Φρεγάτες Constellation: Απ’ το κακό στο χειρότερο τα πλοία που μας πλασάρουν οι ΗΠΑ

Η έκθεση του Γραφείου Λογοδοσίας της Αμερικανικής Κυβέρνησης (GAO) που δημοσιεύτηκε στις 29 Μαΐου είναι κόλαφος για την μέχρι ώρα πορεία του πλοίου, το οποίο σχεδιάζεται ταυτόχρονα με την κατασκευή του, μία πρακτική που ακολουθήθηκε και στο F-35, με τα επακόλουθα δυσάρεστα αποτελέσματα που έχουμε πολλάκις θίξει.

Η μέγιστη ταχύτητα των μελλοντικών φρεγατών κλάσης Constellation του αμερικανικού Ναυτικού ενδέχεται να βαίνει μειούμενη, ως αποτέλεσμα της απροσδόκητης αύξησης του συνολικού τους βάρους. Το Ναυτικό και η ναυπηγική εταιρεία Fincantieri Marinette Marine συνεχίζουν κατά τα άλλα να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των σημαντικών αλλαγών στη διαμόρφωση του πλοίου, σε σύγκριση με την γαλλοϊταλικού σχεδιασμού φρεγάτα Europea Multi-Missione (FREMM). Ο σκοπός ήταν να βασιστούν οι Constellation σε μια υπάρχουσα φρεγάτα προκειμένου να μειωθεί το συνολικό κόστος, οι χρόνοι παράδοσης και κινδύνου. Όμως, όπως δείχνει η εικόνα των πλοίων, αποδείχτηκαν μεγαλύτερα, βαρύτερα και χρόνια πίσω από το χρονοδιάγραμμα.

Νέες λεπτομέρειες σχετικά με την αύξηση του βάρους, την αστάθεια του σχεδιασμού και άλλα ζητήματα που προέκυψαν με τη φρεγάτα κλάσης Constellation αποκαλύφθηκαν στην έκθεση του Γραφείου Λογοδοσίας της Αμερικανικής Κυβέρνησης (GAO). Μόλις την περασμένη εβδομάδα, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό ανέθεσε ένα νέο συμβόλαιο στη Fincantieri Marinette Marine, αξίας λίγο πάνω από 1,04 δισεκατομμύρια δολάρια, για άλλες δύο από τις φρεγάτες. Η υπηρεσία έχει τώρα έξι Constellation υπό παραγγελία, η πρώτη από τις οποίες βρίσκεται υπό κατασκευή.

Μόνο 3,5% του έργου έχει εκτελεστεί

Την ίδια στιγμή, το Πολεμικό Ναυτικό έχει ήδη επιβεβαιώσει ότι η πρώτη φρεγάτα κλάσης Constellation ενδέχεται να μην παραδοθεί μέχρι το 2029, με τρία χρόνια καθυστέρηση σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, εννέα χρόνια περίπου αφότου η Fincantieri Marinette Marine έλαβε την αρχική σύμβαση για τις φρεγάτες και επτά χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής του USS Constellation.

Σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση του αρχικού πλοίου κατηγορίας Constellation, «το Πολεμικό Ναυτικό ανέφερε ότι, από τον Σεπτέμβριο του 2023, η ναυπηγική εταιρεία είχε ολοκληρώσει την κατασκευή μόνο του 3,6% του αρχικού πλοίου, σε σύγκριση με το 35,5% που είχε προγραμματιστεί να έχει ολοκληρωθεί μέχρι εκείνο το σημείο», σύμφωνα με την GAO.

«Ένας παράγοντας που περιπλέκει την αξιολόγηση των νέων ημερομηνιών για τις παραδόσεις φρεγατών είναι η αναφορά της ναυπηγικής εταιρείας τον Οκτώβριο του 2023 για απρογραμμάτιστη αύξηση βάρους στο σχεδιασμό της φρεγάτας – μια αύξηση πάνω από 10% από την εκτίμηση βάρους της ναυπηγικής εταιρείας τον Ιούνιο του 2020», σύμφωνα με την GAO. «Η απόφαση του Πολεμικού Ναυτικού να εγκρίνει την κατασκευή με ελλιπή στοιχεία του σχεδιασμού του πλοίου – συμπεριλαμβανομένων των κενών πληροφοριών που σχετίζονται με δομικά, σωληνώσεις, εξαερισμό και άλλα συστήματα – και η υποτίμηση της προσαρμογής ενός ξένου σχεδίου για να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Πολεμικού Ναυτικού, έχουν οδηγήσει σε αυτήν την αύξηση βάρους».

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2021 είχε ήδη γίνει σαφές ότι το σχέδιο της Constellation θα ήταν οκτώ μέτρα μακρύτερο και λίγο πάνω από τρεισήμισι πόδια ευρύτερο κατά μήκος της ίσαλου γραμμής, σε σύγκριση με το μητρικό του FREMM. Επιπλέον, το Πολεμικό Ναυτικό ανέφερε ότι εκείνη την εποχή το εκτόπισμα της Constellation είχε αυξηθεί κατά περίπου 500 τόνους «για περιθώρια και μελλοντική ανάπτυξη».

Είναι ασαφές το αν η απρογραμμάτιστη αύξηση βάρους που αποκάλυψε το GAO είναι εντός του αυξημένου περιθωρίου βάρους που είχε προηγουμένως ανακοινωθεί. Ανεξάρτητα από αυτό, «η επίλυση αυτής της αύξησης βάρους προσθέτει μια άλλη διάσταση στις συνεχιζόμενες δραστηριότητες σχεδιασμού της ναυπηγικής εταιρείας, μειώνοντας περαιτέρω την προβλεψιμότητα αυτών των προσπαθειών που ήδη αντιμετωπίζουν το χρονοδιάγραμμα», σύμφωνα με την έκθεση. «Το Πολεμικό Ναυτικό μας αποκάλυψε τον Απρίλιο του 2024 ότι εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης της απαίτησης ταχύτητας της φρεγάτας ως έναν πιθανό τρόπο, μεταξύ άλλων, για την επίλυση της αύξησης βάρους που επηρεάζει τη σχεδίαση του πλοίου».

Μέχρι σήμερα, το Πολεμικό Ναυτικό δεν φαίνεται να έχει αποκαλύψει τις απαιτήσεις ταχύτητας για την κλάση Constellation, αλλά τα πλοία αναμένεται να είναι σε θέση να διατηρήσουν ταχύτητα πλεύσης τουλάχιστον 26 κόμβων. Αυτό είναι σύμφωνο με τη δηλωμένη “μέγιστη συνεχή ταχύτητα” της ιταλικής υπο-παραλλαγής κατηγορίας Bergamini (του σχεδιασμού FREMM) η οποία υπερβαίνει τους 27 κόμβους, σύμφωνα με τον Fincantieri. Μια ταχύτητα τουλάχιστον περίπου 30 κόμβων θα ήταν απαραίτητη για να συμβαδίσει με τις ομάδες κρούσης αμερικανικών αεροπλανοφόρων.

Χωρίς σχέδιο

Πέραν των προαναφερθέντων, η κατασκευή του USS Constellation προχωρούσε, τουλάχιστον από πέρυσι, χωρίς οριστικό σχεδιασμό. «Η σταθερότητα του σχεδιασμού επιτυγχάνεται με την ολοκλήρωση ενός βασικού και λειτουργικού σχεδιασμού σε ένα τρισδιάστατο μοντέλο, χρησιμοποιώντας αξιόπιστες πληροφορίες παρεχόμενες από τον προμηθευτή που ενσωματώνονται για την υποστήριξη της κατανόησης του τελικού σχεδιασμού του συστήματος, μεταξύ άλλων», σύμφωνα με την GAO. Ωστόσο, «το Πολεμικό Ναυτικό ξεκίνησε τη κατασκευή της φρεγάτας τον Αύγουστο του 2022 με ελλιπή λειτουργικό σχεδιασμό, σε αντίθεση με τις βέλτιστες πρακτικές σχεδιασμού πλοίων».

Από τον Αύγουστο του 2023, ένα χρόνο μετά την έναρξη των εργασιών, ο λειτουργικός σχεδιασμός και το τρισδιάστατο μοντέλο του Constellation εκτιμήθηκαν ότι ήταν κατά 92% και 84% ολοκληρωμένα αντίστοιχα, σύμφωνα με το GAO. Συνολικά τα κοινά στοιχεία σχεδιασμού μεταξύ της Constellation και της FREMM μπορεί να είναι έως και 15%, σύμφωνα με το USNI News.

Η νέα έκθεση του GAO αναφέρει ότι αυτό περιλαμβάνει ουσιαστικές αλλαγές στο σύστημα συνδυασμένης πρόωσης ντίζελ-ηλεκτρικού και αεριοστροβίλου και των σχετιζόμενων συστημάτων ελέγχου μηχανημάτων, τα οποία έχουν «αυξήσει το κόστος και εισαγάγουν κινδύνους ολοκλήρωσης, σύμφωνα με εκπροσώπους ναυπηγών». Επιπλέον, «το Πολεμικό Ναυτικό προσάρμοσε τον αρχικό σχεδιασμό για να φιλοξενήσει… νέα συστήματα αποστολής (ειδικά για τις ΗΠΑ) και να πληροί τις απαιτήσεις  επιβίωσης του Ναυτικού», σημειώνει η έκθεση.

Πέρα από όλα αυτά, «η μη προγραμματισμένη αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της κατασκευής του πλοίου μπορεί να απομειώσει τις δυνατότητες του βραχυπρόθεσμα (δηλαδή κατά την παράδοση του πλοίου στον στόλο) και μακροπρόθεσμα, καθώς ο στόλος επιδιώκει να αλλάξει και να βελτιώσει τις αρχικές ικανότητες, σε σχέση με την προγραμματισμένη διάρκεια ζωής δεκαετιών του πλοίου», προειδοποίησε η GAO.

Η προηγούμενη αποτυχία των LCS

Έχει ήδη γίνει λόγος για ενσωμάτωση όπλων κατευθυνόμενης ενέργειας, καθώς και άλλων δυνατοτήτων στις Constellation, μελλοντικά. Διαφορετικά, θα είναι πολύ δαπανηρότερο να διατηρηθούν τα πλοία λειτουργικά, στη διάρκεια της ζωής τους. Το GAO ανέφερε επίσης την προηγούμενη εμπειρία του Ναυτικού με το πρόγραμμα Littoral Combat Ship (LCS). Η κατασκευή των αρχικών πλοίων και των δύο υποκατηγοριών LCS ξεκίνησε σκοπίμως χωρίς σταθερό σχεδιασμό.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα δύο πρώτα σκάφη των σχεδίων της κλάσης Independence και Freedom να είναι διαφορετικά από τα πλοία που ακολούθησαν. Αυτό με τη σειρά του τα οδήγησε να υποβιβαστούν γρήγορα σε δοκιμαστικούς ρόλους. Το USS Freedom (LCS-1), το USS Independence (LCS-2) και το USS Coronado (LCS-4) έχουν πλέον παροπλιστεί. Το παλαιότερο από αυτά τα πλοία, το Freedom, ήταν σε υπηρεσία μόλις 13 χρόνια. Το Πολεμικό Ναυτικό κινείται τώρα για να αποσύρει ακόμη περισσότερα LCS και από τις δύο υποκατηγορίες τα επόμενα χρόνια.

Όπως αναφέρθηκε, η χρήση ενός καθιερωμένου μητρικού σχεδιασμού εντός της παραγωγής, μια βασική απαίτηση αυτού που ήταν αρχικά γνωστό ως πρόγραμμα FFG(X), υποτίθεται ότι θα βοηθούσε στον περιορισμό της αύξησης του κόστους και άλλων τεχνικών και προγραμματικών κινδύνων.

Το αμερικανικό ναυτικό κατηγορεί τα ναυπηγεία

Από την πλευρά του – ενόψει της αυξανόμενης κριτικής για την έλλειψη προόδου στην ανάπτυξη και κατασκευή των φρεγατών κλάσης Constellation, ακόμη και πριν από τη δημοσίευση της νέας έκθεσης του GAO – το Πολεμικό Ναυτικό είχε ρίξει σε μεγάλο βαθμό την ευθύνη στο εργατικό δυναμικό των ναυπηγείων (έχει γίνει λόγος για την εισαγωγή ενός δεύτερου ναυπηγείου για να βοηθήσει στην παραγωγή των Constellations).

«Στην περίπτωση της φρεγάτας κατηγορίας Constellation υπάρχει όντως ένα πρόβλημα με την στρατολόγηση και την διατήρηση προσωπικού στο Ουισκόνσιν», είπε αυτόν τον μήνα ο υφυπουργός Ναυτικού Κάρλος Ντελ Τόρο στα μέλη της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας σε ακρόαση.

Ωστόσο ο γερουσιαστής του Μισισιπή Ρότζερ Ουίκερ, ο αρχαιότερος Ρεπουμπλικάνος στην Επιτροπή, είχε ήδη αμφισβητήσει στις εναρκτήριες παρατηρήσεις του στην ίδια ακρόαση τον εν λόγω ισχυρισμό και απέδωσε την κύρια ευθύνη στο Ναυτικό: «Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό επειδή το Πολεμικό Ναυτικό δεν μπορεί να διατηρήσει σταθερές τις απαιτήσεις του. Σχεδόν το 70% των απαιτήσεων έχουν αλλάξει από τότε που το Ναυτικό υπέγραψε την σύμβαση… Αυτό δεν αποτελεί παράδειγμα χαμηλής απόδοσης του κλάδου. Πρόκειται για ανώτατα στελέχη που δεν μπορούν να διαχειριστούν ένα πρόγραμμα. Πρόκειται για κακή πρακτική εξαγορών και τρομερή σπατάλη χρόνου και πόρων».

Τα σχόλια του Ουίκερ συνάδουν σε μεγάλο βαθμό με αυτά που ανέφερε τελευταίο το GAO. Μένει να φανεί το πώς και το πότε το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό και η Fincantieri Marinette Marine θα μπορέσουν να προσδιορίσουν το βάρος της κατηγορίας Constellation και τα άλλα σχεδιαστικά στοιχεία, και αν όλα αυτά τελικώς επηρεάσουν την τελική ταχύτητα του πλοίου.