Παπά-Ευθύμ: Ο γενίτσαρος ιερέας που άξιζε όσο μία τουρκική μεραρχία

Ο Ευθύμιος Καραχισαρίδης, γνωστός ως παπά-Ευθύμ γεννήθηκε το 1884 στην περιοχή της Άγκυρας. Χειροτονήθηκε ιερέας το 1914 για να αποφύγει την επιστράτευση στα διαβόητα Τάγματα Εργασίας. Αν και έγγαμος και πατέρας πέντε παιδιών, μετά τη χειροτονία του άλλαξε το όνομά του σε Ευθύμιο από Παύλος.

Μετά την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη δημιουργία του κεμαλικού κινήματος άρχισε να διολισθαίνει προς τα εκεί. Συγκέντρωσε μάλιστα και χρήματα υπέρ των κεμαλιστών. Αποτέλεσμα των ενεργειών του, καθώς και της άρνησής του να υποταχθεί στις εντολές του Οικουμενικού Πατριαρχείου, επέφεραν τη ρήξη. Από τότε ο παπά-Ευθύμ τάχθηκε ολόψυχα υπέρ του σφαγέα Μουσταφά Κεμάλ.

Το 1921 ο παπά-Ευθύμ πρωτοστάτησε στις νικήσεις για την ίδρυση “τουρκορθόδοξης εκκλησίας και πατριαρχείου”. Ο ίδιος αυτοανακηρύχθηκε «Γενικός Επίτροπος των Τουρκορθοδόξων Χριστιανών», κατηγορώντας συνεχώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και υπερασπιζόμενος τον Κεμάλ, στον οποίο δεν καταλόγιζε κανένα έγκλημα κατά των Ελλήνων, ειδικά και των χριστιανών γενικότερα. Έφτασε στο σημείο να επιβάλει την ανάπεμψη δεήσεων υπέρ του Κεμάλ!

Μάλιστα με εισήγησή του έκλεισαν 68 ελληνικά σχολεία στην Καππαδοκία, ενώ επέβαλε την χρήση της τουρκικής γλώσσας στους Έλληνες. Λίγο πριν την Μικρασιατική Καταστροφή προχώρησε τις διαδικασίες για την ίδρυση της “αυτοκέφαλης τουρκορθόδοξης εκκλησίας”. Μετά την ελληνική ήττα προσπάθησε να εξαιρεθούν οι τουρκόφωνοι Έλληνες από την συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμών, αλλά δεν το πέτυχε. Ο ίδιος πάντως παρέμεινε στην Τουρκία ως αναγνώριση των εκδουλεύσεών του προς τον Κεμάλ.

Παπά-Ευθύμ κατά Πατριαρχείου

Το 1923 μετέβη στην Πόλη αναπτύσσοντας καταλυτική δράση κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Τον Δεκέμβριο του 1923 επιχείρησε με έφοδο να καταλάβει το Πατριαρχείο, χωρίς επιτυχία, αλλά κατάφερε να καταλάβει ελληνικές εκκλησίες στον Γαλατά. Το 1929 με επιστολή του στον Μουσολίνι, αφού του έδινε συγχαρητήρια για την ιταλική στήριξη στο κεμαλικό καθεστώς, του ζητούσε να αναγνωρίσει την “εκκλησία” του. Το 1934, συμμορφούμενος στον νέο κεμαλικό νόμο, άλλαξε το όνομά του σε Zeki Erenerol.

Το 1944 ο Ισμέτ Ινονού του παραχώρησε ακίνητα στην Πόλη σε μια κίνηση οικονομικής στήριξης στην “εκκλησία” του. Το 1953 οργάνωσε διαδήλωση κατά του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα. Η προδοτική του δράση έληξε το 1962 όταν υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και καθηλώθηκε στο κρεβάτι. Πέθανε τελικώς το 1968. Αφορισμένος από την Εκκλησία, κηδεύτηκε σε ελληνικό νεκροταφείο, μόνο κατόπιν πιέσεων των Τούρκων.

Στον τάφο του χαράχτηκε μια φράση του Κεμάλ για αυτόν όπου ο αρχισφαγέας των Ελλήνων έλεγε ότι «ο παπά-Ευθύμ άξιζε όσο και μια μεραρχία». Τον διαδέχτηκε στον δρόμο της αθλιότητας ο γιος του Γεώργιος Καραχισαρίδης (Turgut Erenerol) ως “παπά-Ευθύμ Β'”. Αυτός πέθανε το 1991. Τον διαδέχτηκε ο άλλος του γιος Selcuk Erenerol, ως “παπά-Ευθύμ Γ'”, μέχρι το 2002 που πέθανε. Σήμερα επικεφαλής της “τουρκορθόδοξης εκκλησίας” είναι ο εγγονός του παπά-Ευθύμ Α’, ο Umit Erenerol, με την ονομασία παπά-Ευθύμ Δ’. Εννοείται ότι η “εκκλησία” του προδότη υπάρχει ως σήμερα, αναγνωριζόμενη μόνο από την Άγκυρα.