Η μεγάλη εικόνα και η προσκόλληση στη δεκαετία του 1970

Του ύψους και του βάθους, της υπερβολής και της επιδερμικότητας, της πολυλογίας αλλά και του σιωπητηρίου, όταν διαχειριστές και μη του Κυπριακού επιδίδονται σε μυστικές ή άλλες συζητήσεις.Τα αδιέξοδα όχι σημερινά, αλλά από το 1974 και εντεύθεν προκαλούν άγχος και πανικό σε όσους δεν μπορούν με ψυχραιμία να αντιμετωπίσουν τα δεδομένα που διαμορφώνονται. Όσοι δεν μπορούν να δουν στο Κυπριακό τη μεγάλη εικόνα, δυστυχώς, παραμένουν προσκολλημένοι στη δεκαετία του 1970, καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη τα διαδραματιζόμενα στην περιοχή και στον κόσμο, ακόμη κι αυτά που αφορούν, εμπλέκουν την Κύπρο.

Ο πανικός προκαλεί κινήσεις απελπισίας ενώ δεν αναζητείται το προφανές: Να βρεθούν τρόποι εξόδου από το αδιέξοδο και ανατροπής των κατοχικών δεδομένων. Έχουν φθάσει οι πρωταγωνιστές του κυπριακού πολιτικού γίγνεσθαι να καθιστούν κεντρικό πρόσωπο για διευκρινίσεις τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών. Να καθιστούν τον Τσαβούσογλου συνομιλητή για άλλη μορφή λύσης, όπως συνομοσπονδία δύο κρατών.

Την ίδια ώρα, τα αδιέξοδα ευνοούν τις χορωδίες να ψάλλουν το γνωστό τροπάρι: «Μονόδρομος η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία» και «να αρχίσουν οι συνομιλίες γιατί θα χαθούμε, θα πέσουν κεραμίδια στο κεφάλι μας και θα οδηγηθούμε σε διχοτόμηση». Όταν λένε, βέβαια, Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία εννοεί ο καθένας διαφορετική εκδοχή. Ο ένας είναι της όποιας Διζωνικής Δικοινοτικής, ο άλλος με ολίγη συνομοσπονδία, κι άλλοι –που δεν τη θέλουν, αλλά δεν το λένε– επιστρατεύουν το γνωμικό «με το σωστό περιεχόμενο»!

Όλα αυτά δίνουν την εντύπωση πως συσπειρώνονται δυνάμεις, επειδή απέναντι βρίσκεται η ευέλικτη ιδέα για «αποκεντρωμένη» ομοσπονδία, χαλαρή, μέχρι τη συνομοσπονδία δύο κρατών. Θέση που δεν προήλθε από την τουρκική πλευρά, αλλά από κουρασμένα (σε σημείο απελπισίας) παλληκάρια στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Η συνομοσπονδία δύο κρατών θα είναι το τέλος της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Κύπρου, ως μιας εδαφικής και κρατικής οντότητας για τώρα και στο μέλλον. Η Διζωνική Δικοινοτική, με τις πρόνοιες που την έχουν φορτώσει, θα διαιωνίζει τον διαχωρισμό και θα συντηρεί ένα κλίμα ενίσχυσης εθνικισμών. Είναι ένα μοντέλο που, εάν εφαρμοστεί με βάση τα ήδη συμφωνηθέντα, θα οδηγήσει την Κύπρο σε μεγάλες περιπέτειες.

Βαρύγδουπες κενού περιεχομένου κουβέντες

Εάν ακολουθηθεί η υπόδειξη πως θα πρέπει να αρχίσουν εδώ και τώρα συνομιλίες γιατί οδηγούμαστε σε διχοτόμηση, τότε πρέπει να απαντηθεί και το ερώτημα: Εάν αποτύχει η προσπάθεια πού θα οδηγηθούμε; Γιατί πριν γίνει ένα βήμα πρέπει να αξιολογηθούν τα δεδομένα και η χρονική συγκυρία. Εάν είναι για να φορτωθεί η Τουρκία την ευθύνη της μη λύσης και να φορτωθούμε εμείς τη διχοτόμηση, να μας λείπει.

Το Κυπριακό συζητείται δημόσια με βαρύγδουπες και κενού περιεχομένου κουβέντες. Ακριβώς την ίδια ώρα οι διαχειριστές φαίνεται να αλληθωρίζουν προς υποχωρήσεις που φορτώνουν σε ένα πλαίσιο συμφωνίας συσσωρευμένες στρεβλώσεις. Το Κυπριακό δεν έχει επιλυθεί, γιατί στην πορεία χάθηκαν τα αυτονόητα. Το Κυπριακό δεν έχει λυθεί γιατί δεν δέχεται η Τουρκία. Μέχρι τότε, όμως, δεν πρέπει να γίνονται βήματα προς τα πίσω. Γιατί αυτή είναι η επιδίωξη της Τουρκίας. Μέσα από τις ελληνοκυπριακές υποχωρήσεις να εξασφαλίσει τις διαχρονικές της επιδιώξεις.

Το γεγονός ότι, παρασκηνιακά, άρχισε μια συζήτηση για συνομοσπονδία δύο κρατών, αποτελεί βήμα προς την αυτοχειρία. Όπως αυτοχειρία είναι και η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Την ώρα που προωθείται ένας γεωστρατηγικός σχεδιασμός με συνεργασίες στην περιοχή και τη σύναψη συμμαχιών με έρευνες για υδρογονάνθρακες, στο Κυπριακό, φευ, υπάρχει μια «θρησκευτική προσήλωση» σε πεπατημένες αποτυχημένες μεθόδους. Γιατί όραμα δεν υπάρχει. Μόνο φόβος και ηττοπάθεια.