Πώς θα ξαναγίνει πρωταγωνιστής το ΠΑΣΟΚ

Όπως θα έλεγε και το τραγούδι «…να ‘μαστε πάλι εδώ Αντρέα»! Και εννοώντας τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, αυτός ο στίχος είναι αντιπροσωπευτικός για το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ (20 -22/5). Το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει και στις επόμενες εκλογές θα έχει το πιο προκλητικό ραντεβού: θα συναντηθεί με το μέλλον της πατρίδας. Τα σημάδια δείχνουν ότι του δίνεται η ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει και πάλι με σχέδιο και όραμα που έχει ανάγκη ο Τόπος.

Το όνομα, τα σύμβολα, οι σημαίες δεν είναι “άδεια πουκάμισα”, ούτε ζητήματα δευτερευούσης σημασίας. Ισχύει, πρωτίστως αυτό για το ΠΑΣΟΚ. Η Δημοκρατική Παράταξη σε όλη την μεταπολιτευτική περίοδο είναι ταυτισμένη με το ΠΑΣΟΚ. Οι έννοιες του δημοκρατικού πατριωτισμού και του δημοκρατικού σοσιαλισμού, οι κατακτήσεις των κοινωνικών, θεσμικών και δημοκρατικών αλλαγών, η αναβαθμισμένη θέση του Ελληνισμού, η βελτίωση και κατοχύρωση της κοινωνικής πλειοψηφίας σε όλους τους τομείς της ζωής είναι συνδεδεμένες με το ΠΑΣΟΚ.

Έχουμε την υποχρέωση να πούμε την αλήθεια απέναντι σε μια αντιϊστορική, εκμηδενιστική συμπεριφορά που πριν λίγα χρόνια δικαιολογούσε τα δικά της αδιέξοδα, κατηγορώντας το ΠΑΣΟΚ ότι “τα δικά του 40 χρόνια διακυβέρνησης έφεραν την καταστροφή”. Είναι οι ίδιοι που παρέδωσαν για 99 χρόνια την ελληνική περιουσία στην εκποίηση και διαχείριση των ξένων δανειστών και τώρα υποδύονται κακοστημένα το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου! Έτσι, σκέφτεται και δρα η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Η αλήθεια είναι ότι το ΠΑΣΟΚ οφείλει να υπερασπιστεί την ιστορία της παράταξης. Κανείς άλλος δεν θα το κάνει.

ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, από κοινού με συμφέροντα και μίντια προσπαθούν να εγκλωβίσουν το ΠΑΣΟΚ και την προοδευτική κοινωνική πλειοψηφία στο δίλλημα: “με την ΝΔ ή με το ΣΥΡΙΖΑ;” Το κάνουν για τους δικούς τους σκοπούς. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να σταθεί προσηλωμένο στους στόχους του, που καθορίζονται από τις ανάγκες της πατρίδας και της κοινωνίας. Αυτή είναι η πυξίδα. Πρέπει να αναδειχθεί πρωταγωνιστής κι όχι ρυθμιστής.

Ο λαός αρχίζει να εγκαταλείπει και τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αρχίζει να μην τους εμπιστεύεται. Κι αυτό προσφέρει στο ΠΑΣΟΚ μία μοναδική ευκαιρία για επάνοδο σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Αυτή είναι η εικόνα, αυτές είναι οι τάσεις. Σ’ αυτές υπάρχει η πραγματική πολιτική απάντηση και προοπτική που το ΠΑΣΟΚ καλείται να δώσει. Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι: “Η κοινωνία θέλει, το ΠΑΣΟΚ μπορεί;” Ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ δεν είναι να λύσει το υπαρξιακό πρόβλημα του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε, βέβαια, ρόλος του είναι να εξασφαλίσει την επιβίωση του Μητσοτάκη.

Οι τρεις διαστάσεις

Επανέρχεται συχνά το ερώτημα: πώς εννοεί το ΠΑΣΟΚ τη σοσιαλδημοκρατία σήμερα; Τρεις κομβικές αλληλοσυσχετιζόμενες έννοιες δίνουν την ταυτότητά του: πατριώτες, δημοκράτες, και σοσιαλιστές. Οι Έλληνες στέκονται σ άυτό το κομμάτι Γης με συνείδηση και αίσθημα αποστολής. Αυτή είναι η Πατρίδα, η βάση για τις ιδέες της Ανεξαρτησίας, της Δικαιοσύνης, της Ανάπτυξης και της Ισότητας. Θυσιάσθηκαν και εργάσθηκαν αμέτρητοι, μέσα στους αιώνες, για να μπορούν οι σημερινοί Έλληνες να ζουν, δρουν, παράγουν και ονειρεύονται.

Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι εθνικιστικό, δεν μισεί κανένα, ούτε διεκδικεί επιθετικά μέρος ξένης πατρίδας. Δεν εμπνέεται από μιλιταριστικές νοοτροπίες και ούτε τα μέλη και οι ψηφοφόροι του θεωρούν ότι ανήκουν σ μια “ανώτερη φυλή”. Την ίδια, όμως, στιγμή θεωρούν την αυτογνωσία και αυτοσυνειδησία καίριο στοιχείο της ταυτότητάς τους και της συμμετοχής τους στον Κόσμο. Χωρίς την πατρίδα, χωρίς το έθνος δεν υπάρχει βάση, δεν υπάρχουν αναφορές, ρίζα και μέλλον. Αν η πατρίδα συρρικνωθεί με οποιονδήποτε τρόπο, η εθνική βάση αδυνατίζει, οι Έλληνες δεν θα έχουν δύναμη κινούσα.

Η σχέση Ελλάδας-ΕΕ δεν υποβαθμίζει την έννοια της πατρίδας. Η συμμετοχή στην Ευρώπη και οι στόχοι για μια πολιτικά και αμυντικά αυτόνομη, οικονομικά ισχυρή και κοινωνικά δίκαιη ΕΕ αποτελεί επιλογή ενίσχυσης και της πατρίδας, δίνοντας διαστάσεις ενός νέου διεθνισμού. Είμαστε Ευρωπαίοι επειδή είμαστε Έλληνες που μετέχουμε σε ό,τι συνειδητά αποφασίσαμε. Πατριωτισμός σημαίνει πως αγαπάμε την πατρίδα μας και τηρούμε, με κάθε θυσία, τον όρκο πίστης που έχουμε δώσει σε αυτήν.

Έθνος και λαός είναι θεμελιώδεις, αλληλένδετες έννοιες. Δεν υπάρχει πρωτεύον και δευτερεύον. Υπάρχει ενότητα, αδιάσπαστη. Δεν “σώζουμε το έθνος, εξαθλιώνοντας τον λαό”. Μία τέτοια πολιτική είναι φαρισαϊκή και στην ουσία της αντεθνική. Η ενότητα του εθνικού με το κοινωνικό είναι η βαθύτερη πολιτική ταυτότητα του ΠΑΣΟΚ. Ο Ελληνισμός έχει το μοναδικό χαρακτηριστικό, ότι ενώ συγκροτεί το ελληνικό έθνος, ταυτόχρονα, απλώνεται, διακλαδίζεται με αποτέλεσμα να έχει και μία οικουμενική πολιτισμική διάσταση.

ΠΑΣΟΚ και Σοσιαλδημοκρατία

Το άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι ο δημοκρατικός σοσιαλισμός. Η Σοσιαλδημοκρατία σήμερα έχει ανοιχτά θέματα. Οφείλει να ξαναφέρει στο επίκεντρο και να δώσει περιεχόμενο ουσίας στην έννοια του “Κοινωνικού Συμβολαίου”, που βελτιώνει τη θέση των εργαζομένων και μεταβάλει προοδευτικά την κοινωνία. Για να γεμίσει με προοδευτικό περιεχόμενο όλο αυτό, η Σοσιαλδημοκρατία του 21ου αιώνα για να γίνει ελκυστική, για να αποκτήσει πραγματική κοινωνική αποστολή πρέπει να επαναφέρει στο κέντρο τρία κεφαλαιώδη ζητήματα:

• 1ον: Το ζήτημα της οικονομίας, για την ακρίβεια του οικονομικού μετασχηματισμού. Η σοσιαλδημοκρατία μετά το 1990 παρέδωσε το πεδίο της οικονομίας στο (νέο)φιλελευθερισμό. Πλέον σκέφτεται με τους όρους του και εργάζεται με τα εργαλεία του.
• 2ον: Το ζήτημα της συμμετοχής όχι μόνο στο εποικοδόμημα, αλλά και στην οικονομική βάση (στην παραγωγή και τα σχήματά της). Δηλαδή, όχι μόνο συμμετοχή στις ανά τετραετία εκλογές. Αν η Σοσιαλδημοκρατία δεν είναι “συμμετοχικός σοσιαλισμός” τότε έχει απωλέσει την ψυχή της, έχει μεταλλαχθεί σε μορφή (νεο)φιλελεύθερου καπιταλισμού.
• 3ον: Τις μεγάλες και διευρυνόμενες ανισότητες, την ακραία πόλωση κεφαλαίου-εργασίας, το τεράστιο χάσμα ανάμεσα στον συγκεντρωμένο ολιγαρχικό πλούτο και την μαζική φτώχεια, τις ακραίες αντιθέσεις μητροπόλεων-περιφερειών.

Και στα τρία αυτά πεδία, η σημερινή Σοσιαλδημοκρατία, αν θέλει να επιβεβαιώσει το όνομά της και την ιστορική αποστολή της, πρέπει άμεσα, ενεργά και συστηματικά να ανακτήσει την ιδεολογική ηγεμονία από το νεοφιλελευθερισμό και τις άρχουσες ελίτ. Ακόμα σημαντικότερο, να συγκροτήσει το νέο της πρόγραμμα με έμφαση στις δικές της μεταρρυθμίσεις κι όχι στις τρέχουσες νεοφιλελεύθερες. Έτσι θα διαμορφώσει τη δική της πλειοψηφική κοινωνική συμμαχία.

Το κλειδί για να υπερβεί η Ελλάδα τη 13ετή κρίση, για να ξεπεράσει την 11ετή αποεπένδυση, καθώς και τον χρόνιο παρασιτισμό, το κλειδί για να κερδίσει το στοίχημα μιας ανθεκτικής και εύρωστης οικονομίας που δεν θα μεταπέσει ξανά σε συνθήκες χρέους είναι ξεκάθαρες: Πρώτον, η ενδογενής παραγωγή (βιομηχανική, ενεργειακή, αγροτοδιατροφική, αμυντική, τουριστική, μεταποιητική) με αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων, με στόχο εθνική προστιθέμενη αξία, με πρωταθλήτριες ελληνικές επιχειρήσεις κι ανταγωνιστικές συνεργασίες. Μοχλοί κίνησης είναι οι νέες τεχνολογίες, το σπουδαίο ελληνικό επιστημονικό-τεχνικό δυναμικό, ένα αποτελεσματικό κράτος και ένα σύγχρονο τραπεζικό σύστημα, η πλήρης και παραγωγική απασχόληση, οι περιφέρειες και η ύπαιθρος. Αυτό υπηρετεί την κοινωνία και την πατρίδα.