Τι σηματοδοτεί η χείρα βοηθείας των Εμιράτων στον Ερντογάν

Τονωτική “ένεση” 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων έλαβε ο Ερντογάν για την χειμαζόμενη τουρκική οικονομία, εν μέσω του κοινωνικού αναβρασμού που μαίνεται στην γείτονα, από την συνεχιζόμενη διολίσθηση της τουρκικής λίρας. Η μεγάλη είδηση είναι πως αυτήν την τονωτική “ένεση” δεν την έλαβε από το Κατάρ ή την Ρωσία, αλλά από τον μεγαλύτερο (μέχρι πρότινος) ανταγωνιστή του, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ο πρίγκηπας διάδοχος των Εμιράτων γνώρισε θεαματική υποδοχή από τον Ερντογάν, με τις δύο χώρες να υπογράφουν εννέα μνημόνια κατανόησης και συνεργασίας των κρατικών επενδυτικών funds και των τραπεζών τους, με τον υπουργό Βιομηχανίας του Άμπου Ντάμπι να δηλώνει πως βρισκόμαστε «σε μία νέα εποχή» στις σχέσεις των δύο χωρών, όπως είχε προαναγγείλει και ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός τύπος.

Οι σχέσεις Άγκυρας και Άμπου Ντάμπι είχαν λάβει καθαρά ψυχροπολεμική τροπή, ήδη από το ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης και της τουρκικής υποστήριξης στην Μουσουλμανική Αδελφότητα, προκειμένου να επιτευχθεί μία “μεταπολίτευση” του Πολιτικού Ισλάμ στην Μέση Ανατολή. Από την πρώτη στιγμή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν δει εχθρικά τις κινήσεις της Τουρκίας, προχωρώντας μέχρι και σε απαξιωτικές αναφορές για την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που είχαν προκαλέσει την οργή της τουρκικής κυβέρνησης.

Παραβλέποντας την “πικρία” του από την αποτυχία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ο Ερντογάν τελευταία αποπειράται να προσεγγίσει πάλι την Αίγυπτο, τις μοναρχίες του αραβικού κόσμου και το Ισραήλ. Η προσπάθεια του έμοιαζε να είχε περιορισμένη επιτυχία. Με την Αίγυπτο περιορίστηκε σε ορισμένες διερευνητικές διπλωματικές επαφές κυβερνητικών αξιωματούχων και με την Σαουδική Αραβία στην επίσκεψη του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Ριάντ.

Όσον αφορά το Ισραήλ, μόλις πρόσφατα ο Ερντογάν κατάφερε να έχει την πρώτη του επικοινωνία με πρωθυπουργό του εβραϊκού κράτους, από το 2013, μέσω της εκβιαστικής “διπλωματίας των ομήρων” που τόσο καλά γνωρίζει. Μέχρι που ήρθε η επίσκεψη-δώρο του πρίγκηπα διάδοχου των Εμιράτων στην γείτονα, που μόλις μερικούς μήνες πριν θα έμοιαζε απολύτως αδιανόητη.

Ρήγμα στο αντιτουρκικό μέτωπο

Κανένας Αιγύπτιος, Ισραηλινός ανώτατος αξιωματούχος δεν έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία, όπως επέλεξε να πράξει ο πρίγκηπας διάδοχος των Εμιράτων, ενώ οι επαφές της γείτονας με την Σαουδική Αραβία είναι σε περιορισμένο επίπεδο. Είναι χαρακτηριστικό πως δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από όταν η Τουρκία απέδιδε τις ψυχρές σχέσεις της με την Αίγυπτο και την Σαουδική Αραβία, ακριβώς στην «κακοπιστία» του Άμπου Ντάμπι!

Όμως, η επίσκεψη του πρίγκηπα διαδόχου στην Τουρκία έχει καίρια σημασία, για έναν επιπλέον λόγο. Μέχρι πρότινος τα Εμιράτα πρωτοστατούσαν στην συγκρότηση ενός αντιτουρκικού μετώπου στην Μέση Ανατολή (και όχι μόνο), πραγματοποιώντας ακόμα και ένα ιστορικό άνοιγμα στην Ινδία, την οποία επεδίωκαν να εντάξουν σε πολυμερή σχήματα συνεργασίας με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία (σχήματα που ως γνωστόν προκαλούν “εκνευρισμό” στην Τουρκία).

Στην λογική αυτού ακριβώς του μετώπου είχε εκληφθεί η υπογραφή της ρήτρας αμυντικής συνδρομής με την Ελλάδα, όπως και η ιστορική αναγνώριση του Ισραήλ από τα Εμιράτα. Ήταν το αραβικό κράτος που είχε κάνει την αρχή της υπογραφής των “Συμφωνιών του Αβραάμ”, για να ακολουθήσουν μετέπειτα το Μπαχρέιν, το Σουδάν και το Μαρόκο. Με την εξαίρεση της υποστήριξης στην πολεμική εκστρατεία του Αιθίοπα πρωθυπουργού στην επαρχία Τιγκρέ, το Άμπου Ντάμπι δεν εμφάνιζε κανένα κοινό σημείο πλεύσης με την Άγκυρα. Μία πρόσφατη εξαίρεση αποτελούν τα αξιοσημείωτα ανοίγματα των Εμιράτων προς το σιιτικό Ιράν, που αποτελεί τον ιστορικό εχθρό των σουνιτών μοναρχιών του Κόλπου.

Προηγουμένως τα Εμιράτα αντιστρατεύονταν την τουρκική νεοοθωμανική στρατηγική σε όλα τα μέτωπα: Από την Λιβύη, όπου υποστηρίζαν τον στρατηγό Χαφτάρ (μάλιστα φέρεται να ήταν η πολεμική αεροπορία των Εμιράτων πίσω από το “ορφανό” χτύπημα στην τουρκική βάση της Αλ Ουατίγια, που είχε αποτρέψει τα σχέδια Ερντογάν για την κατάληψη της Σύρτης), την Συρία (επιλέγοντας να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους με τον Άσαντ που προηγουμένως επεδίωκαν να ανατρέψουν), την αντίθεση τους στους τουρκικούς βομβαρδισμούς στο Βόρειο Ιράκ, ακόμα και στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί!

Τώρα, τα Εμιράτα επιλέγουν να δώσουν χείρα βοηθείας στον Ερντογάν, την στιγμή που ο Τούρκος πρόεδρος δεν δείχνει κανένα σημάδι υποχώρησης από την Συρία και την Λιβύη.. Πλέον ο Ερντογάν δικαίως μπορεί να προσδοκά πως έπειτα από το οικονομική “ένεση” των Εμιράτων, μπορεί να ακολουθήσει η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, ακόμα και το Ισραήλ, την στιγμή που η Τουρκία γνωρίζει την σοβαρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, για την οποία δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη για το που μπορεί αυτή να οδηγήσει.