Οι τέσσερις πένες και η παρθενογένεση

Μπορεί το περιβόητο εγχειρίδιο του ειδικού εκπροσώπου της Γραμματείας του ΟΗΕ να αποσύρθηκε σαν επίδοξο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων στη Διάσκεψη της Γενεύης, αλλά είναι αποκαλυπτικό για τις προθέσεις του. Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας ουσιαστικά προτείνει η Τουρκία να επιτηρεί την εφαρμογή της συμφωνίας, εάν προκύψει τέτοια. Από ηθικής απόψεως, είναι σαν η ναζιστική Γερμανία να ήταν μέρος της εφαρμογής των συμφωνηθέντων στη Γιάλτα για τις μεταπολεμικές ισορροπίες στην Ευρώπη!

Οι πονηρές αναφορές στο έγγραφο Άιντε, οι πολλές «δεξιοτεχνικές» διατυπώσεις δια της ασάφειας αφήνουν τις πολλές ερμηνείες να καθησυχάζουν τους εκ προθέσεως ευκολόπιστους. Αναφέρεται στο έγγραφο αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος εγγυήσεων με την υπογραφή μιας νέας συνθήκης εφαρμογής (treaty of impelementation) από «τέσσερις πένες». Θα την υπογράψουν οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία) και μαζί, σαν “σιαμαίοι”, ο Αναστασιάδης και ο Ακιντζί, ως εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων.

Η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

Η ιδέα είχε αναφερθεί και στην πρώτη Διάσκεψη της Γενεύης. Οι δυο ηγέτες-διαπραγματευτές θα πήγαιναν στην υπογραφή της συζητούμενης συμφωνίας και αυθαιρέτως και παράνομα θα αυτοανακηρύσσονταν συμπρόεδροι ενός νέου κράτους, το οποίο, από αυτή την πράξη, θα ήταν αποτέλεσμα παρθενογένεσης, όπως διακαώς επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Γι’ αυτό και από την όλη διαδικασία λάμπει δια της απουσίας της η Κυπριακή Δημοκρατία.

Η μεθόδευση έχει προφανή στόχο. Εάν προκύψει συμφωνία και την υπογράψουν οι δυο “σιαμαίοι”, ο μεν Αναστασιάδης από πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα έχει υποβαθμισθεί και θα εκπροσωπεί τις ελεύθερες περιοχές και ο Ακιντζί τα Κατεχόμενα. Η παρθενογένεση, που είχε επινοήσει ο αρχιτέκτονας του σχεδίου Ανάν και εμπνευστής της κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας Λόρδος Χάνεϊ, είναι το όχημα που θέλουν να χρησιμοποιήσουν για να οδηγήσουν τα πράγματα στη «νέα κατάσταση».

Όλα αυτά είναι για κάποιους λεπτομέρειες. Όμως, το Κυπριακό δεν μπορεί με λυθεί  με «εποικοδομητικές ασάφειες». Αυτή η τακτική μπορεί να οδηγήσει σε μια συμφωνία, αλλά μία τέτοια συμφωνία θα είναι χωρίς αύριο.

Τερατώδεις φόρμουλες

Η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι η ίδρυση ενός νέους κράτους στην Κύπρο από παρθενογένεση, είναι ζήτημα-κλειδί. Για να μπορεί να αντέξει μία λύση πρέπει να μην περιέχει στοιχεία διαχωρισμού, περιορισμούς, στρεβλώσεις, πρόνοιες με εποικοδομητικές ασάφειες, να μην προβλέπει τη δημιουργία ενός μοντέλου που εν πολλοίς θα συνιστά πολιτειακή ανωμαλία με πολλά ελλείμματα δημοκρατίας.

Είναι προφανές πως όλες αυτές οι τερατώδεις φόρμουλες επινοούνται για να ικανοποιήσουν την απαίτηση της Τουρκίας να έχει εγγυημένη εσαεί παρουσία στην Κύπρο. Η Άγκυρα έχει καταστήσει σαφές στον Άιντε και σ’ όσους κινούν τα νήματα πως δεν θα αποδεχθεί συμφωνία, εάν δεν ικανοποιηθεί η απαίτησή της. Αυτό το επιχείρημα επικαλείται και ο Άιντε για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Τα ίδια αναμασούν και οι διάφοροι ημέτεροι οπαδοί της λύσης, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

Αυτό που βρίσκεται στο τραπέζι, όμως, δεν οδηγεί σε πραγματική λύση. Η Διάσκεψη στη Γενεύη είναι στρωμένη με παγίδες. Πρώτη και όχι μοναδική παγίδα είναι το έγγραφο Άιντε. Μπορεί επισήμως να αποσύρθηκε, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως το πνεύμα του θα είναι παρόν στη Διάσκεψη. Γι αυτό πρέπει να βρεθεί τρόπος αποφυγής των κακοτοπιών. Άλλο ρεαλισμός και μετριοπάθεια και άλλο προσαρμογή στα κατοχικά δεδομένα και εσαεί εξάρτηση της Κύπρου από την Τουρκία.