Ο οικονομικός πόλεμος για την Ουκρανία έχει φόντο… την Κίνα
02/03/2022Ο πόλεμος επανεμφανίστηκε στην Ευρώπη. Η Ευρώπη –για να μιλήσουμε με όρους σεισμολογίας– έχει στο παρελθόν δώσει δύο παγκόσμιους πολέμους. Στο δε απώτερο παρελθόν της ιστορίας της έχει διακριθεί ως η πλέον πολεμόχαρη ήπειρος στην παγκόσμια ιστορία. Άρα, τίποτε το αναντίστοιχο με την ιστορία ως εδώ. Οι καιροί, όμως, έχουν αλλάξει και στο νέο σκηνικό προβάλουν ερωτήματα. Γιατί ένας μεγάλος ευρωπαϊκός πόλεμος και ένας ακόμα μεγαλύτερος οικονομικός πόλεμος ξέσπασε στα 2022;
Το παιχνίδι των σκληρών ανταγωνισμών, εκείνων που καθορίζουν ποια δύναμη θα είναι κυρίαρχη στον καπιταλιστικό κόσμο, έχει μεταφερθεί στην Ασία, στις ακτές του Ειρηνικού. Η αιφνίδια και κατακλυσμιαία άνοδος της Κίνας στο παγκόσμιο οικονομικό, γεωπολιτικό και στρατιωτικό προσκήνιο είναι το γεγονός που ανέτρεψε τις ισορροπίες. Στα 1914 ο Μεγάλος Πόλεμος αφορούσε την διανομή του κόσμου ανάμεσα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Με εφαλτήριο το απίστευτα δυναμικό –στην πρώτη σταδιοδρομία του– καπιταλιστικό σύστημα, οι ευρωπαϊκές μητροπόλεις έθεσαν κάτω από την πολύμορφη κυριαρχία τους (στον ύστερο αποικισμό) ολόκληρο σχεδόν τον υπόλοιπο κόσμο. Για την ανακατανομή αυτής της κυριαρχίας σκοτώθηκαν οκτώ εκατομμύρια Ευρωπαίοι ως το 1918.
Στα 1939 το διακύβευμα ήταν η θεραπεία των δεινών του προηγούμενου πολέμου. Η υπόσχεση του ναζισμού στις ελίτ της Ευρώπης ήταν η επάνοδος της ηπείρου στην κυρίαρχη θέση που είχε στον κόσμο ως τα 1913. Από αυτή την υπόσχεση ο ναζισμός άντλησε την διάχυτη γοητεία του – πολύ πέρα από την Γερμανία. Η “Νέα Ευρώπη” που γεννήθηκε στα 1940 είχε ως στόχο την θεραπεία της ασθένειας του μπολσεβικισμού και τον αγώνα ενάντια στην εξωευρωπαϊκή αγγλοσαξωνική πλουτοκρατία, τις ΗΠΑ υπονοούσε.
Το 1945 η Ευρώπη ηττημένη πέρασε στην κηδεμονία της “αγγλοσαξωνικής πλουτοκρατίας” και του “μπολσεβικισμού”, σύμφωνα με το ναζιστικό λεξιλόγιο. Στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ο μόνος κηδεμόνας της Ευρώπης έμειναν οι ΗΠΑ. Η Ευρώπη ήταν ο πλέον πιστός ακόλουθος της υπερατλαντικής υπερδύναμης στο πολύ σύντομο διάστημα της μονοκρατορίας της. Ποιος είναι λοιπόν ο στόχος και η αιτία για ένα νέο ευρωπαϊκό πόλεμο που κρύβει ίσως πίσω του την δυναμική ενός νέου παγκόσμιου πολέμου;
Ο οικονομικός πόλεμος
Δεν πρόκειται πλέον για αμιγώς ευρωπαϊκές υποθέσεις. Ο στόχος είναι η Κίνα. Για να νικηθεί η Κίνα πρέπει να περικυκλωθεί μέχρι ασφυξίας. Για να γίνει αυτό πρέπει να υποταγεί, να εξουδετερωθεί τέλος πάντων, η Ρωσία. Για το λόγο αυτό η επιθετική πολιτική της Δύσης κατά της Ρωσίας με την εξάπλωση του ΝΑΤΟ στα ανατολικά (Βουλγαρία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία, Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Σλοβενία, Κροατία, Μαυροβούνιο, Αλβανία). Ώσπου φτάσαμε στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία ποτέ στη νεότερη ιστορία δεν υπήρξε ξεχωριστή ανεξάρτητη κρατική οντότητα. Στα τέλη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ανθούσαν οι πρωτοβουλίες δημιουργίας εθνών στη σκιά της διάλυσης των αυτοκρατοριών, το “εθνικό” της κίνημα (του Πετλιούρα) πνίγηκε σχεδόν στη γέννησή του, μη μπορώντας να αντιπαρατεθεί ούτε έστω στους αναρχικούς του Μαχνό. Την Ουκρανία ως ξεχωριστή οντότητα την δημιούργησε η Σοβιετική Ένωση και την προικοδότησε με επαρχίες και εδάφη με τρόπο, ώστε να μειωθεί το βάρος της Ρωσίας στο νέο σοσιαλιστικό κράτος.
Για τον λόγο αυτό στην ανατολική ζώνη της χώρας το 92,7% του πληθυσμού είναι ρωσόφωνο, όπως είναι και το 84% στις νότιες περιοχές. Στο δυτικό τμήμα που προήλθε από την ένταξη στα 1939 και πάλι στα 1945 των κάτω από πολωνική κατοχή εδαφών, οι ρωσόφωνοι είναι μόλις 5%. Με λίγα λόγια πρόκειται για ένα μάλλον τεχνητό κράτος. Δεν είναι, βέβαια, το μόνο στην Ευρώπη των 52(!) κρατών.
Η Ουκρανία υπήρξε το τελευταίο βήμα στην ασφυκτική περικύκλωση του στρατηγικά σημαντικού ευρωπαϊκού τμήματος της Ρωσίας. Η δρομολογημένη ένταξή της στο ΝΑΤΟ θα έφερνε το μέτωπο της αντιρωσικής συμμαχίας πολύ κοντά στη Μόσχα και στις λοιπές στρατηγικά καίριες περιοχές της Ρωσίας. Το πραξικόπημα, ή “πορτοκαλί επανάσταση”, στο Κίεβο άνοιξε το δρόμο. Η Ρωσία προειδοποίησε και αντέδρασε. Στα 2014 κατέλαβε την Κριμαία και στήριξε τις κρατικές οντότητες του Ντονμπάς. Δέχθηκε να συμβιβαστεί με βάση τις συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες, όμως, δεν τηρήθηκαν από το νέο καθεστώς του Κιέβου, όπως δεν είχαν τηρηθεί οι υποσχέσεις του ΝΑΤΟ στα 1990 για μη επέκτασή του προς Ανατολάς.
Η πανδημία και η συνεπακόλουθη οικονομική κρίση μεγάλωσε τα χάσματα και όξυνε τους ανταγωνισμούς. Οι στόλοι του ΝΑΤΟ βρέθηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό. Γερμανία και Ιαπωνία “ελευθερώθηκαν” από τους περιορισμούς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο Ζελένσκι έφερε στο προσκήνιο τόσο την είσοδο της χώρας του στο ΝΑΤΟ όσο και δια της βίας “απελευθέρωση” του Λουγκάσκ, του Ντονέτσκ και της Κριμαίας. Όταν οι δηλώσεις του Ζελένσκι έφτασαν ως την απόκτηση πυρηνικών όπλων από τη χώρα του, η Ρωσία επενέβη.
Δαιμονοποίηση της Ρωσίας
Η δαιμονοποίηση της Ρωσίας ήταν επιλογή της Δύσης. Η εισβολή επανακαθόρισε τους όρους και πλέον όλα τα χαρτιά τοποθετήθηκαν στο τραπέζι. Για τη Δύση είναι μια ευκαιρία να “ματώσει” η Ρωσία, να παγιδευτεί σε μια πολεμική περιπέτεια και να συντριβεί οικονομικά. Ο υπολογισμός είναι σωστός: η Ρωσία δεν έχει οικονομική επιφάνεια και το μόνο πλεονέκτημά της είναι η στρατιωτική της ισχύς.
Η επίλυση των προβλημάτων δια της στρατιωτικής ισχύος είναι εύκολο να ακυρώσει το όποιο δίκιο είχε αρχικά η Μόσχα. Ήταν ένας σωστός δυτικός υπολογισμός. Αυτή η ακύρωση μπορεί –το βλέπουμε– να γίνεται υπόστρωμα για την καλλιέργεια ενός ξέφρενου αντι-ρωσισμού. Αυτός, με τη σειρά του, θα ξυπνήσει τα αμυντικά ανακλαστικά στην ΕΕ ειδικά και θα δώσει στο ΝΑΤΟ την ενότητα και την αποφασιστικότητα που θα χρειαστεί στη νέα εποχή των συγκρούσεων. Το βλέπουμε να συμβαίνει.
Έχει ηττηθεί η Ρωσία; Δύσκολο να το πει κανείς. Η σημερινή ομοθυμία των δυτικών κρατών δεν μπορεί να κρύψει τις βαθιές αντιθέσεις ανάμεσά τους. Ο εξοβελισμός και ο οικονομικός αποκλεισμός της Ρωσίας δεν πλήττει όλους το ίδιο στην ΕΕ. Μερικά κράτη ίσως βρουν τους οικονομικούς πόρους για να υποκαταστήσουν το ρωσικό αέριο, άλλα όχι. Και δεν είναι μόνο το αέριο και το πετρέλαιο. Η Ρωσία είναι βασικός προμηθευτής της παγκόσμιας ανάπτυξης στα σιτηρά, στον χαλκό, στο κοβάλτιο, στο αλουμίνιο. Θα πουλήσει πιθανόν σε Κίνα, Ινδία ή σε άλλες περιφερειακές δυνάμεις. Η Ευρώπη από πού θα αγοράσει;
Όσοι θεωρούν ότι με τον πόλεμο στην Ουκρανία η Ευρώπη έρχεται πιο κοντά στην πολιτική και στρατιωτική της ενοποίηση, μάλλον κάνουν λάθος. Οι ελλείψεις, η οικονομική κρίση, οι κοινωνικές ανακατατάξεις που προκαλούν τα προηγούμενα, διαφοροποιούν τις κοινωνίες, τις απομακρύνουν την μία από την άλλη, ενώ οξύνουν και τις εσωτερικές τους αντιθέσεις. Στην κορυφή ίσως χαιρετήσουν μια κάποια “ενοποίηση”, στην βάση θα πρόκειται για πολυτεμαχισμό της ηπείρου: οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό σε τελευταίο επίπεδο.
Νέα εποχή
Εξάλλου μπαίνουμε σε νέα εποχή. Η Γερμανία, όπως και όλη η ΕΕ, θα εξοπλιστεί με προγράμματα μαμούθ. Τα διακόσια άρματα που σήμερα διατηρεί σε κατάσταση λειτουργίας θα πρέπει να γίνουν σύντομα δύο-τρεις χιλιάδες. Το κόστος αυτών των προγραμμάτων θα βαρύνει τα κονδύλια κοινωνικής πολιτικής και ανάπτυξης. Τα περίφημα προγράμματα της ΕΕ θα είναι το πρώτο θύμα. Χώρες όπως η Ελλάδα θα μείνουν με τα ωραία τους πεζοδρόμια, την αποβιομηχάνισή τους και το ασυνάρτητο παραγωγικό “πράσινό” τους μοντέλο. Η χώρα μας περιμένει σαν μάνα από τον ουρανό το Ταμείο Ανάκαμψης – ας κρατήσουν οι αναμένοντες μικρότερο καλάθι.
Έπειτα, ολόκληρη η ευρωπαϊκή κοινωνία θα αλλάξει. Εξοπλισμοί σημαίνουν στρατιώτες, αυξημένη θητεία, εφεδρεία. Η Γερμανία έχει διάμεσο ηλικία τα 47,8 έτη(!) και 5% μουσουλμανικό πληθυσμό. Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι βρίσκονται κοντά σε αυτά τα μεγέθη. Ποιος θα στρατευθεί; Ο πόλεμος είναι καταναλωτικό γεγονός, εκτός από υλικά καταναλώνει κι ανθρώπους. Μπορούν οι γερασμένες ευρωπαϊκές κοινωνίες να θυσιάσουν την λειψή (δημογραφικά) νεολαία τους στο βωμό του γενικευμένου πολέμου;
Επίσης, στρατιωτικοποίηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών σημαίνει αναθεώρηση κάθε είδους ελευθεριών, περιορισμό ακόμα και αυτών των πολυδιαφημισμένων ανθρώπινων δικαιωμάτων. Δεν ετοιμάζεσαι για πόλεμο με φιλελεύθερα πρότυπα, πρέπει να πειθαρχήσεις και την κοινωνία και τα πιστεύω της, την ιδεολογία της. Ο φανατισμός σε όλες τις μορφές του θα πάρει το μεγάλο μερίδιο σε αυτή τη νέα κατανομή. Ήδη στην χώρα μας “διώκεται” η “Λίμνη των Κύκνων”! Προάγγελος των όσων θα συμβούν.
Να δούμε και κάτι τελευταίο. Η αθλιότητα και η ανυπαρξία της ελληνικής εθνικής πολιτικής υπόσχονται μείζονα δεινά στις επερχόμενες ταραγμένες εποχές. Η Ελλάδα συντάχθηκε χωρίς όρους και όρια με την δυτική επιθετική πολιτική. Έδωσε βάσεις, εγκαταστάσεις, προχώρησε σε διπλωματική ρήξη με την Ρωσία. Γεωγραφικά, η Ρωσία θα είναι πάντοτε γείτονας της Ελλάδας, ισχυρός γείτονας. Η ελληνική διπλωματία πέτυχε να έχει και τις δύο μεγάλες δυνάμεις της γειτονιάς της απόλυτα εχθρικές προς αυτήν. Στηρίζεται δε σε διαβεβαιώσεις μακρινών συμμάχων και εταίρων. Η Ουκρανία πολέμησε μόνη. Μας λέει τίποτα αυτό;