Ομερτά για την Ούρσουλα από τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρωβουλής
17/02/2023
Σκανδαλώδης αδιαφάνεια εξακολουθεί να επικρατεί στις Βρυξέλλες για πολλά θέματα, παρά τον θόρυβο για τις δωροδοκίες από Κατάρ και Μαρόκο. Κανενός το αυτί τελικά δεν ιδρώνει και μυαλό δεν λένε να βάλουν. Σήμερα έγινε γνωστή η μυστική συνεδρίαση των αρχηγών των μεγάλων κομμάτων της Ευρωβουλής για να κάνουν “πλάτες” στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις της με την Pfizer.
Κάλυψαν στην ουσία την άρνησή της να δώσει εξηγήσεις και για τα “σβησμένα” email και για τις υψηλές τιμές των σκευασμάτων και τον ρόλο του συζύγου της στα παζάρια για εκατομμύρια δόσεις που τις πληρώνουμε πανάκριβα και πετιούνται πλέον στα σκουπίδια. Δικαιώθηκε έτσι και ο Μπουρλά στην απόφασή του να σνομπάρει το Ευρωκοινοβούλιο, διότι ενώ αρνήθηκε να παρουσιασθεί, απορρίφθηκε η πρόταση να απαγορευτεί το lobbying της Pfizer στις Βρυξέλλες, που θα λειτουργούσε ως τιμωρία σε όσες εταιρείες περιφρονούν την ολομέλεια.
Συγκεκριμένα, εδώ και μήνες η αρμόδια επιτροπή της Ευρωβουλής για τον κορονοϊό είχε ζητήσει διαφανείς διαδικασίες και να κληθεί η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να δώσει εξηγήσεις για το οικονομικό θέμα και τα σκοτεινά σημεία των συμφωνιών. Όμως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έστειλε σε συνέντευξη Τύπου επί του θέματος την επίτροπο Στέλλα Κυριακίδου, ως τάχα πιο αρμόδια για θέματα υγείας, η ίδια τουιτάρει για την Ουκρανία και περί άλλων παριστάνει ότι τυρβάζει, αφού εν τω μεταξύ έπεισε και τους αρχηγούς των μεγάλων κομμάτων να μην λογοδοτήσει ποτέ στην Βουλή.
Οι αρχηγοί των τριών μεγάλων κομμάτων αίφνης την γλίτωσαν, ενώ μειοψήφησαν όσοι ζητούσαν να λογοδοτήσει στη Βουλή. Όπως γράφει το Politico συμφώνησαν σε μυστική συνεδρίαση οι επικεφαλής της Δεξιάς ή του Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλδημοκρατών και Σοσιαλιστών, αλλά και του “Ανανεώστε την Ευρώπη”. Κατά πλειοψηφία κατάφεραν να αγνοήσουν την Αριστερά και άλλα μικρότερα κόμματα που διαφωνούσαν. Η ομάδα “Ανανεώστε την Ευρώπη” έχει επικεφαλής τον Γκι Φερχόφστατ που φιλοδοξούσε να γίνει πρόεδρος της Κομισιόν.
Οι αντιδράσεις στη συμφωνία
Το κόμμα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, όπως και το ακροδεξιό “Ταυτότητα και Δημοκρατία” σύμφωνα με το Potiico επέμειναν να λογοδοτήσει η Πρόεδρος ή στη Βουλή ή τουλάχιστον στην αρμόδια επιτροπή για τον κορονοϊό. Ρωτήσαμε τον αντιπρόεδρο της Ευρωβουλής και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη για την στάση της Αριστεράς στην οποία είναι ενταγμένος ο ΣΥΡΙΖΑ και μας είπε: «Τα τρία κόμματα έδωσαν στην ουσία ψήφο εμπιστοσύνης στην πρόεδρο της Κομισιόν. Η Αριστερά είχε τη θέση ότι η πρόεδρος θα έπρεπε να παρουσιαστεί στην Ολομέλεια της Βουλής, αλλά η απόφαση βγήκε κατά πλειοψηφία». Και το ΚΚΕ καταγγέλλει την προκλητική απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων του ευρωκοινοβουλίου να εξεταστεί πίσω από κλειστές πόρτες, «ιδιωτικά», ο ρόλος της Προέδρου της Κομισιόν.
«Πέραν αυτής της απαράδεκτης απόφασης κι η προηγούμενη κλήτευση σε δημόσια ακρόαση περιορίστηκε στην πρόεδρο της Κομισιόν αφήνοντας απ’ έξω τις ευθύνες του Συμβουλίου (κυβερνήσεις), των αρμόδιων επιτρόπων όπως και τα άλλα -πέραν της Pfizer- μονοπώλια του φαρμάκου και τις αντίστοιχες συμβάσεις τους. Όλα αυτά αφορούν λυσσαλέους ανταγωνισμούς. Άλλωστε τόσο η Pfizer όσο και τα άλλα μονοπώλια του φαρμάκου με τους λομπίστες τους αλωνίζουν στο ευρωκοινοβούλιο διαμορφώνοντας τις αποφάσεις του κατά τα συμφέροντα τους, κάτι που όλα τα άλλα κόμματα έχουν επικροτήσει με την ψήφο τους ως “ζωτικό στοιχείο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας” και μόνο το ΚΚΕ έχει καταδικάσει» αναφέρει σχετική ανακοίνωση του κόμματος.
Το Politico, για άγνωστο για ποιο λόγο παρουσιάζει πιο χλιαρή τη στάση της Αριστεράς, καθώς εμφανίζει έναν εκπρόσωπό της ανώνυμα να λέει: «Είναι καλό που έρχεται να μιλήσει η πρόεδρος γι’ αυτό το ζήτημα στους προέδρους, αλλά πιστεύουμε ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει επίσης να έχει μια δημόσια ακρόαση με τη φον ντερ Λάιεν σχετικά με αυτό και να μην περιορισθεί το θέμα μόνο στη διάσκεψη των προέδρων».
Ο Ολλανδός ευρωβουλευτής Robert Roos, που είναι συντονιστής στην επιτροπή για τον κορονοϊό και μέλος του κόμματος Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών, χαρακτήρισε την απόφαση των προέδρων επαίσχυντη. «Η φον ντερ Λάιεν διαπραγματεύθηκε συμφωνία ύψους πολλών δισεκατομμυρίων με τα λεφτά των Ευρωπαίων φορολογουμένων. Ως Ευρωκοινοβούλιο θα έπρεπε να μπορούμε να την θεωρούμε υπόλογη. Μια συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών μόνον με τους προέδρους των κομμάτων δεν συνιστά λογοδοσία», είπε στο Politico ο Roos.
Ο αντιπρόεδρος της ίδιας επιτροπής για τον COVID-19 , ο Γάλλος ευρωβουλευτής των Πράσινων, είπε ότι οι «επικεφαλής αξιωματούχοι της ΕΕ προσπαθούν να κρατήσουν το θέμα να μη βγει παραέξω, σαν να είναι οικογενειακό τους ζήτημα». Άλλο μέλος της επιτροπής, ο Cristian Terheș των Συντηρητικών Μεταρρυθμιστών, είπε: «Ο λόγος που συνεστήθη η επιτροπή μας, ήταν ακριβώς για να μάθουμε τι έγινε με τα εμβόλια και γιατί. Για να το μάθουμε πρέπει η φον ντερ Λάιεν να παρουσιασθεί και να δώσει απαντήσεις».
Στις καλένδες η ενημέρωση
Οι πρόεδροι των τριών κομμάτων απάλλαξαν την Λάιεν από την “απολογία” της στη Βουλή, αλλά επέτρεψαν και να συνεχιστεί απρόσκοπτα το lobbying της Pfizer εκεί. Συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές ήθελαν να τηρηθεί ο νόμος που ίσχυσε και για τον εκπρόσωπο της αμερικανικής Monsanto, ο οποίος όταν αρνήθηκε να παρουσιασθεί στο Κοινοβούλιο, αμέσως του στερήθηκε το δικαίωμα η εταιρεία του να κάνει lobbying σε αυτό. Όμως, με την απόφασή τους οι αρχηγοί των κομμάτων έκριναν ότι δεν πρέπει να τιμωρηθεί κατά τον ίδιο τρόπο η Pfizer, παρότι ο Αλμπερτ Μπουρλά έκανε ακριβώς το ίδιο, δηλαδή αρνήθηκε να παρουσιασθεί στο Ευρωκοινοβούλιο.
Εν τω μεταξύ τα ευρωπαϊκά κράτη παζαρεύουν να αλλάξουν οι συμφωνίες με την Pfizer καθώς εκατομμύρια δόσεων μένουν στα αζήτητα, όμως η εταιρεία αρνείται να τους κάνει τη “χάρη” και επιμένει στην τήρηση της αρχικής συμφωνίας. Οι Ευρωπαίοι ζητάνε να σταματήσουν οι παραδόσεις νέων εμβολίων, και η Pfizer απαντά ότι η συμφωνία ήταν για 900 εκατομμύρια δόσεις και πρέπει να τηρηθεί και η μόνη τροποποίηση ήταν να αφορά τα επικαιροποιημένα για τις παραλλαγές της Όμικρον.
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό τμήμα του αμερικανικού ενημερωτικού μέσου Politico, οι πρόεδροι των κομμάτων αποφάσισαν ότι η πρόεδρος της Κομισιόν θα απαντήσει σε κάποια ερωτήματα εν ευθέτω χρόνω κατ’ ιδίαν σε αυτούς, κεκλεισμένων των θυρών. Άγνωστο παραμένει το πότε θα γίνει αυτό, αλλά και η ικανότητα των προέδρων να θέσουν ερωτήματα τεχνικής φύσης, όπως θα έκανε η αρμόδια επιτροπή COVID. Αμφίβολο και αν θα ερωτηθεί για το ρόλο του συζύγου της Χάικο φον ντερ Λάιεν, που είναι επικεφαλής της εταιρείας βιοτεχνολογίας Orgenesis με έδρα τις ΗΠΑ –εταιρείας που συνεργάσθηκε με την Pfizer-BioNTech για την ανάπτυξη και τη δοκιμή των εμβολίων mRNA που αγόρασε και η ΕΕ. Οπότε εν προκειμένω δεν ξέρουμε ποιος είναι ο Καίσαρας και ποια η σύζυγος.
Ένα άλλοθι που άτυπα χρησιμοποιείται είναι ότι τους έπιασε αίφνης αντιαμερικανισμός, με την έννοια ότι εδώ και μια εβδομάδα οι New York Times κινήθηκαν νομικά με αγωγή κατά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επειδή η άρνησή της να δώσει στοιχεία παραβιάζει βασικές αρχές διαφάνειας και συνιστά κατάχρηση εξουσίας –πρόκειται για αγωγή που οι New York Times έχουν καταθέσει στο παρελθόν και εναντίον άλλων πολιτικών. Πιθανόν οι αρχηγοί των κομμάτων να θεώρησαν ότι ήρθε η ώρα να υψώσουν ανάστημα στις ΗΠΑ καλύπτοντας… έρευνες για διαφθορά!
Τα χαμένα email της προέδρου
Δεν είχαν μόνον οι Αμερικανοί πρόβλημα με την αδιαφάνεια και την αχαρακτήριστη απάντηση της Κομισιόν ότι η πρόεδρος διέγραψε τα σχετικά email ως ασήμαντα ή για λόγους ασφαλείας. Πρόβλημα είχε και η Ευρωπαία Διαμεσολαβητής, Έμιλι Ο’ Ράιλι που ανέφερε ότι έγινε κακή διαχείριση στις προσπάθειες της Κομισιόν να ανακτήσει τα γραπτά μηνύματα, μετά από το αίτημα για δημόσια πρόσβαση σε αυτά που υπέβαλε ο δημοσιογράφος του netzpolitik.org, Αλεξάντερ Φάντα. Η έρευνα μάλιστα διαπίστωσε τότε ότι κανένας δεν ζήτησε ρητά από το προσωπικό γραφείο της Λάιεν να αναζητήσει τα μηνύματα και κατά συνέπεια δεν βρέθηκαν όχι μόνον επειδή μάλλον είχαν διαγραφεί, αλλά επειδή απλά περιφρόνησαν Τύπο και εκλογείς και δεν τα αναζήτησαν καν.
Πρόβλημα με την πάγια τακτική της Λάιεν να σβήνει την ηλεκτρονική της αλληλογραφία (το είχε κάνει και ως υπουργός Άμυνας στη Γερμανία για αγορές οπλικών συστημάτων επικαλούμενη το απόρρητο της εθνικής ασφάλειας) είχε και η ειδική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πανδημία της Covid-19. Η επιτροπή αυτή έδωσε μάχη για να κληθεί σε ακρόαση η Λάιεν σε σχέση με την διαπραγμάτευση της τρίτης και μεγαλύτερης σύμβασης με την Pfizer, αλλά και για τα γραπτά μηνύματα (SMS) που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, τον Άλμπερτ Μπουρλά. Η Pfizer εν τω μεταξύ σήμερα ειρωνεύεται και εκπρόσωπός της δηλώνει ότι «σιγά μην κλείνονται συμφωνίες δισεκατομμυρίων με SMS».
Όσον αφορά τους New York Times, σύμφωνα με το Politico, θα υποστηρίξουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι η Κομισιόν έχει νομική υποχρέωση να δημοσιοποιεί τα συναφή μηνύματα (μεταξύ Ούρσουλα και Μπουρλά), επειδή θα μπορούσαν να περιέχουν πληροφορίες για τις συμφωνίες που έκανε η ΕΕ με την Pfizer. Η κατάχρηση εξουσίας στα ανώτερα ευρωπαϊκά κλιμάκια δεν έγινε όταν η φον ντερ Λάιεν τα συμφώνησε από το τηλέφωνο και σε μηνύματα με τον Μπουρλά για τα εμβόλια, αλλά όταν αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο τους. Στο επίκεντρο είναι και τα ποσά που διατέθηκαν.
Υπενθυμίζεται ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έπεσε στα μαλακά και με τα σβησμένα email του γερμανικού υπουργείου Άμυνας. Η έρευνα τότε πάγωσε, επειδή η Άνγκελα Μέρκελ προώθησε την Λάιεν στην Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μήνες αργότερα η Λάιεν απαλλάχθηκε, επειδή η Εισαγγελία έκρινε ότι κάποιος κατώτερος αξιωματούχος της γερμανικής κυβέρνησης έκανε την παρατυπία να σβήσει τα μηνύματα και δεν ευθυνόταν η ίδια. Πιθανόν να δρομολογεί και τώρα την ίδια υπερασπιστική γραμμή.
Τα δισ. ευρώ των δόσεων
Για να ξαναγυρίσουμε στα εμβόλια, η αρχική τιμή ήταν 15,50 ευρώ ανά δόση και εν συνεχεία, έφθασε στα 19,50. Η γερμανική κυβέρνηση δαπάνησε συνολικά 13,1 δισεκατομμύρια ευρώ για εμβόλια και παρήγγειλε 39 δισεκατομμύρια δόσεις σε τιμή περίπου 15,50 ευρώ η κάθε μία τον Δεκέμβριο του 2020. Για ποιο λόγο εννέα μήνες αργότερα, όπως έγραψε το Euractiv, η Γερμανία πλήρωσε 23,20 ευρώ τη δόση;
Η απόφαση αναμφισβήτητα αποτελεί ήττα για την ειδική επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για την Cocid-19, με επικεφαλής τη σοσιαλίστρια ευρωβουλευτή Kathleen Van Brempt (Βέλγιο), η οποία είχε ασκήσει πίεση στην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα σχετικά με την πρόσκληση της φον ντερ Λάιεν. Ουσιαστικά την άδειασε έμμεσα ο πρόεδρος του ίδιου του κόμματός της. Όμως η Ρομπέρτα Μετσόλα, που ως πρόεδρος της Ευρωβουλής έπαιξε ρόλο-κλειδί στη συγκεκριμένη απόφαση, ανήκει στο ίδιο κόμμα που ουσιαστικά έκανε πρόεδρο της Κομισιόν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
