Τί γράφουν τα τουρκικά ΜΜΕ για τους χορούς στη Μονή Σουμελά

Τα τουρκικά ΜΜΕ είναι χλιαρά και “ισαποστάκηδες” όσον αφορά στη βεβήλωση της Μονής Σουμελά, μιας μονής όπου (θεωρητικά) γίνονται εργασίες αποκατάστασης και ανοίγει μόνον για προσκύνημα κατ’ εξαίρεση. Περιττό να αναφέρουμε ότι αν γινόταν κάτι τέτοιο σε τζαμί, θα είχαν ήδη “πέσει κεφάλια”, αλλά και ουδείς θα διανοούνταν να παραχωρήσει ισλαμικό τέμενος για γυρίσματα βιντεοκλίπ. Εντούτοις, όλα τα τουρκικά ΜΜΕ για την Μονή Σουμελά ακολουθούν την γραμμή του “ναι μεν αλλά”.

Αναφέρουν σχεδόν πανομοιότυπα ότι “ναι μεν μπήκαν στο μνημείο”, αλλά είχαν άδεια και ο υπεύθυνος του βιντεοκλίπ δηλώνει ότι η πρόθεση των “δημιουργών” ήταν να… διαφημίσουν την μονή, υπό ένα σύγχρονο πρίσμα. Στην Τουρκία, ο πραγματικά υπεύθυνος για την “διαφήμιση” της μονής είναι το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, όπου βέβαια και μόνον ότι ο Πολιτισμός θεωρείται πρωτοσυγγενής με τον Τουρισμό, τα λέει όλα.

Πέρα όμως από αυτή τη γενική νοοτροπία, ότι ο πολιτισμός συνδέεται δηλαδή πρωτίστως με τα οικονομικά έσοδα από τον τουρισμό, άρχισε ένα μπαλάκι ευθυνών επί του συγκεκριμένου, καθώς το κεντρικό υπουργείο δείχνει να δυσφορεί. Εντούτοις, η άδεια για το βιντεοκλίπ δόθηκε από την Διεύθυνση Πολιτισμού και Τουρισμού της αρμόδιας νομαρχίας της Τραπεζούντας. Και στην Τουρκία οι υπηρεσίες αυτές υπάγονται στο υπουργείο και δεν αποτελούν κράτος εν κράτει. Στην δε Μονή, οι 30 μουσικόφιλοι που χόρευαν με τα ηχεία στο τέρμα κινδύνευαν και από πτώσεις βράχων!

Ο γνωστός στην Τουρκία DJ Ahmet Şenterzi, συνεπικουρούμενος από άλλους δύο συναδέλφους του, κόπτεται ότι όλα είχαν ως στόχο την προβολή της Μονής. Η Hurriyet μεταφέρει το θέμα ως «Γλέντι στη Μονή Σουμελά, η οποία είναι κλειστή για τους επισκέπτες λόγω αναστήλωσης» και γράφει ότι «ο DJ Ahmet Şenterzi και δύο βοηθοί του εισήλθαν στο μοναστήρι με ειδική άδεια και γύρισαν ένα διαφημιστικό βιντεοκλίπ με μια ομάδα 30 ατόμων. Οι εικόνες από τους χορούς υπό τον ήχο ηλεκτρονικής μουσικής, προκάλεσαν αντιδράσεις».

Ποιες ήταν αυτές οι αντιδράσεις; Όπως γράφει η εφημερίδα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Φορέων και Ταξιδιωτικών Γραφείων (TİSAD), Murat Çavga είπε «Δεν μπορώ να καταλάβω ποιο ήταν το όφελος από αυτό το ντίσκο πάρτι σε έναν χώρο όπου επιτρέπεται η λατρεία για  μία ημέρα το χρόνο». Δεν βρήκε άλλον αντίλογο η Hurriyet που εν συνεχεία παραθέτει τον γνωστό DJ να “εξηγεί” ότι «στόχος ήταν να παρουσιάσουμε τη Μονή Σουμελά στον κόσμο με μια διαφορετική οπτική, με την ενέργεια της μουσικής και έχουν γίνει πολλά ανάλογα γυρίσματα».

Αντιδράσεις για την Παναγία Σουμελά

H Tζουμχουριέτ (Cumhuriyet) που είναι αντιπολιτευόμενη προβάλλει όλη τη δήλωση του προαναφερομένου, ο οποίος αποκαλεί την ενέργεια «αδιανόητη και εξαιρετικά λανθασμένη, καθώς δημιουργεί θέμα για ένα θρησκευτικό μνημείο και προκαλεί την κοινή γνώμη, η οποία δεν θα καθησυχαστεί αν δεν ζητηθεί συγγνώμη και δεν δοθούν εξηγήσεις». Εν συνεχεία όμως δίνει στην ίδια έκταση το λόγο στον γνωστό Τούρκο DJ.

O Ahmet Şenterzi ισχυρίστηκε ότι έχουν γίνει παρόμοια γυρίσματα και στις πυραμίδες της Αιγύπτου και στην Καππαδοκία, θεωρώντας προφανώς ότι οι τουριστικές ατραξιόν είναι το ίδιο με τις εκκλησίες. Επίσης λέει κάτι που θεωρεί σχεδόν αυτονόητο για το τουρκικό κοινό, ότι «από τον τουρισμό ζουν πολλοί Τούρκοι και αυτό που έκανα μας προβάλλει». Πουθενά δεν αναφέρεται αντίλογος αν όχι για τους Έλληνες, τουλάχιστον για τους χριστιανούς που ζουν στην Τουρκία και η εφημερίδα κλείνει εκεί το θέμα.

Για το θέμα αυτό κατέθεσε ερώτημα η ευρωβουλευτής της ΝΔ Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου, καθώς η Παναγία Σουμελά ανήκει στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ενώ την έκπληξή του εξέφρασε και το υπουργείο Εξωτερικών. Όμως ουσιαστικά η πρώτη αντίδραση προήλθε από την Ρωσία και συγκεκριμένα από το Πατριαρχείο Μόσχας. Η ελληνική αντίδραση εστιάζεται στο αρχαιολογικό ή ιστορικό σκέλος και μόνον παρεμπιπτόντως στο θρησκευτικό. Συγκεκριμένα η αντίδραση του ΥΠΕΞ ανέφερε τα εξής:

«Οι πρόσφατες εικόνες με συγκρότημα να παίζει ντίσκο μουσική και να χορεύει στον χώρο της Ιστορικής Μονής Παναγίας Σουμελά, αποτελούν βεβήλωση ενός μνημείου υποψήφιου για την ανακήρυξη του σε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι δόθηκε η άδεια στο εν λόγω συγκρότημα, καθώς η Μονή της Παναγίας Σουμελά ανοίγει μόνο για προσκυνηματικούς λόγους. Οι εικόνες αυτές είναι προσβλητικές και προστίθενται σε μια σειρά ενεργειών των τουρκικών αρχών εις βάρος Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Καλούμε τις αρμόδιες τουρκικές αρχές να πράξουν τα δέοντα για να μην επαναληφθούν τέτοιες πράξεις και να γίνει σεβαστός ο ιερός χώρος της Μονής».