Στην εύκολη λύση των ΜΟΕ καταφεύγει ο ΟΗΕ

Είναι κατάντια για τον ΟΗΕ, 44 χρόνια μετά την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή, να προτιμά την εύκολη οδό για αποφυγή της ουσίας. Με μέτρα, τα οποία δείχνουν κινητικότητα, αλλά δεν αγγίζουν την ουσία, εξυπηρετούνται πρωτίστως οι Τούρκοι, που τεχνηέντως έχουν αξιοποιήσει τον διακοινοτικό διάλογο, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) για να απαλλαγούν ευθυνών και μετατρέποντας το Κυπριακό σε διαφορά μεταξύ κοινοτήτων.

Είναι το κυπριακό πρόβλημα έλλειψης εμπιστοσύνης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ή ζήτημα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής; Από το 2003 και εντεύθεν, όταν υπήρξε μερική άρση των περιορισμών ένθεν κακείθεν του κατοχικού οδοφράγματος, δεν σημειώθηκε οποιοδήποτε γεγονός, περιστατικό, επεισόδιο που να επιβεβαιώνει την έλλειψη εμπιστοσύνης. Αντίθετα, το πρόβλημα της συνεχιζόμενης κατοχής είναι που διαιωνίζει το πρόβλημα και προκαλεί εντάσεις.

Τα ΜΟΕ που έχουν υιοθετηθεί στο παρελθόν και όσα μελετούνταν τα τελευταία χρόνια εκείνο που αποσκοπούσαν ουσιαστικά ήταν η ανάδειξη δυο χωριστών οντοτήτων στο νησί. Αυτές τις ημέρες, λοιπόν, που τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν πως θα πρέπει να ξαναζεστάνουν το φαγητό των ΜΟΕ, γιατί δεν μπορούν προφανώς να αγγίξουν την πραγματική υφή του Κυπριακού, στη Νέα Υόρκη αρχίζουν διεργασίες.

Σε αυτό το ταξίδι του Νίκου Αναστασιάδη, το έκτο από τότε που ανέλαβε την προεδρία, δεν αναμένονται σημαντικές εξελίξεις. Όμως, αυτό κανείς δεν μπορεί να το υποστηρίξει με βεβαιότητα, καθώς ο πρόεδρος, ακόμη και όταν δεν υπήρχε φωτιά, κατάφερνε κατά τις κοινωνικές συναντήσεις με τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, να βγαίνει καπνός. Και είδαμε και το αποτέλεσμα!

Αυτή τη φορά φαίνεται πως ο πρόεδρος τηρεί μια επιφυλακτική στάση καθώς παρακολουθεί την τουρκική συμπεριφορά και έχει αναγνωρίσει το προφανές: Ότι δηλαδή ο Ακιντζί δεν μπορεί καν να δεσμευθεί. Γι’ αυτό και ενόψει της συνάντησής του με τον Γενικό Γραμματέα επισήμανε την ανάγκη να προηγηθεί προετοιμασία. Να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη συνομιλιών.

Τουρκική σκλήρυνση

Γίνεται απολύτως αντιληπτό πως δεν υπάρχει πολυτέλεια για νέα αποτυχία στο Κυπριακό. Από το Κραν Μοντάνα (καλοκαίρι 2017) και εντεύθεν η τουρκική πλευρά έχει σκληρύνει τη στάση της. Καθορίζει τα επόμενα βήματα με βάση τους σχεδιασμούς της στην περιοχή και λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που διαμορφώνονται, περιλαμβανομένων και των ενεργειακών σχεδιασμών. Αυτό δεν γίνεται από τη Λευκωσία, που λειτουργεί με όρους και συνθήκες της δεκαετίας του 1970.

• Η Άγκυρα θέλει αλλαγή πλεύσης στοχεύοντας σε μια συνομοσπονδιακή λύση που θα μετεξελιχθεί –εάν δεν πετύχει– στα δυο κράτη.
• Από το περιβόητο πλαίσιο Γκουτέρες επιλέγει μόνο κάποιες πρόνοιες. Δεν δέχονται οι Τούρκοι τα σχετικά με την Ασφάλεια ενώ αποσύρθηκε και ο χάρτης.

Είναι προφανές πως οι Τούρκοι θέλουν να σπρώξουν τις συζητήσεις ώστε να συμπέσουν οι διεργασίες στο Κυπριακό με τις ενεργειακές εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Θέλουν μέσα από το Κυπριακό να επιβάλλουν τις δικές τους επιδιώξεις, να εντάξουν το ζήτημα αυτό στην ατζέντα του λεγόμενου διακοινοτικού διαλόγου. Υπάρχει, ήδη, η πρόταση για τη συνδιαχείριση του φυσικού αερίου από τώρα, πριν τη λύση του Κυπριακού.

Είναι προφανές πως από πλευράς Τουρκίας, ενισχύοντας το κλίμα έντασης, αυξάνοντας τους τόνους της επιθετικής ρητορικής, επιχειρείται να επιβληθούν οι όροι της, σε Κυπριακό και ενεργειακά. Ενόψει τούτου, ο ΟΗΕ, λόγω της αδυναμίας τους να διαχειριστούν το Κυπριακό ως θα έπρεπε, θα ξαναστείλουν την Τζέιν Χολ Λουτ στην περιοχή και θα ξαναζεστάνουν τα ΜΟΕ. Την ίδια ώρα, στην Κύπρο συνεχίζουν κάποιοι να κολυμπούν σε θάλασσα αφέλειας με λάβαρο το πλαίσιο Γκουτέρες.