πρωτεύουσα: την αμυντική συμφωνία που επέτρεψε την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στην χώρα (με “προπύργιο” τους την αεροπορική βάση της Αλ Ουατίγια) και φυσικά το παράνομο μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης, το οποίο η Τουρκία έχει ως σταθερό σημείο αναφοράς για τις παράνομες διεκδικήσεις της.

Η αναβολή των εκλογών συμφέρει την Τουρκία, καθώς θα κρατήσει ζωντανή την λιβυκή μεταβατική κυβέρνηση, παρόλο που δεν ασκεί πλήρη επιρροή στο σύνολο της. Έχει ως πρωθυπουργό έναν “άνθρωπο” της, τον Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, με το οποίο ο Ερντογάν είχε προ ημερών συνάντηση, προφανώς για να συντονίσουν τις ενέργειες τους. Σε ότι αφορά την ακύρωση της αμυντικής συμφωνίας με την Τουρκία ή του παράνομου ψευτομνημονίου, ο Ντμπεϊμπά προτιμά να ρίχνει “την μπάλα στην εξέδρα”, ισχυριζόμενος ότι η μεταβατική του κυβέρνηση δεν έχει αρμοδιότητα να ακυρώσει τις σχετικές συμφωνίες, αποδεχόμενος την αποχώρηση των φιλότουρκων μισθοφόρων, όχι όμως των τουρκικών τακτικών στρατευμάτων.

Η αιφνίδια αλλαγή στάσης της τουρκικής κυβέρνησης που αποφάσισε να μετέχει στην Σύνοδο του Παρισίου, ήρθε την στιγμή που βρίσκεται στο μικροσκόπιο της ΕΕ για τον ρόλο της στην μεταναστευτική κρίση στα σύνορα Πολωνίας-Λευκορωσίας. Με τον χρόνο των προγραμματισμένων εκλογών να πλησιάζει πλέον επικίνδυνα και την πλειονότητα των εμπλεκόμενων χωρών στο λιβυκό να ζητούν των μισθοφόρων και των ξένων στρατευμάτων, η Τουρκία δεν είχε περιθώριο να αγνοήσει την Σύνοδο του Παρισίου, έστω και αν παίξει “εκτός έδρας”.