Αντικατάσταση διοίκησης σε ίδρυμα για τον θάνατο δύο αναπήρων πέρυσι…

Ενώ τρέχουν οι εξελίξεις για τις ΜΚΟ και τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες με επίκεντρο τη ζοφερή υπόθεση της “Κιβωτού” που ελέγχεται για κακοδιοίκηση, καταχρήσεις, ασέλγειες και πολύ αυστηρές τιμωρίες στα παιδιά, η πολιτεία ζήτησε μόλις σήμερα την παραίτηση της δικής της διοίκησης σε ίδρυμα αναπήρων, έναν ολόκληρο χρόνο μετά  τον θάνατο δύο νέων, ενός 20χρονου και ενός 25χρονου που βρίσκονταν στη δομή. Και οι δύο, καταγγέλλεται ότι πέθαναν μετά από ξυλοδαρμό.

Στο ίδρυμα “Άγιος Δημήτριος”, το οποίο εποπτεύεται άμεσα από το υπουργείο Εργασίας και Πρόνοιας, καταγγέλλεται ότι έσπασαν στο ξύλο δύο νέους με διαφορά ενός μήνα πέρσι, όμως ως δια μαγείας η σχετική έρευνα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) ήρθε στο φως μόλις σήμερα. Μόλις δημοσιοποιήθηκε το πόρισμα, που ήταν καταπέλτης για την κακοδιοίκηση του ιδρύματος, το υπουργείο ζήτησε την παραίτηση του ΔΣ.

Ο ένας θάνατος νέου σημειώθηκε το Νοέμβριο του 2021, όταν ένας 20χρονος τρόφιμος δάρθηκε από άλλον τρόφιμο, αλλά και από υπάλληλο φροντιστή, που σύμφωνα με καταγγελίες τότε, πήγε για νυχτερινή υπηρεσία ενώ ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ. Ο 20χρονος φέρεται να φώναζε και ένας τρόφιμος άρχισε να τον χτυπάει με παντόφλα και να τον κλοτσάει, ενώ το ίδιο καταγγέλθηκε ότι έκανε και ο υπάλληλος. Ο τελευταίος προσπάθησε να συγκαλύψει τις δικές του ευθύνες και απέδωσε το θάνατο του 20χρονου στα χτυπήματα του νεαρού τρόφιμου. Αυτά είχαν γίνει γνωστά ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν δημοσιοποιήθηκε το πόρισμα για το θάνατο του νέου. Εκτοτε σιγή για τις εξελίξεις. Το υπουργείο μόλις σήμερα έκρινε ότι το ΔΣ του ιδρύματος δεν έκανε σωστά τη δουλειά του, ενώ έχει ήδη σχηματισθεί και δικογραφία για το θάνατο του άτυχου νεαρού.

Πρακτικές συγκάλυψης

Η έκθεση της ΕΑΔ αναφέρει για το τραγικό συμβάν ότι «η μόνη ενέργεια που έγινε έκτοτε, ήταν η εκπρόθεσμη παραπομπή ενός υπαλλήλου ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Η υπόθεση διερευνάται από τον εισαγγελέα στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης». Ο δεύτερος θάνατος σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2022. Τον Δεκέμβριο του 2021 σε επεισόδιο μεταξύ τροφίμων τραυματίστηκε βαριά ένας 25χρονος. Ο νέος νοσηλεύθηκε έναν μήνα σε ΜΕΘ, επέστρεψε εν συνεχεία στη δομή, αλλά έπειτα από δύο ημέρες πέθανε. Σύμφωνα με την έκθεση της ΕΑΔ «εγείρονται αμφιβολίες ως προς τη διαχείριση του περιστατικού, το οποίο δεν αναφέρθηκε στο κλιμάκιο ελέγχου παρότι ο περιθαλπόμενος κατέληξε πέντε ημέρες πριν την επίσκεψη του μικτού κλιμακίου. Επίσης, δεν έγινε γνωστοποίηση του συμβάντος και του θανάτου του περιθαλπομένου στις αρμόδιες αρχές όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις».

Μάλιστα το ίδιο ίδρυμα έπρεπε να είχε μπει στο μικροσκόπιο ήδη από το 2014, αφού τότε συνελήφθη και τελικά καταδικάστηκε σε φυλάκιση τεσσάρων ετών “φροντιστής”, για τον ξυλοδαρμό τριών ΑμεΑ τροφίμων. Ο κατηγορούμενος υπάλληλος, έχοντας την ιδιότητα του θαλαμηπόλου, «χτύπησε βιαίως με άγνωστο αντικείμενο τρεις τρόφιμους, που λόγω της πνευματικής αναπηρίας τους ετύγχαναν ανίκανοι να αντισταθούν, ενώ δια αλλεπάλληλων χτυπημάτων προκάλεσε πολλαπλές εκχυμώσεις και μελανιές στην περιοχή των μηρών των θυμάτων», όπως ανέφερε το βούλευμα που έγινε δεκτό από το δικαστήριο. Δύο νοσηλεύτριες αθωώθηκαν στο εφετείο, ενώ πρωτόδικα είχαν θεωρηθεί ένοχες επειδή δεν κατήγγειλαν τις κακώσεις στα παιδιά.

Το σημερινό πόρισμα

Το μικτό κλιμάκιο της ΕΑΔ, αποτελούμενο από εμπειρογνώμονες, γιατρούς και κοινωνική λειτουργό διενήργησε αυτεπαγγέλτως έλεγχο στη συγκεκριμένη δομή από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2022 με αντικείμενο την αξιολόγηση της διαχείρισης του περιστατικού του σοβαρού τραυματισμού του 20χρονου και εν γένει της ποιότητας και της επάρκειας των εγκαταστάσεων, του εξοπλισμού και των παρεχόμενων υπηρεσιών του φορέα. Όμως, στην πορεία διαπιστώθηκε ότι υπήρχε και δεύτερος θάνατος που είχε αποσιωπηθεί και το ΔΣ είχε δηλώνει τότε πως δεν θεωρούσε ότι ο θάνατος επήλθε από ξυλοδαρμό.

Το κλιμάκιο, όπως γράφει στο πόρισμα, διαπίστωσε πολλά προβλήματα στη δομή. Πρώτον, ότι δεν υφίσταται Οργανισμός Λειτουργίας του ελεγχόμενου φορέα με συνέπεια τη δυσπραγία και αναποτελεσματικότητα σε όλα τα επίπεδα. «Στην ελεγχόμενη δομή προβλέπεται η εισαγωγή ανηλίκων με πολλαπλές αναπηρίες και η παραμονή τους έως το 25ο έτος της ηλικίας τους. Ωστόσο, φιλοξενούνται 81 περιθαλπόμενοι, εκ των οποίων μόλις οι 9 είναι ανήλικοι. Διαβιούν ανήλικοι με ενήλικες χωρίς πρόβλεψη χωροταξικού διαχωρισμού και ιδιαίτερης αντιμετώπισης. Διαπιστώθηκε μεγάλος αριθμός διαβιούντων στους θαλάμους.

»Στην εν λόγω δομή εισάγονται, με αποφάσεις Εισαγγελικών Αρχών και άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Ιδιαίτερα σε αυτές τις περιπτώσεις, επιβάλλεται η παροχή ειδικών προγραμμάτων ειδικών θεραπειών, λογοθεραπείας και ειδικής διαπαιδαγώγησης, τα οποία απουσιάζουν. Οι περιπτώσεις αναδοχής και υιοθεσίας είναι ελάχιστες. Οι κύριες ανεπάρκειες της δομής εντοπίζονται στην έλλειψη ανθρώπινων πόρων και στην απουσία συστηματικής και εξειδικευμένης εκπαίδευσης του προσωπικού.

Ίδρυμα με λογική κάτεργου

»Υφίστανται πάγιες και σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό ειδικοτήτων και ιδιαίτερα σε προσωπικό φροντίδας, που σε συνδυασμό με τη σοβαρότητα και πολυπλοκότητα της κατάστασης των περιθαλπομένων, δεν εξασφαλίζουν ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης, ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και καθιστούν δυσχερή την εξατομικευμένη προσέγγιση/φροντίδα. Στο ήδη υπάρχον προσωπικό παρατηρήθηκε επαγγελματική εξουθένωση. Ενίοτε, το επικουρικό Νοσηλευτικό προσωπικό/φροντίδας παρέχει τις υπηρεσίες του σε διπλοβάρδιες με συνεχόμενη εργασία 16 ωρών, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας. Οι περιστασιακά απασχολούμενοι δεν παρέχουν τις υπηρεσίες στους περιθαλπόμενους/ εργοδότες για τους οποίους προσλαμβάνονται αλλά υποκαθιστούν το προσωπικό φροντίδας.

»Η ιατρική φροντίδα παρέχεται με σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ορισμένου χρόνου. Σε ιδιωτικά συμφωνητικά του Φορέα με τρεις ιδιώτες ιατρούς δεν προσδιορίστηκαν οι ώρες απασχόλησής τους και δεν τηρήθηκαν οι όροι του ιδιωτικού συμφωνητικού ,καθώς δύο εξ αυτών αμείφθηκαν καθ΄ υπέρβαση του καθορισθέντος ποσού. Δεν τηρείται Βιβλίο παρουσιών των ιατρών ώστε να επιβεβαιώνονται οι επισκέψεις τους στον ελεγχόμενο φορέα.

»Διαπιστώθηκε επίσης η λειτουργία “Ήσυχου Δωματίου” (χώρος μειωμένων ερεθισμάτων ή απομόνωσης), η οποία όμως δεν προβλέπεται από τις υφιστάμενες διατάξεις οργάνωσης και λειτουργίας του ελεγχόμενου φορέα. Επίσης η δομή δεν διαθέτει Πιστοποιητικό Πυροπροστασίας. Πρέπει να θεσμοθετηθεί επιστημονική εποπτεία και να ορισθούν προδιαγραφές (standards) για την περίπτωση της υποχρεωτικής πιστοποίησης όλων των φορέων παροχής υπηρεσιών παιδικής προστασίας. Πρέπει επίσης να ενισχυθεί ο θεσμός της επαγγελματικής αναδοχής στις περιπτώσεις ανηλίκων και ενηλίκων ατόμων με αναπηρίες»