Πώς ζούσαν οι Έλληνες επί Τουρκοκρατίας

Πώς ζούσαν οι Έλληνες επί Τουρκοκρατίας; Το ερώτημα αυτό απαντάται, πλέον, στην Ελλάδα με δύο τρόπους. Ο πρώτος αναφέρεται στα πραγματικά δεδομένα και ο δεύτερος, ο “αναθεωρητικός”, προβάλει το θεωρητικό πλαίσιο βάσει του “ισλαμικού νόμου”.

Σύμφωνα με το Ισλάμ ο κόσμος διαιρείται σε αυτόν των “πιστών” και αυτόν των “απίστων”. Χρέος των “πιστών” ήταν να φέρουν τους “απίστους” στον δρόμο του Αλλάχ. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και ο “Ιερός Πόλεμος”, η τζιχάντ. Η ειρήνη με τους “απίστους” ήταν απαγορευμένη και επιτρεπόταν μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Οι “λαοί της Βίβλου” (Εβραίοι, Χριστιανοί) μπορούσαν να εξαγοράσουν την ζωή τους βάσει συγκεκριμένων όρων. Οι υπόδουλοι έπρεπε να καταβάλουν τον κεφαλικό φόρο, δηλαδή τον φόρο για να διατηρούν το κεφάλι τους επάνω στους ώμους τους, το χαράτσι, δηλαδή φόρο για τη γη και των από αυτής προσόδων, αφού η γη ανήκει στον Αλλάχ και τον «προφήτη» και κατ’ επέκταση στους “πιστούς” Τούρκους.

Θεωρητικά οι Τούρκοι, εφόσον οι ραγιάδες πλήρωναν, εγγυούνταν την ατομική ελευθερία και τη ζωή τους. Ωστόσο το όλο πλαίσιο ήταν πραγματικά εντελώς θεωρητικό. Οι ραγιάδες δεν μπορούσαν να ούτε καλά-καλά να μιλήσουν ενώπιον μουσουλμάνων. Κατοικούσαν στα άκρα των πόλεων, ήταν υποχρεωμένοι να ξυρίζουν το μπροστινό μέρος του κρανίου και να φορούν μπλε κάλυμμα κεφαλής.

Δεν μπορούσαν να ιππεύουν, ούτε φυσικά να οπλοφορούν. Οι Τούρκοι μπορούσαν να “νοικιάζουν” χριστιανές γυναίκες, να αποκτούν νόμιμα τέκνα από αυτές και μετά να τις διώχνουν. Μπορούσαν εξάλλου, κατά το δοκούν, να αρπάζουν ανθρώπους και αγαθά χωρίς να δίνουν λόγο. Ακόμα κι αν ο χριστιανός κατέφευγε στην “ισλαμική δικαιοσύνη”, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα εναντίον ενός “πιστού”.

Η αλήθεια για την “θρησκευτική ελευθερία”

Επίσης αντίθετα με τα όσα επέβαλε ο ίδιος ο μουσουλμανικός νόμος οι ραγιάδες δεν απολάμβαναν θρησκευτικής ελευθερίας. «Η λατρεία τους δεν επιτρέπεται, γιατί δεν είναι δυνατό να επιτρέπεται η ασέβεια, απλώς δεν εμποδίζεται», ανέφερε ερμηνευτής του “ιερού νόμου”. Και για ποια θρησκευτική ελευθερία μιλάμε όταν οι συντριπτική πλειοψηφία των εκκλησιών έγινα τζαμιά; Όταν απαγορευόταν η ανέγερση νέων, ακόμα και η επισκευή των παλαιών; Όταν απαγορευόταν ακόμα και να χτυπούν οι καμπάνες;

Ή μήπως δεν υπήρχαν βίαιοι εξισλαμισμοί, τους οποίους απαγόρευε, θεωρητικά πάντα, ο “ιερός νόμος”; Πέραν της φρίκης του Παιδομαζώματος που ξεκίνησε από το τα μέσα του 14ου αι. οι ασφυκτικές πιέσεις και οι διώξεις κατά των ραγιάδων είχαν ως αποτέλεσμα μαζικούς εξισλαμισμούς, ειδικά μετά την Άλωση, όταν οι Έλληνες έχασαν κάθε ελπίδα.

Οι Έλληνες σπαχήδες είτε με τη βία, είτε μέσω οικονομικών πιέσεων υποχρεώθηκαν να “τουρκέψουν”. Πολλοί Έλληνες μέσω συκοφαντιών έπρεπε είτε να γίνουν μουσουλμάνοι ή να πεθάνουν. Οι γενναίοι πέθαιναν γινόμενοι νεομάρτυρες. Οι πολλοί, λιγότερο γενναίοι, υπέκυπταν. Πολλοί ακόμα γίνονταν μουσουλμάνοι για να σώσουν τα παιδιά τους από το Παιδομάζωμα.

Σε μερικές περιοχές όπου οι μουσουλμάνοι ήταν πλειοψηφία οι Τούρκοι απαγόρευσαν ακόμα και τα ελληνικά. Ο Σελίμ Α’ έκοψε τις γλώσσες των Ελλήνων της Αιγύπτου μετά την κατάκτηση της χώρας. Αυτά συνέβαιναν κυρίως στους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα ήταν πιο σκόπιμο να μιλήσουμε για τουρκοκρατίες και όχι Τουρκοκρατία, καθώς πολλές φορές η διαβίωση των Ελλήνων εξαρτάτο από τις διαθέσεις των κατά τόπους Τούρκων δυναστών. Με τον τρόπο αυτό ο Ελληνισμός υπέστη δραματική δημογραφική αφαίμαξη, διότι όσοι “τούρκευαν”, χάνονταν οριστικά για την πατρίδα και την Ορθοδοξία.

Τί λένε οι προφητείες

Όλα αυτά γέννησαν θρύλους, ελπίδες και προσδοκίες. Όμως, όπως σωστά το αντελήφθη ήδη από 1618 ο Ματθαίος Μυραίων «Ελπίζομεν εις τα ξανθά γένη να μας γλιτώσουν, να λθουν από τον Μόσχοβο να μας ελευθερώσουν ελπίζομεν εις τους χρησμούς, στες ψευδοπροφητείες και τον καιρό μας χάνομεν στες ματαιολογίες»…

Πριν την Άλωση υπήρχε ο θρύλος του “πένητος βασιλέα”. Σύμφωνα με τον θρύλο αυτό οι Τούρκοι θα έμπαιναν στην Πόλη μέχρι τον κίονα του Κωνσταντίνου. Κατόπιν άγγελος Κυρίου θα έδινε ρομφαία στον “πένητα βασιλέα” ο οποίος θα καταδίωκε τους Τούρκους μέχρι την “Κόκκινη Μηλιά”. Το αποτέλεσμα ήταν βέβαια γνωστό. Ο θρύλος του “Μαρμαρωμένου Βασιλιά” εξέθρεψε γενιές Ελλήνων. Αργότερα κέρδισαν έδαφος ψευδοπροφητείες τις οποίες ως τις μέρεςε μας εκμεταλλεύονται τηλεοπτικοί και όχι μόνο επιτήδειοι, όπως ο “Αγαθάγγελος”.