Ενδιάμεσες Εκλογές στις ΗΠΑ και στο φόντο… ελληνοτουρκικά

Με την παγκόσμια πληθωριστική και ενεργειακή κρίση να κλιμακώνεται και τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται, τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας είναι αυτές τις ημέρες στραμμένα στις ΗΠΑ και τις Ενδιάμεσες Εκλογές. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα παρουσιάζει μία από τις πιο αμφίρροπες εκλογικές μάχες, για την ανοιχτή έδρα της Πενσιλβάνια στην Γερουσία, της οποίας βασικός διεκδικητής με το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι ο τουρκικής καταγωγής Μεχμέτ Οζ.

Ο Οζ εάν εκλεγεί θα είναι ο πρώτος μουσουλμάνος και ταυτόχρονα ο πρώτος τουρκικής καταγωγής γερουσιαστής των ΗΠΑ. Γεννημένος στο Οχάιο, σε οικογένεια Τούρκων μεταναστών, ο Οζ διατηρεί διπλή υπηκοότητα –αμερικανική και τουρκική– ενώ υπηρέτησε μάλιστα στον τουρκικό Στρατό. Στις ΗΠΑ είναι γνωστός περισσότερο ως “Dr. Oz”, καθότι όντας γιατρός στο επάγγελμα, διατήρησε επί 13 συναπτά χρόνια, μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο, την τηλεοπτική εκπομπή “The Dr. Oz Show” που υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής.

Βασικός αντίπαλος του Οζ με το χρίσμα των Δημοκρατικών είναι ο Τζον Φέτερμαν, ο οποίος παρά το ισχυρό δημοσκοπικό προβάδισμα που διατηρούσε καθ’ όλη την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, υπέστη εγκεφαλικό, γεγονός που πυροδότησε ανησυχία για την κατάσταση της υγείας του. Ακολούθησε μία το λιγότερο αδύναμη εμφάνιση του Φέτερμαν στο προεκλογικό debate μεταξύ των δύο ανδρών, κάτι που οδήγησε στην περαιτέρω αποδυνάμωση της υποψηφιότητας του, με τα γκάλοπ να δίνουν πλέον ένα απόλυτο ντέρμπι για την συγκεκριμένη κάλπη και τις πιθανότητες να ευνοούν μία νίκη Οζ.

Το αποτέλεσμα όμως που θα “γεννήσει” η κάλπη της Πενσιλβάνια δεν κεντρίζει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μόνο της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι τις τελευταίες ημέρες βρέθηκαν στην Πολιτεία για προεκλογικές συγκεντρώσεις και ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αλλά και οι δύο προκάτοχοί του, Ντόναλντ Τραμπ και Μπαράκ Ομπάμα, οι οποίοι συμμετείχαν σε συγκεντρώσεις για τους υποψηφίους των κομμάτων τους.

Η βαρύτητα της Πενσιλβάνια

Ο λόγος που δίνεται τόση έμφαση στην Πενσιλβάνια είναι διττός: πρόκειται για Πολιτεία, η οποία θεωρείται αμφίρροπη και ως προς το αποτέλεσμα για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές. Υπενθυμίζεται ότι το 2016 την είχε κερδίσει οριακά ο Τραμπ, ενώ το 2020 ξανά οριακά ο Μπάιντεν, γεγονός που την καθιστά “περιζήτητη” για τους εν δυνάμει υποψηφίους για την προεδρία.

Ο δεύτερος λόγος που η Πενσιλβάνια έχει αποκτήσει χαρακτήρα “μητέρας όλων των μαχών” για τις ενδιάμεσες εκλογές, είναι ότι το αποτέλεσμα αναμένεται να είναι καθοριστικό και για το ποιο κόμμα θα ελέγχει την πλειοψηφία της Γερουσίας. Στην τωρινή της σύνθεση, η Γερουσία είναι μοιρασμένη ακριβώς στα δύο (50 Ρεπουμπλικάνοι, 48 Δημοκρατικοί και δύο ανεξάρτητοι που όμως θεωρούνται φίλα προσκείμενοι στους Δημοκρατικούς, καθώς μεταξύ των δύο είναι και ο Μπέρνι Σάντερς, που διεκδίκησε δύο φορές το χρίσμα του κόμματος για την προεδρία).

Μία ήττα των Ρεπουμπλικάνων στην Πενσιλβάνια θα σημάνει ότι πιθανότατα δεν θα έχουν τις 51 έδρες που χρειάζονται για να επιτύχουν την πλειοψηφία στη Γερουσία, ενώ μια εύκολη νίκη τους εκεί, θα τους δώσει περαιτέρω “πνοή”, καθώς εκτιμάται ότι θα κερδίσουν με σχετική άνεση την πλειοψηφία και στην Βουλή των Αντιπροσώπων.

Επομένως, από όλες τις έδρες της Γερουσίας που αυτήν τη στιγμή αποτελούν εκλογικό ντέρμπι, είναι εκείνη της Πενσιλβάνια. Αυτή είναι που σύμφωνα με το έγκυρο FiveThirtyEight, συγκεντρώνει τις συγκριτικά περισσότερες πιθανότητες να αποτελέσει την καθοριστική έδρα που θα δώσει ή όχι στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα την πλειοψηφία.

Η ενδεχόμενο απομάκρυνσης Μενέντεζ

Πάντως, είναι σύνηθες στην πρόσφατη ιστορία των ΗΠΑ το κόμμα που κατέχει την προεδρία να εισπράττει την αγανάκτηση των πολιτών κατά τις Ενδιάμεσες Εκλογές. Είναι κάτι που συνέβη και στην περίπτωση του Τραμπ το 2018, του Ομπάμα το 2010 κτλ. Ο πρόεδρος Μπαίντεν επιχείρησε να εκμεταλλευτεί τα αρνητικά αισθήματα που εγείρει ακόμα και σε μερίδα συντηρητικών ψηφοφόρων το άκουσμα του ονόματος “Τραμπ”.

Όπως και την ιδιαίτερα αντιδημοφιλή απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για ανατροπή του δεδικασμένου στην υπόθεση Roe v. Wade, που έφερε ως αποτέλεσμα τον σημαντικό περιορισμό της πρόσβασης των γυναικών σε νόμιμη και ασφαλή άμβλωση. Όμως οι πληθωριστικές πιέσεις που δέχεται η οικονομία δεν φαίνεται τελικά να δίνουν πολλά περιθώρια στους Δημοκρατικούς να ανακάμψουν, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι μπορούν να αποκλειστούν από τώρα τα σενάρια μιας “μπλε έκπληξης”, όπως χαρακτηρίζουν οι σχολιαστές το ενδεχόμενο διατήρησης του ελέγχου της Γερουσίας.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι εκτός από την πιθανή εκλογή Οζ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει για την Ελλάδα και η γενικότερη έκβαση των εκλογών για την Γερουσία, καθώς πιθανή επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων, αυτόματα σημαίνει και απομάκρυνση του Ρόμπερτ Μενέντεζ από την προεδρία της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και την προώθηση των ελληνικών θέσεων…