Η Διακομματική Επιτροπή για τη Θράκη – Το “μαντρί” και οι “λύκοι”

”Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα”, ψιθυρίζω συλλογισμένη περιτρέχοντας με το βλέμμα μου τους τίτλους των ειδήσεων στο διαδίκτυο. Στα βόρεια σύνορά μας, μετά την παραίτηση Ζάεφ από την ηγεσία του κόμματός του, ο χρόνος φέρνει κοντύτερα στην εξουσία το εθνικιστικό VMRO, αφού έχει ήδη εκφράσει δια του αρχηγού του Χρίστιαν Μίτσκοσκι την άρνηση να αναγνωρίσει το όνομα “Βόρεια Μακεδονία”.

Στα νότια πάλι, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ ωρύεται ότι οι Οθωμανοί είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες της Κύπρου! Στα βορειοδυτικά οι Αλβανοί ονειρεύονται “Μεγάλη Αλβανία” και “Τσαμουριά”. και βέβαια στα ανατολικά οι Τούρκοι ασκούν διαχρονικά επεκτατικές πιέσεις. Βιάζονται, μάλιστα, να κλείσουν ανοιχτά μέτωπα με Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Εμιράτα, καθώς και με Ισραήλ για να μας αντιμετωπίσουν από θέση ισχύος.

Και εκεί που περίμενα αγωνιωδώς να αναλάβει διπλωματική δράση ο υπουργός Εξωτερικών, εντόπισα την είδηση για ένα, κατά τη γνώμη μου, αφελές ελληνικό φάουλ στη Θράκη, που το πήραν αψήφιστα τα ΜΜΕ. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για μια από τις προτάσεις της Διακομματικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης 2020-21, όπου γίνεται λόγος για τη δημιουργία συνδέσμου επικοινωνίας (φόρουμ ή οργανισμού) με σκοπό τη συνεργασία τριμερούς σχήματος (Ελλάδα-Βουλγαρία-Τουρκία) σε περιοχή δράσης στα νότια Βαλκάνια με έδρα την ελληνική Θράκη.

Τι ωραία, τι καλά, θα μου πείτε ασφαλώς εντυπωσιασμένοι, όπως είπα κι εγώ στην αρχή παρασυρμένη απ’ τον ρομαντισμό μου, πριν με κατακλύσουν οι ιστορικοί συνειρμοί και με κάνουν πιο επιφυλακτική. Τους ιστορικούς συνειρμούς, πολύ περισσότερο όταν προστίθενται σε γεωπολιτικούς, έμαθα να τους λογαριάζω πάντοτε, ειδικά όταν αφορούν δύσκολες διακρατικές σχέσεις με ουρά στο μακρινό παρελθόν, όπως αυτές που είχαμε εμείς οι Έλληνες με την Τουρκία, αλλά και τη Βουλγαρία.

Ο λύκος αρνί δε γίνεται

Ο λύκος αρνί δε γίνεται, λέει μια παλιά λαϊκή παροιμία. Και για μας λύκοι ήταν από αιώνες αμφότεροι οι γείτονες. Κι αυτό καλό είναι να μην το ξεχνούν οι πολιτικοί μας ταγοί που έχουν την έφεση να κάνουν ωραία, μακρόπνοα σχέδια στο χαρτί, ξεχνώντας ότι η Τουρκία, αλλά και η Βουλγαρία δεν είναι  Αυστρία και Ελβετία, αλλά χώρες με αρνητική προϊστορία (η Τουρκία και με αρνητικό παρόν) για τα εθνικά μας συμφέροντα.

Καλά, τα γνωρίζουμε αυτά, θα μου πείτε. Τα μάθαμε από το σχολείο όταν διαβάζαμε για τα 32 χρόνια πολέμων του αυτοκράτορα Βασιλείου Β’ Βουλγαροκτόνου εναντίον του τσάρου Σαμουήλ. Τα μάθαμε και μέσα απ’ τον Μακεδονικό Αγώνα και τους Βαλκανικούς Πολέμους στις αρχές του περασμένου αιώνα. Όμως αυτά πέρασαν, πάνε. Είναι παρελθόν που ξεχάστηκε για τους Βούλγαρους.

Φευ!.. Φοβάμαι ότι η πραγματικότητα μπορεί να σας διαψεύσει, θα σας απαντούσα, γιατί δεν έχει να κάνει μόνο με το παρελθόν απώτερο και πιο κοντινό, αλλά με βλέψεις Βουλγάρων για τη Θράκη στον αιώνα μας, μόλις οκτώ χρόνια πριν, το 2013. Ήταν κάτι που μας υπενθύμισε ότι τα όνειρα κάποιων τουλάχιστον Βουλγάρων για τη Θράκη δεν έχουν σβήσει. Μοιάζουν με τη λαχτάρα των Τούρκων να μπουν κατακτητές στην Ιερουσαλήμ. «Μια μέρα οι μουσουλμάνοι στην Ιερουσαλήμ, θα ακούσουν τα βήματα μας» είχε πει τον Φεβρουάριο 2020 ο Μπουλέντ Γιλντιρίμ, συνεργάτης του Ερντογάν, κι αυτό καλά θα κάνουν οι Ισραηλινοί να το θυμούνται, όταν ο παμπόνηρος Τούρκος τους προσεγγίζει.

Βουλγαρικές φαντασιώσεις

Ας επανέλθουμε, όμως, σε βουλγαρικές φαντασιώσεις για τη Θράκη, υπενθυμίζοντας ένα ενδεικτικό γεγονός που συνέβη το καλοκαίρι του 2013. Τότε που, στο πλαίσιο προετοιμασίας της ελληνοβουλγαρικής αεροπορικής άσκησης “Thracian Star”, Βούλγαροι αξιωματικοί έφτιαξαν χάρτες στη Σόφια, οι οποίοι παρουσίασαν σαν βουλγαρική την ελληνική ακριτική περιφέρεια. Για να δικαιολογήσουν μάλιστα την ιστορική παραχάραξη που επιχείρησαν, ισχυρίστηκαν ότι κατάγονται από τη Θράκη, ενώ –για να γίνουν πιστευτοί– παρουσίασαν και ιστορικό χάρτη με την αρχαία Μακεδονία χωρισμένη συνοριακά από την υπόλοιπη Ελλάδα!

Το εν λόγω γεγονός (λίγο έλειψε να προκαλέσει διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Αθήνας και Σόφιας) έληξε τελικά μετά από παρέμβαση του τότε υπουργού Άμυνας Πάνου Παναγιωτόπουλου, ο οποίος ζήτησε από τον αρχηγό του ΓΕΑ αντιπτέραρχο Τουρνά να διαμαρτυρηθεί εγγράφως στον Βούλγαρο ομόλογό του, διαμηνύοντας ότι αν δεν αποσύρονταν οι προκλητικοί χάρτες, η Ελλάδα δεν θα συμμετείχε στην άσκηση. Το αίτημα έγινε δεκτό με απαντητική συγγνώμη εκ μέρους του Βούλγαρου αρχηγού της Πολεμικής Αεροπορίας. Ωστόσο και μόνο το γεγονός ότι εκδηλώθηκε μία τέτοια πρόκληση δεν μπορεί να ξεχαστεί. Δείχνει ότι κάποιοι στη γειτονική χώρα βλέπουν τα πράγματα, όπως οι πρόγονοί τους πριν έναν αιώνα και πριν 70-80 χρόνια.

Γιατί τα ανέφερα, τώρα, όλα αυτά που μας γύρισαν στο παρελθόν; Το έκανα με αφορμή μια παράγραφο, όπως προείπα, από την πολυσέλιδη έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης, που έχει τίτλο “Στρατηγικός Αναπτυξιακός Σχεδιασμός Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης”. Και τα ανέφερα όχι μόνο για να υπενθυμίσω το «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν» των αρχαίων προγόνων μας (με την έννοια της ανάγκης να είμαστε προνοητικοί για να ελαχιστοποιήσουμε τις απώλειες από λανθασμένες επιλογές μας), αλλά και για να τονίσω ότι τα ιστορικά λάθη, αν αξιοποιηθούν ως παραδείγματα προς αποφυγή, μπορεί να αποδειχθούν τελικά χρήσιμα.

Το ολίσθημα της Διακομματικής Επιτροπής

Η Διακομματική Επιτροπή για τη Θράκη, εν προκειμένω –πέραν των θετικών της προτάσεων ανά τομείς για τη διασφάλιση της κοινωνικής ευημερίας και συνοχής με αξιοποίηση της γεωγραφίας, του περιβάλλοντος και του πολιτισμού (προγράμματα εκπαίδευσης, απόκτησης κατοικίας, εργασιακής και οδικής ασφάλειας, πράσινης ενέργειας κλπ) διολίσθησε στον τομέα των σχέσεων με την Τουρκία και τη Βουλγαρία.

Είναι μεν θετική η εισήγησή της για διακρατική συμφωνία διαχείρισης των υδάτων του Έβρου, ώστε να προστατευθεί και να αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας της ευρύτερης περιοχής που εκτείνεται και σε εδάφη της Βουλγαρίας και της Τουρκίας, πλην όμως το τριμερές σχήμα συνεργασίας που προτείνει, το οποίο θα δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή των νοτίων Βαλκανίων με στρατηγείο τη Θράκη, ενδέχεται να δώσει την ευκαιρία για κακόβουλες κινήσεις.

Όπερ σημαίνει μη σεβασμό της ελληνικής κυριαρχίας από Τούρκους και Βούλγαρους εθνικιστές και παραβίαση των αρχών της καλής γειτονίας δια της διείσδυσης στο ακριτικό αυτό τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Όποιος φυλάει τα ρούχα του, τα έχει όλα. Ας προσέξουμε, λοιπόν, να μην βάλουμε έναν φανερό και έναν δυνητικό “λύκο” στη στάνη μας…