Πακιστάν: Ο φίλος του Ερντογάν που τα βάζει με τις ΗΠΑ

Εάν πραγματοποιούνταν η ψηφοφορία για την πρόταση μομφής που ζήτησε η αντιπολίτευση στο Πακιστάν εις βάρος του πρωθυπουργού της χώρας Ιμράν Χαν, με βεβαιότητα θα είχε υπερψηφιστεί, καθώς είχε καταφέρει να προσεταιριστεί αρκετούς βουλευτές του. Όμως, χάρη στην “σωτήρια” παρέμβαση του αντιπροέδρου της πακιστανικής Βουλής, η ψηφοφορία αυτή δεν έγινε ποτέ, με τον Χαν να ισχυρίζεται ότι κατήγαγε μία «μεγάλη νίκη» κατά της δύναμης που απεργάζονταν την ανατροπή του: Των ΗΠΑ!

«Θα πολεμήσω μέχρι το το τελευταίο σουτ» δήλωσε ο πρώην αστέρας του κρίκετ, πείθοντας τον πρόεδρο της χώρας να διαλύσει την Βουλή και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Η αντιπολίτευση μιλά για “παραβίαση του Συντάγματος”, προαναγγέλλει διαδηλώσεις και προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο. Κατηγορεί τον Χαν για αυταρχισμό και για διώξεις των πολιτικών του αντιπάλων, μέσω «κατασκευασμένων υποθέσεων διαφθοράς», τις οποίες επικαλέστηκαν για να αιτιολογήσουν το αίτημα για την πρόταση μομφής.

Από την άλλη πλευρά, υποστηρικτές του Χαν διαδήλωσαν στην Πεσαβάρ και στο Ισλαμαμπάντ, υπό το σύνθημα «θάνατος στην Αμερική» και καίγοντας αμερικανικές σημαίες! Στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων ήταν υπουργοί και βουλευτές της πακιστανικής κυβέρνησης που δήλωσαν πως «προτιμούμε να πεινάσουμε, παρά να παραδοθούμε στις ΗΠΑ», ισχυριζόμενοι πως ο Χαν «τα βάζει με τις καπιταλιστικές δυνάμεις»!

“Φωτιά” στο πολιτικό σκηνικό έβαλε ένα αμερικανικό έγγραφο που έφερε στην δημοσιότητα ο ίδιος ο Χαν, στο οποίο ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Πακιστάν αναφέρει πως «η βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ-Πακιστάν θα εξαρτηθεί από την απομάκρυνση του Χαν». Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι σχέσεις των οποίων με το Πακιστάν έχουν περάσει από “σαράντα κύματα” από όταν ο Τραμπ το κατηγορούσε δημοσίως για την στήριξη της ισλαμικής τρομοκρατίας, αρνήθηκαν ότι βρίσκονται πίσω από σχέδια ανατροπής του Χαν.

Come back επιδιώκει ο Χαν

Στο Πακιστάν (Γη των Αγνών), το πρώτο κράτος που ιδρύθηκε σε καθαρά θρησκευτική βάση από τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Ινδίας, κανένας πρωθυπουργός δεν έχει καταφέρει να ολοκληρώσει ομαλά την θητεία του. Για παράδειγμα, ο προκάτοχος του Χαν Ναουάζ Σαρίφ, καθαιρέθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο το 2017 για υποθέσεις διαφθοράς, ενώ είχε ανατραπεί και με το πραξικόπημα του Περβέζ Μουσάραφ το 1999.

Άλλο παράδειγμα, ο αυτοαποκαλούμενος “ισλαμοσοσιαλιστής” Ζουλφιγκάρ Μπούτο, τον οποίο ανέτρεψε το 1979 και απαγχόνισε ο στρατηγός Ζία Ουλ Χακ (ο οποίος πέθανε το 1988 σε ένα “περίεργο” αεροπορικό δυστύχημα). Η δυναστεία των Μπούτο επέστρεψε στην εξουσία υπό την χαρισματική κόρη του Μπεναζίρ το 1988 και το το 1993, για να καθαιρεθεί το 1993 και το 1996 αντίστοιχα.

Η Μπούτο σχεδίαζε την τρίτη πολιτική επιστροφή της μετά το τέλος της δικτατορίας Μουσάραφ, αλλά δολοφονήθηκε το 2007 σε βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας, για την οποία καταδικάστηκε αργότερα ο άλλοτε πανίσχυρος δικτάτορας. Οι σημερινοί ηγέτες της πακιστανικής αντιπολίτευσης είναι οι γιοι των Μπεναζίρ Μπούτο και Ναουάζ Σαρίφ.

Σε μία χώρα ατέρμονων πραξικοπημάτων, πολιτικών δολοφονιών και με ιστορικό ισλαμικής τρομοκρατίας (συνδεόμενης μάλιστα με τις ίδιες τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες), ο Χαν γίνεται ο πρώτος πρωθυπουργός στην ιστορία του Πακιστάν που ελπίζει για την επανεκλογή του. Αναμένεται πως θα παίξει το “χαρτί” της καταπολέμησης της διαφθοράς, όπως δείχνουν οι σχετικές κατηγορίες που άρχισε να εκτοξεύει στους αντιπάλους του.

Πράγματι, οι επικριτές του Χαν κάθε άλλο παρά “άσπιλοι” είναι. Ο σύζυγος της Μπούτο και πρώην πρόεδρος Ασίφ Αλί Ζαρντάρι είναι γνωστός ως “ο κύριος 10%”, όπως ήταν το αντίτιμο της μίζας που έπαιρνε για κάθε δημόσιο έργο! Όσον αφορά τον Σαρίφ, πρόκειται για έναν από τους πιο πλούσιους επιχειρηματίες του Πακιστάν, που «έκανε περιουσία με χρήματα του δημοσίου», όπως υπενθύμισε δηκτικά ο Χαν.

Πακιστάν: Ο ρόλος του στρατού

Επιπλέον, ο Χαν υπενθύμισε με δηκτικό τρόπο και τα ανοίγματα του Σαρίφ στην Ινδία, την προαιώνια εχθρό του Πακιστάν, τα οποία ήταν και η πραγματική αιτία που έχασε τελικώς ο πρώην πρωθυπουργός την στήριξη του στρατού. Αν και ο πακιστανικός στρατός εμφανίζεται ουδέτερος στην κρίση, είναι κοινό μυστικό πως είχε υποστηρίξει παρασκηνιακά την εκλογή του “outsider” Χαν το 2018, στις «πιο βρώμικες εκλογές στην ιστορία της χώρας», όπως είχαν αναφέρει αρκετοί ξένοι παρατηρητές.

Η δήλωση του αρχηγού των πακιστανικών ενόπλων που υπενθύμισε τις “εξαίρετες σχέσεις” ΗΠΑ και Πακιστάν, ίσως είναι μία ένδειξη πως ο στρατός δεν δίνει πλέον “λευκή επιταγή” στον Χαν. Αυτό άφησε να εννοηθεί ο ίδιος ο Πακιστανός πρωθυπουργός, που υπονόησε πως κατέφυγε στην λύση των πρόωρων εκλογών έπειτα από υπόδειξη του στρατού.

Η ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική που ασκεί ο Χαν (ο οποίος δήλωσε πως οι Αμερικανοί θέλουν να τον “εκδικηθούν” που συνάντησε τον Πούτιν εν μέσω της ρωσικής εισβολής) έχει να κάνουν και με την αλλαγή του γεωστρατηγικού προσανατολισμού του Πακιστάν. Μια αλλαγή που έχει ξεκινήσει από τα χρόνια της κυβέρνησης Τραμπ και υποστήριζαν το “βαθύ κράτος” της χώρας, ο στρατός και οι διαβόητες μυστικές του υπηρεσίες. Αν και οι στενές σχέσεις του Πακιστάν με την Κίνα και την Τουρκία έχουν τις καταβολές τους στον Ψυχρό Πόλεμο, η προσέγγιση Πακιστάν-Ρωσίας είναι ένα καινούργιο γεωπολιτικό δεδομένο.

Σε αντίθεση με την Ινδία, το Πακιστάν είχε κακές σχέσεις με την Σοβιετική Ένωση τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου: Ήταν ιδρυτικό μέλος του αντισοβιετικού στρατιωτικού συνασπισμού του “Συμφώνου της Βαγδάτης”, μαζί με το Ιράν του Σάχη και συντηρητικά αραβικά κράτη, ενώ ήταν από τις χώρες που είχε πρωτοστατήσει στην στήριξη των μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν την δεκαετία του ’80. Ακόμα και μετά την πτώση του κομμουνισμού, τα συμφέροντα του Ισλαμαμπάντ ανταγωνίζονταν την παραδοσιακή επιρροή της Μόσχας στην μετασοβιετική Κεντρική Ασία.

Πλέον, το Πακιστάν έχει προσεγγίσει τις κυριότερες ευρασιατικές δυνάμεις, όπως την Ρωσία και το Ιράν, ξεχνώντας ακόμα και τις “παλιές έχθρες”, γεγονός που έχει προκαλέσει την δυσαρέσκεια των ΗΠΑ και αρκετών αραβικών κρατών, όπως δείχνουν τα “ανοίγματα” της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων στην Ινδία, παραβλέποντας την καταπίεση των Μουσουλμάνων στο κρατίδιο του Κασμίρ (το οποίο διεκδικεί το Πακιστάν) από τον ινδικό στρατό.

Όμως, εκτός από το “χαρτί” της καταπολέμησης της διαφθοράς, αναμένεται πως ο Χαν θα εντείνει τις ρητορικές επιθέσεις του στις ΗΠΑ (ο ίδιος έχει επικρίνει τον αμερικανικό “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” και έχει χαρακτηρίσει “μάρτυρα” τον Οσάμα Μπιν Λάντεν). Επιπλέον, θα επιδιώξει να εμφανιστεί ως “πιστός μουσουλμάνος”, ακόμα και με προκλητικές δηλώσεις, σαν εκείνης που είχε κάνει για τους βιασμούς, τους οποίους απέδωσε στην “ελαφρά ένδυση” των θυμάτων, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων. Μπορεί πάντα να υπολογίζει και στην βοήθεια από τον “αδελφό” Ερντογάν.