Κάτι αλλάζει στη Ρώμη

Μία νέα διάθεση που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε συμφωνία ανάμεσα στην Ρώμη και τις Βρυξέλλες, για τον προϋπολογισμό, διαφαίνεται τις τελευταίες ώρες στην ιταλική κυβέρνηση. Αν και οι τόνοι των δύο ηγετών που στηρίζουν την κυβέρνηση Κόντε παραμένουν σχεδόν ίδιοι, Σαλβίνι και Ντι Μάιο αφήνουν να εννοηθεί ότι υπάρχει μια τάση προσέγγισης της ευρωπαϊκής πρότασης.

Η ιταλική κυβέρνηση συνέρχεται απόψε για μια συζήτηση με αντικείμενο την πιθανή μείωση του ελλείμματος κάτω από το «ταβάνι» 2,4% του ΑΕΠ, στο οποίο έχει οχυρωθεί τους τελευταίους δύο μήνες, εισπράττοντας την συνεχή απόρριψη των Βρυξελλών. Σύμφωνα με όσα διαρρέουν από το πρωί, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε να οδηγήσει σε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, αναστέλλοντας την διαδικασία για την επιβολή κυρώσεων στην Ιταλία.

Στη δημιουργία αυτού του κλίματος συνέβαλαν με δηλώσεις τους οι δύο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης και επικεφαλής των δύο κυβερνητικών εταίρων, σε κοινή εμφάνισή τους. «Εάν, κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, το έλλειμμα θα πρέπει να μειωθεί λίγο, δεν είναι σημαντικό», δήλωσε ο επικεφαλής του κινήματος των Πέντε Αστέρων, έχοντας δίπλα του τον ηγέτη της Λέγκας.

Σημειώνεται ότι η Κομισιόν απέρριψε ήδη από τις 23 Οκτωβρίου το σχέδιο του προϋπολογισμού, που προβλέπει δημοσιονομικό έλλειμμα 2,4% του ΑΕΠ, και από τότε γίνονται διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Ρώμη, η οποία μέχρι και την περασμένη Παρασκευή εμφανιζόταν αδιάλλακτη. Μπροστά στον κίνδυνο της πειθαρχικής διαδικασίας όμως, φαίνεται ότι κάτι άρχισε να αλλάζει.

Ο Σαλβίνι και οι δεκαδικοί

Το άνοιγμα προς τις Βρυξέλλες είχε ξεκινήσει μία ημέρα πριν ο φερόμενος και ως σκληροπυρηνικός της κυβέρνησης, ο υπουργός Εξωτερικών Ματέο Σαλβίνι, προσπαθώντας να αποδομήσει τις εμμονές στους  …δεκαδικούς αριθμούς. «Το πρόβλημα δεν αφορά δεκαδικούς αριθμούς. Το θέμα είναι η σοβαρότητα και συγκεκριμένες παρεμβάσεις» είπε ο ηγέτης της Λέγκας για να προσθέσει στη συνέχεια ότι «αν ο προϋπολογισμός συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας, το έλλειμμα μπορεί να αντιστοιχεί στο 2,6%, αλλά και στο 2,2% του ΑΕΠ».

Αν και δεν το έλεγε ξεκάθαρα, στην δήλωσή του ο Σαλβίνι έκανε ένα μερικό άνοιγμα προς την Κομισιόν, στηρίζοντας παραλλήλως την προτεραιότητα που δίνει η κυβέρνηση της Ρώμης στον αναπτυξιακό χαρακτήρα του προϋπολογισμού. Ένα εικοσιτετράωρο αργότερα έγινε ωστόσο πιο συγκεκριμένος σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει την κοινή λογική και «δεν εμμένει σε διαφορές του 0,1% σε ό,τι αφορά το έλλειμμα». Πρόσθεσε μάλιστα ότι αν για μια τέτοια διαφορά κάποιοι στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι μπορούν να κρατούν ομήρους τους Ιταλούς, η κυβέρνηση της Ρώμης δεν θα τους κάνει την χάρη.

Στελέχη της Λέγκας πάντως επιμένουν ότι το κόμμα εξακολουθεί να στηρίζει τις βασικές πολιτικές  παρεμβάσεις για την στήριξη των ανέργων, καθώς και την μείωση της φορολογίας και της ηλικίας συνταξιοδότησης. Την ίδια ώρα, οι Πεντάστεροι αναφέρουν ότι ο κύριος στόχος δεν είναι η σκληρή σύγκρουση με τις Βρυξέλλες, αλλά η προάσπιση των συμφερόντων των Ιταλών πολιτών.

Το τετ-α-τετ με Γιούνγκερ

Καθοριστικό για τις διαφαινόμενες εξελίξεις φαίνεται ότι ήταν το δείπνο στο οποίο παρακάθισαν το βράδυ του Σαββάτου ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε και ο υπουργός Οικονομικών Τζοβάνι Τρία με τον Γιούνκερ, τον Ντομπρόβσκις και τον Μοσκοβισί. Σύμφωνα με τον Κόντε στην συνάντηση αυτή οι δύο πλευρές επανέλαβαν ότι είναι ανοιχτές σε διάλογο «σε κλίμα αμοιβαίου σεβασμού». Ο ίδιος εξέφρασε και την ελπίδα «να αποφευχθεί η διαδικασία επιβολής κυρώσεων», σημειώνοντας ότι δεν υπαναχώρησε σε ότι αφορά τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί.

Στην συνάντηση δεν βρέθηκε λύση, αλλά όπως είπαν και οι δύο πλευρές έγινε ένα βήμα διαλόγου, με τον Γιούνκερ μάλιστα να δηλώνει την επομένη ότι Ρώμη και Βρυξέλλες δεν βρίσκονται σε πόλεμο. Το γεγονός ότι η Ρώμη το συζητάει φαίνεται και από την αισιοδοξία που εξέφρασε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ο οποίος μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο επιβεβαίωσε ότι γίνεται διάλογος.

Είναι δεδομένο ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν θέλει να φτάσει η υπόθεση στην διαδικασία των κυρώσεων, αφού μια τέτοια εξέλιξη δεν επιδρά αρνητικά μόνο στην Ιταλία και την οικονομία της, αλλά στο σύνολο της Eυρωζώνης. Αναμενόμενο είναι επίσης ότι γίνονται και θα γίνουν απόπειρες σύγκλισης. Η Ρώμη μιλάει για διάλογο με αμοιβαίο σεβασμό και οι Βρυξέλλες δεν πανηγυρίζουν για μια καθήλωση της ιταλικής αντίστασης, όπως έκαναν στην περίπτωση της Ελλάδας. Δεν τους παίρνει άλλωστε για κάτι τέτοιο, γιατί όλα τα μεγέθη είναι διαφορετικά. Η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Eυρωζώνης και το χρέος της είναι απαγορευτικό για “παιχνίδια”.

Από την άλλη η Ρώμη θέλει να κρατήσει ανοιχτή την πόρτα των διαπραγματεύσεων και να κερδίσει χρόνο, θεωρώντας ότι στο πλαίσιο του γενικότερου διαλόγου που ανοίγει ενόψει των ευρωεκλογών θα κερδίσει κάτι. Κάτω από αυτό το πρίσμα, μικρές υπαναχωρήσεις σχετικά με το ποσοστό του ελλείμματος επί του ΑΕΠ, οι “δεκαδικοί” που λέει ο Σαλβίνι, δεν συνιστούν απαραίτητα κωλοτούμπα. Μπορεί να πρόκειται απλώς για έναν τακτικό ελιγμό. Αυτό όμως μένει να αποδειχθεί από τις αποφάσεις της ιταλικής κυβέρνησης.