Μπορεί ο Ερντογάν να εισβάλει “μία νύχτα” στην Ελλάδα;

Όπου σταθεί και όπου βρεθεί ο Ταγίπ Ερντογάν εκθειάζει τον ηγέτη της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως έκανε και χθες στο Βελιγράδι, προχθές στο Σεράγεβο κοκ. Τι είπε ο Τούρκος πρόεδρος; Ό,τι καλά κάνει και λέει ο Πούτιν πως θα κλείσει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου προς την ΕΕ, εάν αυτή βάλει πλαφόν.

Επόμενο είναι ο Πούτιν να απειλεί με αντίμετρα εάν η ΕΕ επιβάλλει νέα περιοριστικά μέτρα, σε έναν οικονομικό πόλεμο. Η κλιμάκωση εκεί οδηγεί, λογικά. Όμως, θα πρέπει να υπενθυμίζεται προς τον πρόεδρο Ερντογάν, ότι οι κυρώσεις της ΕΕ και της Δύσης δεν επιβλήθηκαν στη Ρωσία έτσι στα καλά καθούμενα, επειδή ανέβηκε η τιμή του φυσικού αερίου (λόγω ζήτησης από άλλες χώρες ή μείωσης της παραγωγής), αλλά, επειδή μία… νύχτα ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία.

Η Τουρκία δεν έχει τους ενεργειακούς πόρους που διαθέτει η Ρωσία, οπότε ο Ερντογάν δεν θα πρέπει να ανησυχεί για παρόμοια μέτρα στην περίπτωση που κι αυτός αποφασίσει να εισβάλει μία νύχτα τριγύρω, στην Ελλάδα, ή στην Κύπρο, όπου έχει το κολάι, ή κάπου αλλού. Γιατί δεν το κάνει; Η απάντηση, είναι προφανής: Δεν μπορεί! Τουλάχιστον όχι για όσο διάστημα ζορίζεται ο Πούτιν στην Ουκρανία και αδυνατεί να επιβάλλει τους όρους του στην ΕΕ ή να την παραλύσει, όχι από το κρύο, αλλά μέσα από τις διαφωνίες.

Μία επιθετική ενέργεια της Τουρκίας κατά της Ελλάδας αυτή την περίοδο, θα παρείχε βεβαίως τεράστια υπηρεσία στην Ρωσία του Πούτιν, όμως είναι βέβαιο ότι θα προκαλούσε και τεράστιο πρόβλημα στην Τουρκία του Ερντογάν και αυτό το αντιλαμβάνεται η Άγκυρα, αλλά και το νέο βαθύ κράτος της, που περιλαμβάνει (ακόμα) την διπλωματική, ακαδημαϊκή και την οικονομική ελίτ.

Τοξικό κλίμα

Αυτή την στιγμή δεν είμαστε ενώπιον κινδύνου ατυχήματος εξαιτίας έντασης στο πεδίο, βρισκόμαστε, όμως, σε μία πρωτοφανή διπλωματική σύγκρουση, ενώ έχει προηγηθεί η διάρρηξη των πολιτικών σχέσεων, με τον Ερντογάν να μην θέλει να ξαναδεί μπροστά του τον Μητσοτάκη και τους Τσαβούσογλου και Ακάρ να λειτουργούν ως “ηχεία” στις δηλώσεις του προέδρου τους!

Το κλίμα είναι τοξικό και όπως πάει μπορεί κανείς να εικάσει πως θα γίνει χειρότερο. Παρά ταύτα, το ποσοστό των πολιτών στην Τουρκία που θέλουν να φύγει η κυβέρνηση Ερντογάν δεν πέφτει και αυτό είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για την πορεία των σχέσεων Αθήνας-Άγκυρας το προσεχές διάστημα, όσο και μετέπειτα, μετά τις προεδρικές εκλογές στην Τουρκία.

Εάν λοιπόν η ΕΕ (και η Δύση γενικότερα) δεν έχει χάσει κάθε ελπίδα για την Τουρκία και κινείται ακόμα στην γραμμή της διατήρησης των δεσμών, μετά πολλών κόπων και βασάνων, έστω, το στοίχημα δεν είναι να προσέχει μην τυχόν κάποια νύχτα ο Ερντογάν… ξεστρατίσει. Δεν έχει βρει ακόμα μία νύχτα να πάει στη Συρία, παρότι συμπληρώνονται έξι μήνες από την προαναγγελία, γιατί τα μηνύματα που έχει είναι ότι δεν θα καλοπεράσει, συνεπώς, ανάλογο μήνυμα πρέπει να του σταλεί και για κάθε άλλη νυχτερινή εισβολή που μπορεί να σκέφτεται.

Τί πρέπει να κάνει η Ελλάδα

Η Ελλάδα διεθνοποίησε το πρόβλημα της τουρκικής επιθετικότητας και αυτό το πρόβλημα δεν είναι τώρα μόνον θέμα διπλωματικών ενεργειών, με την έννοια του παρασκηνίου, των οικονομικών-πολιτικών σχέσεων και γεωστρατηγικών ασκήσεων επί χάρτου. Η καλύτερη υπηρεσία που θα μπορούσε να προσφερθεί από την Δύση, είναι να παίξει πολιτικά σε αυτή την τελευταία παρτίδα με τον Ερντογάν, με τους δικούς της όρους όμως και όχι με τις προπαγανδιστικές προδιαγραφές του ερντογανικού καθεστώτος.

Για την ελληνική διπλωματία το στοίχημα είναι να επικοινωνεί συνεχώς, όχι τις αντιδράσεις της έναντι των προκλήσεων της Άγκυρας, όσο αυτές καθ΄ αυτές τις τουρκικές προκλήσεις. Στην ανάγκη να πληρώνει για την καταχώρηση της επιστολής Τσαβούσογλου σε ευρωπαϊκά-αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και όχι για την προβολή σε μονόστηλο της επιστολής Δένδια.

Η Ελλάδα έχει υποφέρει από τις εμμονές εταίρων και συμμάχων με την Τουρκία, ορισμένων, όχι όλων, που ακόμα αναζητούν δικαιολογίες για να κρατήσουν την σχέση τους με τον  Ερντογάν αδιατάρακτη, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος δεν χάνει ευκαιρία να τους μέμφεται δημοσίως. Η προβολή αυτής της διάστασης δεν είναι βεβαίως εύκολη υπόθεση όταν τα μισά γερμανικά μέσα έχουν ακόμα τουρκικά επενδυτικά κεφάλαια ή κεφάλαια εταιρειών με ισχυρή παρουσία στην Τουρκία. Πλην, όμως, η ΕΕ δεν είναι πλέον γερμανική και όσο πολυπολικός νομίζει ο Ερντογάν πως έχει γίνει ο κόσμος μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, άλλο τόσο πολυπολική και δύσκολη, για αυτόν ιδίως, έγινε η Ευρώπη.

Για να το κλείσουμε με ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο από το μέλλον, είναι άλλο την προσεχή άνοιξη η ΕΕ να “βγάζει τα γάντια” και ο Πούτιν ακόμα να μιλάει για τους στόχους της ειδικής επιχείρησης στην Ουκρανία και άλλο η Ευρώπη να ψάχνεται και ο πρόεδρος της Ρωσίας να εγκαινιάζει με τον Ερντογάν το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου και η Ζαχάροβα με την Πέσκοβα να κάνουν βουτιές στη Μαρμαρίδα και μετά να τα σπάνε!