Από το μνημόνιο στο ζεστό χρήμα – 5 δισ. από τα Εμιράτα στον Ερντογάν

Οι οικονομικές σχέσεις Τουρκίας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων δείχνουν να ενισχύονται και να εξελίσσονται σε ένα σημαντικό παράγοντα που θα καθορίσει και την πορεία τους. Τα Εμιράτα φαίνεται να αποδεικνύονται σε στήριγμα του Ταγίπ Ερντογάν για να αντιμετωπίσει τα σοβαρότατα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας.

Οι Κεντρικές Τράπεζες της Τουρκίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) ανακοίνωσαν την υπογραφή συμφωνίας ανταλλαγής (swap), ύψους σχεδόν 5 δισ. δολαρίων. Οι  δύο Κεντρικές Τράπεζες ανέφεραν ότι η συμφωνία θα είναι τριετής με δυνατότητα επέκτασης και το ύψος της ανέρχεται σε 64 δισ. λίρες και 18 δισ. ντιρχάμ, που είναι και το νόμισμα των Εμιράτων.

Τούρκοι αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται τη συμφωνία ανταλλαγής σαν προάγγελο περαιτέρω επενδύσεων από τα Εμιράτα, στα πλαίσια των οικονομικών σχεσεών τους. Ο επικεφαλής του ADQ, ενός κρατικού επενδυτικού φορέα του Άμπου Ντάμπι, δήλωσε ότι βρισκόνταν σε συζητήσεις με το Κρατικό Επενδυτικό ταμείο της Τουρκίας με αντικείμενο τις επενδύσεις στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών που έχει στο χαρτοφυλάκιό του.

Ο διάδοχος του θρόνου των Εμιράτων Mohammed bin Zayed al-Nahyan επισκέφθηκε τον Ερντογάν τον Νοέμβριο του 2021 στην Άγκυρα και υπέγραψαν μνημόνια οικονομικής συνεργασίας αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Υπενθυμίζεται ότι Εμιράτα και Τουρκία πέρασαν μεγάλο μέρος της περασμένης δεκαετίας ανταγωνιζόμενα για περιφερειακή επιρροή, καθώς στήριξαν αντίπαλες πλευρές στις λαϊκές εξεγέρσεις που συγκλόνισαν τον αραβικό κόσμο το 2011. Τα διαφορετικά τους εθνικά συμφέροντα έγιναν εμφανή σε Λιβύη, σε Ανατολική Μεσόγειο (συμμαχία Εμιράτων με Ελλάδα-Κύπρο), ακόμα και στο Κέρας της Αφρικής.

Ερντογάν και Εμιράτα

Ωστόσο, οι δυο χώρες άρχισαν να αναπροσαρμόζουν την εξωτερική τους πολιτική τον περασμένο χρόνο ασκώντας την οικονομική διπλωματία και τα πλεονεκτηματά της. Η νέα προσέγγιση του Άμπου Ντάμπι προς τον Ερντογάν εντάσσεται στην στρατηγική αποκλιμάκωσης των περιφερειακών σημείων που  θεωρείται μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας των ηγεμόνων του βασιλείου να επανεξετάσουν την εξωτερική πολιτική μετά από μια περίοδο υπερβολικής επέκτασης.

Ένας, αλλος παράγοντας είναι και η ενθάρρυνση της κυβέρνησης Μπάιντεν προς τους περιφερειακούς δρώντες να προωθήσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα και να αποκλιμακώσουν τις μεταξύ τους εντάσεις. Ο Ερντογάν από την πλευρά του για να αντιμετωπίσει τα οικονομικά προβλήματα έχει αρχίσει να προσεγγίζει αραβικές χώρες και έχει δηλώσει ότι θα επισκεφθεί και την Σαουδική Αραβία, καθώς επιδιώκει να προσελκύσει ξένες επενδύσεις από τον Κόλπο. Επιπλέον η Τουρκία συνεχίζει τις προσπάθειες εξομάλυνσης των σχέσεων και με το Ισραήλ.

Η συμφωνία ανταλλαγής των δυο Κεντρικών Τραπεζών Τουρκία-Εμιράτων έχει και επικοινωνιακή διάσταση καθώς δίνει τη δυνατότητα στον Ερντογάν να την εκμεταλλευτεί για να ενισχύσει την δημοτικότητά του, καθώς σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, έχει πέσει σημαντικά σε σύγκριση με προηγούμενες περιόδους. Ταυτόχρονα, η τονωτική ένεση της συμφωνίας των swap δείχνει ότι ο Ερντογάν αποκτάει ένα σημαντικό οικονομικό στήριγμα, τα Εμιράτα που έχουν σημαντικό οικονομικό βάρος στον αραβικό κόσμο και όχι μόνο. Ο Τούρκος πρόεδρος δεν είναι διπλωματικά απομονωμένος και επιδιώκει συνεργασίες.