24ωρα για να δούμε τι ψάρια έπιασε ο Ζάεφ

Τη στιγμή που το κλίμα στα Σκόπια εμφανίζεται περισσότερο πολωμένο από ποτέ, σήμερα Δευτέρα, αναμένεται να κατατεθούν στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου των Σκοπίων οι τέσσερις συνταγματικές αλλαγές που προβλέπει η Συμφωνία. Το Υπουργικό Συμβούλιο έστειλε την προηγούμενη εβδομάδα στον πρόεδρο της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι πρόταση για τέσσερις τροποποιήσεις (το συνταγματικό όνομα, το προοίμιο και δύο άρθρα), συνοδευόμενη και από το πνεύμα της κατεύθυνσης που θα έχουν αυτές οι τροποποιήσεις.

Η συζήτηση στην Ολομέλεια, σε αυτήν την πρώτη φάση της διαδικασίας, θα διαρκέσει το μέγιστο 10 ημέρες και θα ολοκληρωθεί με ψηφοφορία, η οποία θα αφορά αποκλειστικά το αν θα προχωρήσει ή όχι η διαδικασία τροποποίησης του Συντάγματος. Αν και η ψηφοφορία θα διεξαχθεί μάλλον την επόμενη Τρίτη, το ζητούμενο είναι ένα: αν ο Ζόραν Ζάεφ θα καταφέρει να συγκεντρώσει τον «μαγικό» αριθμό των 80 βουλευτών.

Δεν χωράει αμφιβολία ότι παρασκηνιακά, από την πλευρά της Δύσης, ασκούνται ασφυκτικές πιέσεις ώστε να πραγματοποιηθεί η συνταγματική αναθεώρηση και να περάσει η συμφωνία των Πρεσπών από τα Σκόπια. Σε αντίθετη περίπτωση, οι πρόωρες εκλογές είναι μονόδρομος. Η Βουλή θα διαλυθεί και μάλλον εντός 60 ημερών θα πρέπει να προκηρυχθούν εκλογές.
Μόνο υπό μία προϋπόθεση μπορεί ο Ζόραν Ζάεφ μετά από εκλογές να έχει στη Βουλή πλειοψηφία 80 εδρών. Εάν κατέβει κανονικά στις εκλογές ως Σοσιαλδημοκρατική Ένωση ο συσχετισμός δυνάμεων στη νέα Βουλή θα είναι περίπου ο σημερινός. Με άλλα λόγια και πάλι δεν θα καταστεί δυνατή η συνταγματική αναθεώρηση και η συμφωνία των Πρεσπών θα πάψει να υφίσταται πλέον.

Σε περίπτωση, όμως, που η φημολογία των τελευταίων ημερών επιβεβαιωθεί και ο Ζόραν Ζάεφ συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων, ήτοι 80 βουλευτές, τότε ανοίγει ο δρόμος για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από την Βουλή, μια διαδικασία που δεν είναι ακόμα σαφές πόσο θα διαρκέσει. Πληροφορίες που μετέδωσε ο φιλοκυβερνητικός σταθμός των Σκοπίων “ALSAT-M” ανέφεραν ότι ο σκοπιανός πρωθυπουργός έχει εξασφαλίσει πλειοψηφία δύο τρίτων. Ωστόσο, οι πληροφορίες αυτές δεν επιβεβαιώνονται από πουθενά μέχρι στιγμής.

Διάψευση Μίτσκοσκι

Από την μεριά του, ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μίτσκοσκι διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι κανείς βουλευτής του κόμματός του δεν θα ψηφίσει υπέρ της αλλαγής του Συντάγματος και διαψεύδει ότι έχουν σημειωθεί διαρροές. Το μόνο σίγουρο είναι ότι στην παρούσα φάση κανένας βουλευτής δεν εκθέτει δημοσίως την στάση που θα κρατήσει, αν και υπήρξαν καταγγελίες από εκπροσώπους μικρότερων κομμάτων που συνεργάζονται με το VMRO για προσπάθεια προσέγγισης και επηρεασμού βουλευτών τους.

Την προηγούμενη Παρασκευή ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ κάλεσε για μια ακόμη φορά τους βουλευτές του VMRO-DPMNE να ψηφίσουν επί των συνταγματικών τροπολογιών. «Το ερώτημα είναι αν μπορούμε να οικοδομήσουμε μια συναίνεση, μια ενότητα, κάτι πίσω από το οποίο θα σταθούμε μαζί» είπε ο Ζάεφ προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ είναι σχεδόν τα μόνα πράγματα που μας ενώνουν τόσο πολιτικά όσο και εθνικά.

Ένας μεγάλος αριθμός βουλευτών της αντιπολίτευσης φοβούνται να χάσουν αυτή την ευκαιρία. Ωστόσο πρόσθεσε πως «χωρίς την αντιπολίτευση, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα στο Κοινοβούλιο. Έχουμε βουλευτές, δεν έχουμε όμως την πλειοψηφία των δύο τρίτων».

Το μόνο σίγουρο μέχρι στιγμής είναι ότι διανύουμε την εβδομάδα που θα κρίνει την συμφωνία. Άραγε θα παραμείνει το εθνικιστικό VMRO-DPMNE στη διαδικασία ή θα αποχωρήσει; Θα προτείνει ο πρόεδρος της Βουλής μυστική ψηφοφορία; Κάτι τέτοιο θα μπορούσε ίσως να αποδειχθεί καταλυτικό; Σε κάθε περίπτωση, αν ολοκληρωθεί θετικά η πρώτη αυτή αποφασιστική φάση, τότε ο πρόεδρος της Βουλής αναθέτει στον εισηγητή των συνταγματικών τροποποιήσεων, δηλαδή στην κυβέρνηση, να φέρει μέσα σε δέκα ημέρες γραπτώς την ακριβή διατύπωση των τεσσάρων αλλαγών που εισηγείται.