Η μάχη των Σκοπίων: Βουλγαροκτόνος κατά Σαμουήλ

Οι Σκοπιανοί δεν οικειοποιούνται μόνο την αρχαία ελληνική ιστορία, αλλά και τη βουλγαρική μεσαιωνική. Έτσι προς μεγάλη οργή των Βουλγάρων θεωρούν “δικό” τους τον τσάρο Σαμουήλ. Ο Βούλγαρος ηγεμόνας Σαμουήλ, τον οποίο οικειοποιούνται σήμερα οι Σκοπιανοί, είχε οδηγήσει τον βουλγαρικό στρατό από επιτυχία σε επιτυχία στον πόλεμο κατά των Βυζαντινών. Το 997 μ.Χ. ίδρυσε την Α’ Βουλγαρική Αυτοκρατορία, τσάρος της οποίας ονομάστηκε ο ίδιος.

Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Βασίλειος Β’, αγκιστρωμένος σε εσωτερικούς αγώνες κατά σφετεριστών, αλλά και κατά των Αράβων, δεν ήταν σε θέση, αρχικά, να ρίξει το βάρος των δυνάμεων του κατά της βουλγαρικής απειλής. Σύντομα, όμως, ο μεγάλος εκείνος αυτοκράτορας ανέλαβε αντεπίθεση κατά των Βουλγάρων. Το 1000 μ.Χ. ο Βασίλειος εκτέλεσε την πρώτη του επιτυχημένη εκστρατεία κατά του Σαμουήλ. Νέες περιπλοκές τον καθήλωσαν όμως και πάλι, μέχρι το 1003, όταν εκστράτευσε και πάλι κατά των Βουλγάρων, με σκοπό να πλήξει τον Σαμουήλ στη δυτική Μακεδονία.

Αρχικά ο Βασίλειος με τον στρατό του κινήθηκε βόρεια, με σκοπό να καταλάβει την πόλη Βιδίνιο (σημερινό Βιντίν), στον Δούναβη. Η ισχυρά οχυρωμένη πόλη αντιστάθηκε επί 8 μήνες, αλλά τελικά υπέκυψε. Για αντιπερισπασμό ο Σαμουήλ επιτέθηκε στην Αδριανούπολη, στην Ανατολική Θράκη, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Πιστός στο σχέδιό του, μετά την κατάληψη του Βιδινίου, ο Βασίλειος κινήθηκε νότια, κατά μήκος του ποταμού Μοράβα, καταστρέφοντας συστηματικά, έναν προς ένα, τα βουλγαρικά οχυρά και φρούρια. Τελικά ο Βυζαντινός στρατός έφτασε κοντά στα Σκόπια.

Ελιγμοί και συγκρούσεις

Ο Σαμουήλ, μετά από τόσες ήττες, δεν μπορούσε να επιτρέψει την κατάληψη και της πόλης αυτής, που αποτελούσε διοικητικό κέντρο του κράτους του. Έτσι συγκέντρωσε τον στρατό του, προκειμένου να πολεμήσει τους Βυζαντινούς. Ο βουλγαρικός στρατός κινήθηκε κατά μήκος του Αξιού και στρατοπέδευσε στη νότια όχθη του ποταμού, όχι μακριά από την πόλη. Οι Βούλγαροι, πιστεύοντας ότι προστατεύονταν από το ισχυρό ρεύμα του ποταμού δεν έλαβαν τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας.

Ο Βασίλειος, όμως, αγρυπνούσε. Ο αυτοκράτορας είχε διατάξει το ελαφρύ του ιππικό να αναγνωρίσει την περιοχή, από άκρη σε άκρη, ώστε να έχει ακριβή εικόνα για το έδαφος και τον εχθρό. Κάποια στιγμή ο επικεφαλής μιας αναγνωριστικής περιπόλου που επέστρεψε τον ενημέρωσε πως οι Βούλγαροι είχαν στρατοπεδεύσει κοντά, χωρίς να λάβουν σοβαρά μέτρα ασφαλείας. Ο Βασίλειος ενημερώθηκε επίσης πως είχε ανακαλυφθεί ένας πόρος από όπου ο ορμητικός Αξιός ήταν διαβατός για τον στρατό.

Αμέσως ο μεγάλος αυτός βασιλιάς συνέγειρε τις δυνάμεις του και πρώτος ρίχθηκε στον ποταμό, με σκοπό να αιφνιδιάσει τους Βούλγαρους. Έτσι και έγινε. Οι Βυζαντινοί κινήθηκαν σαν σκιές και ξαφνικά επέπεσαν στους αμέριμνους Βούλγαρους κατακόπτοντάς τους κατά χιλιάδες. Έντρομος ο Σαμουήλ τράπηκε σε φυγή, μαζί με όσους από τους ιππείς του πρόλαβαν. Το πεζικό του εξουδετερώθηκε, σχεδόν στο σύνολό του. Η νίκη ήταν μεγάλη, αποτελώντας προοίμιο της καταλυτικής μάχης του Κλειδίου, 10 χρόνια αργότερα.