Παραίτηση του επικεφαλής της Frontex – Σκιές για pushbacks

Σε παραίτηση οδηγήθηκε ο επικεφαλής της υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων, Frontex, Φαμπρίς Λεζερί μετά τα δημοσιεύματα που τον έφεραν πως έχει συγκαλύψει παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών και προσφύγων (pushbacks) στα ευρωπαϊκά σύνορα και ειδικότερα στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας.

Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel ανέφερε μάλιστα ότι πολλά από αυτά τα περιστατικά στα σύνορα με την Τουρκία, επιχειρήθηκε να αποσιωπηθούν από την Frontex. Σύμφωνα με το περιοδικό μετά τις αποκαλύψεις παράνομων επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο, ο επικεφαλής της υπηρεσίας βρισκόταν υπό πίεση, καθώς εις βάρος του κινήθηκε έρευνα και από την υπηρεσία OLAF που έχει ως αντικείμενο την διαλεύκανση υποθέσεων απάτης στην ΕΕ.

Η παραίτηση Λεζερί ενδέχεται να ανοίξει έναν νέο κύκλο ερευνών γύρω από τις καταγγελίες για τη Frontex και το Λιμενικό της Ελλάδας. Στη δύναμη της Frontex συμμετέχουν συνοριοφύλακες από πολλές χώρες της ΕΕ, μετά την κρίση του Έβρου στις αρχές του 2020, όταν η Άγκυρα επιχείρησε να εργαλειοποιήσει τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται στην Τουρκία, μεταφέροντας τους στα σύνορα με την Ελλάδα. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η έρευνα να φθάσει σε όλες τις μονάδες της Frontex και στη Γερμανία, όπου επίσης έχουν γίνει καταγγελίες για pushbacks και προσπάθειες συγκάλυψης τέτοιων περιπτώσεων.

Στην ακρόασή του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Λεζερί καταγγέλθηκε από ευρωβουλευτές  ότι απέκρυψε περιστατικά pushbacks στα χερσαία σύνορα αλλά κυρίως στα θαλάσσια, στο Ανατολικό Αιγαίο, τα οποία είναι υπό διερεύνηση.

Ιδιαίτερος λόγος έγινε και για την πολυσέλιδη έκθεση της OLAF σχετικά με την υπόθεση, τη δημοσιοποίηση της οποίας, η Frontex προσπαθούσε επί εβδομάδες να αποτρέψει σύμφωνα με το Spiegel. Το δημοσίευμα του περιοδικού την περασμένη Τετάρτη, που περιλαμβάνει στοιχεία από τη βάση δεδομένων της Frontex, έδειξε ότι «η Frontex βοηθούσε στις παράνομες επαναπροωθήσεις εκατοντάδων, πιθανόν και χιλιάδων μεταναστών στο Αιγαίο, ακόμα και με επιχειρήσεις αποτροπής, που έφεραν την ονομασία prevention of departure». Στα ερωτήματα που είχε δεχθεί η Frontex δεν διέψευσε τις καταγγελίες, αλλά παρέπεμψε στο Λιμενικό της Ελλάδας.

Ο Λεζερί ηγείται της Frontex από το 2015 και κατά τη διάρκεια της θητείας του η Frontex εξελίχθηκε από μια μικρή ευρωπαϊκή υπηρεσία σε έναν τεράστιο οργανισμό, που για πολλούς συνιστά τον πρόδρομο ενός ευρωπαϊκού στρατού. Σύντομα μάλιστα προβλέπεται να κάνουν περιπολίες χιλιάδες ένστολοι και οπλισμένοι υπάλληλοί της στα σύνορα, ενώ ο προϋπολογισμός της συνεχώς αυξάνεται, φτάνοντας πλέον στα 750 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ο Fabrice Leggeri είχε εστιάσει πρωτίστως στη μείωση του αριθμού των μεταναστών και τους τελευταίους μήνες κατέβαλλε προσπάθειες ώστε τα pushbacks να αποτελέσουν κανονικότητα, σχολιάζει σήμερα το Spiegel, προσθέτοντας ότι ο επικεφαλής της υπηρεσίας επαναλάμβανε συχνά ότι είμαστε αντιμέτωποι με μια «υβριδική απειλή».