Η ανομολόγητη ομερτά για θέματα των Ενόπλων Δυνάμεων
26/11/2025
Ξύπνησα κάπως στραβά σήμερα και όλα μου φαινόντουσαν μαύρα. Η αίσθηση ότι ζούμε σε μια εξωραϊσμένη εικονική πραγματικότητα είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Λόγω επαγγελματικής διαστροφής, προφανώς η εικόνα αυτή προέρχεται κύρια από τον τομέα της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής.
Διαβάζοντας όμως την πρωινή ειδησεογραφία όπου όλοι ασχολούνται με το πολιτικό ροντέο που προκάλεσε η δημοσίευση του βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα, αισθάνθηκα ότι ίσως έχει φθάσει η ώρα να αναζητήσω τη δική μου «Ιθάκη», κάπου σε μια απόμερη γωνιά της ελληνικής επαρχίας.
Δεν σώζεται αυτή η χώρα. Κάτι μεταξύ του καράβια χάνονται, βαρκούλες αρμενίζουν και της σχέσης του κόσμου, το πρώτο που σου έρχεται στο μυαλό είναι η «ομερτά». Δηλαδή, ένας επικοινωνιακός μηχανισμός που ρυθμίζει με τι θα ασχοληθούμε, σε τι θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας, αν και στην πραγματικότητα είναι το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της εικονικής πραγματικότητας εντός της οποίας δεν δείχνουμε, συλλογικά ως κοινωνία, να προβληματιζόμαστε να διαβιούμε. Οπότε, σκέφτεσαι, καλά μας κάνουν.
Και πριν επικεντρώσω στους προαναφερθέντες τομείς επαγγελματικής διαστροφής, είχα τη φαεινή ιδέα να ζητήσω τη γνώμη του νέου καθημερινού μας συντρόφου. Της τεχνητής νοημοσύνης, του «AI» (Artificial Intelligence). Έστω μεταξύ σοβαρού κι αστείου, αν και μάλλον το «εδώ έχουμε εξαντλήσει όλη τη σοβαρότητα» του μακαρίτη του Κώστα Τσάκωνα στο… οσκαρικό έπος «Κλασική περίπτωση βλάβης» (λεπτό 51-52!) μοιάζει εξαιρετικά επίκαιρο.
Ανοίγω λοιπόν τη σελίδα ΑΙ που συνήθως χρησιμοποιώ και θέτω το ερώτημα που με βασάνιζε, καθώς διαπιστώνω πως οτιδήποτε δεν βολεύει επικοινωνιακά τους κρατούντες, με κάποιον μαγικό τρόπο εξαφανίζεται από τη δημοσιότητα: «Σε παρακαλώ (σ.σ. έχω και τρόπους) μπορείς να μου δώσεις έναν ορισμό της λέξεως “ομερτά”;»! Μου απάντησε ακαριαία…
«”Ομερτά” είναι ο κώδικας σιωπής που επιβάλλεται στα μέλη εγκληματικών οργανώσεων, όπως η μαφία, απαγορεύοντας την αποκάλυψη μυστικών … Παραβίασή της συνεπάγεται σοβαρές κυρώσεις … και εφαρμόζεται επίσης ως “νόμος της σιωπής” σε εγκληματικές δραστηριότητες.» Και φρόντισε να μου υπενθυμίσει συμπληρωματικά, ότι «η έννοια συνδέεται στενά με την ιταλική μαφία και συγκεκριμένα με τις περιοχές της Σικελίας, Καλαβρίας και Απουλίας».
Όσο να ‘ναι, όσο απονήρευτος και αθώος να δηλώνεις, μπαίνεις σε σκέψεις. Θυμάσαι την ανατίναξη των πυρομαχικών της 111 Πτέρυγας Μάχης, το Στεφανοβίκειο, την τραγωδία της Λιβύης και τέλος, το πιο πρόσφατο παράδειγμα. Διότι αν πάρεις ως παράδειγμα την επί της ουσίας αποσιώπηση του προβλήματος που παρουσιάστηκε στη φρεγάτα «ΣΠΕΤΣΑΙ» του Πολεμικού Ναυτικού στην Ερυθρά, με αποτέλεσμα βρεθεί στο Τζιμπουτί μπας και επιδιορθωθεί, αναρωτιέσαι ποιος είναι ο λόγος που επιβάλει… την ιδιότυπη σιγή που μοιάζει σαν «ομερτά»!
Τι κι αν το Defence Point το έγραψε με κάθε λεπτομέρεια και τη δέουσα ευαισθησία για τις Ένοπλες Δυνάμεις, τι κι αν το επανέφερε αγαπητός συνάδελφος δυο εβδομάδες μετά, καθώς οικογένειες των στελεχών του πληρώματος δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους, τι κι αν χθες, πάλι το DP, δίνει συνέχεια ενημερώνοντας για την εξέλιξη και ποια είναι η απόφαση, το θέμα είναι σαν να μην υπάρχει!
Ποια από όλες τις -κατά ΑΙ- συνέπειες παραβίασης της ομερτά φοβούνται οι δημοσιογράφοι και σιωπούν; Με ποια λογική αυτό δεν αξιολογείται ως «είδηση» και επιλέγεται η αδιαφορία; Τι στην ευχή συμβαίνει και η μεγάλη μάζα των δημοσιογράφων μοιάζει να ακολουθεί το κυβερνητικό… φλάουτο που παίζει σκοπούς οι οποίοι υποδεικνύουν την κατεύθυνση στην οποία πρέπει να καθορίζει το περιεχόμενο της ενημέρωσης των πολιτών;
Η κατάσταση και στην εξωτερική πολιτική είναι αφόρητη. Όλα τα κάνουμε καλά και είμαστε κάτι σαν το κέντρο του κόσμου. Συμβατή όχι μόνο η ενημέρωση, αλλά και η δημόσια ρητορική. Δεν χρειάζεται να είναι ο Ταλεϊράνδος ή ο Κίσιντζερ για να καταλάβει ότι πρόκειται για απίστευτης αφέλειας προσέγγιση, με ξεκάθαρο στόχο το εσωτερικό ακροατήριο. Άρα, λογικό να εξαπολύουν επιθέσεις με γελοία επιχειρηματολογία σε όποιον τολμά να το αμφισβητήσει.
“Ομερτά”… εφαρμοσμένη κατά Κλάδο
Ας μείνουμε όμως στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Αν αναφέραμε τα πάντα, διδακτορικό θα μπορούσαμε να εκπονήσουμε. Ίσως να βάζουμε και ιδέα σε κάποιον νεαρό πολιτικό επιστήμονα που παρακολουθεί τα γραπτά μας! Ας μείνουμε στα της επικαιρότητας των ημερών! Ας ξεκινήσουμε από το Πολεμικό Ναυτικό.
Συντηρείται π.χ. το πρόγραμμα της αναβάθμισης των τεσσάρων φρεγατών MEKO 200HN. Μήπως είναι η σύνδεση με την ομερτά, το ότι αντί στα 15-20 χρόνια που θα έπρεπε, το πρόγραμμα πηγαίνει… μπουσουλώντας ενώ τα πλεούμενα έκλεισαν τα 30 έτη σκληρής προσφοράς και περπατάνε με το ζόρι;
Κι αυτό χάρη στις ικανότητες και τις προσπάθειες των στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού, με αφανείς ήρωες τους υπαξιωματικούς που έχει θέσει ο Δένδιας υπό διωγμό με το εκτρωματικό νομοσχέδιο που προωθεί και απόλυτη συν-ευθύνη του Κυρ. Μητσοτάκη που τον αφήνει; Τι να λέμε τώρα… Έχουμε χρόνο! Δεν βιαζόμαστε! Παρότι ο εκσυγχρονισμός είναι κουτσός και με την ευθύνη για οτιδήποτε προκύψει να την φορτώνεται το Πολεμικό Ναυτικό, που συνειδητά παίζει το κεφάλι του! Και το τυχόν πρόσθετο κόστος θα το επιφορτιστούν, εκόντες άκοντες, τα συνήθη υποζύγια.
Και δεν είναι η πρώτη φορά! Μα θυμίσουμε μήπως τι συνέβη με την ολοκλήρωση του προγράμματος των υποβρυχίων, αναφέροντας και δυο τρεις «λεπτομέρειες» που εμπλέκουν την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία διακομματικά; Μπροστά μας θα τα βρούμε, μόλις ανοίξει το θέμα του εκσυγχρονισμού. Φυσικά όχι αύριο-μεθαύριο σύμφωνα με την εικόνα που περνάνε στην κοινωνία τα ρεπορτάζ, χωρίς να ασχολούνται με το πότε προβλέπεται διάθεση κονδυλίων από το επίσημο εξοπλιστικό του Δένδια!
Ας περάσουμε στην Πολεμική Αεροπορία. Εδώ σχεδόν όλοι, σχετικοί και άσχετοι, βυσσοδομούν. Υπερδύναμη! Τι κι αν τους λες ποιο είναι το ετήσιο ύψος του κόστους υποστήριξης 200 αεροσκαφών 4,5 και 5ης γενιάς (περί το 1 δισ. ευρώ) που ονειρεύεται ο Δένδιας και σιγοντάρει το ΓΕΑ. Σαν να μην υφίσταται το θέμα. Είσαι ο κακός που διαταράσσεις τη νιρβάνα και τους πανηγυρισμούς τους!
Τι κι αν λες ότι εκ των πραγμάτων προκύπτει ότι η αναβάθμιση των F-16 έπρεπε να ξεκινήσει από τα παλαιότερα Block 50, καθώς τα άλλα ήταν απόλυτα αξιόμαχα, καλύτερα από το καλύτερο που διέθετε η Τουρκία. Κι εδώ σφυρίζουν όλοι αδιάφορα. Τώρα λένε ότι θα διαθέσουν 1 δισ. ευρώ, διότι τόσο έχουν και ξεκινώντας από το 2028 θα τα αναβαθμίσουν. Φταίω εγώ που η υπόθεση μου θυμίζει τις «επιτυχίες» με τις MEKO και τα P-3B Orion;
Δηλαδή, αν δεν κάνουμε λάθος, θα δαπανηθεί αυτό το ποσό για αεροσκάφη που παρελήφθησαν το… 1997 και όταν θα ξεκινήσει το πρόγραμμα θα έχουν συμπληρώσει 30 χρόνια υπηρεσίας; Μήπως να μας έλεγαν επίσης τι σκοπεύουν να αφήσουν έξω από το «πακέτο» ώστε να χωρέσει το πρόγραμμα στο 1 δισ. ευρώ που έχουμε, ώστε να πανηγυρίζουν μετά ότι… «γονάτισαν» με σκληρή διαπραγμάτευση τους Αμερικανούς; Άρα, και στον αεροπορικό Κλάδο, αφού η πραγματικότητα δεν συμβαδίζει με το αφήγημα, τόσο το χειρότερο… γι’ αυτήν!
Τα στραβοπατήματα των Ενόπλων Δυνάμεων
Πάμε και για ένα πέρασμα από τη χερσαία ισχύ της χώρας. Τον Στρατό Ξηράς. Μακάρι να υπήρχαν χρήματα και στις προτεραιότητες να ενέτασσες και τον εκσυγχρονισμό του αποκαλούμενου «ταξί του πεδίου της μάχης», τα M113, εφόσον χρήματα δεν υπάρχουν για την αντικατάστασή τους. Για ποιον λόγο το βαφτίζουν «ΤΟΜΑ» (τεθωρακισμένο όχημα μάχης) και μιλούν ανερυθρίαστα για προστασία του προσωπικού λόγω ενίσχυσης της θωράκισης;
Μήπως να ρωτήσω… το ΑΙ να μου πει από τι ακριβώς προστατεύει η θωράκιση «Επιπέδου 2 ή 3» (κατά STANAG 4569 / τυποποίηση με βάση τα νατοϊκά πρότυπα) που προπαγανδίζουν ότι θα βάλουν; Ενώ επίσης παριστάνουν πως δεν καταλαβαίνουν, όταν τους λες ότι με ισχυρό οπλισμό (π.χ. SPIKE NLOS) το μετατρέπεις σε στόχο προτεραιότητας για τον αντίπαλο, οπότε με τη θωράκιση που θα διαθέτει αυξάνεις δραματικά τις πιθανότητες απωλειών ανάμεσα στους φαντάρους που θα επιβαίνουν!
Το χειρότερο δούλεμα είναι όμως οι διαρροές ότι… ήδη αξιολόγησαν τις προτάσεις που τους έχουν κατατεθεί (σ.σ. καμιά δεκαριά όπως αποκάλυψε το DP, όπως και ότι υπάρχει εισήγηση διενέργειας διαγωνισμού) και τα φαβορί είναι τα εξής… δύο που γνωρίζαμε και συζητούσαμε εξ αρχής! Άλλη μια περίπτωση δηλαδή απευθείας ανάθεσης με κριτήρια που έχει προφανώς επιβάλει -παρανομώντας- η πολιτική ηγεσία!
Πολιτικές και στρατιωτικές οι ευθύνες
Δεν φταίει όμως μόνο η πολιτική ηγεσία που δε σέβεται πλέον τίποτα από τις θεσπισμένες διαδικασίες. Η ανώτατη ηγεσία όλων των Κλάδων είναι απολύτως συνυπεύθυνη, όντας πλήρως υποταγμένη στον κακώς νοούμενο πολιτικό έλεγχο των Ενόπλων Δυνάμεων. Ίσως διότι η επιλογή τους είχε προαπαιτούμενα…
Οι περίφημες αυξήσεις αφορούν κατά συντριπτική πλειοψηφία την ανώτατη ηγεσία. Μήπως θέλετε να ανοίξουμε και το θέμα των όρων και κριτηρίων σταδιοδρομίας των αξιωματικών που βρίσκονται στις παρυφές των ανωτάτων; Θα γίνει κι αυτό. Προς το παρόν, ας μείνουμε με την ελπίδα, ότι ο ιστορικός του μέλλοντος δεν θα εντοπίσει μετά από κάποια εθνική καταστροφή, κάποια «εγκληματική συμπαιγνία». Ή «την κακιά την ώρα». Αυτά.
Ή μάλλον όχι… αναμένεται η τοποθέτηση του Νίκου Δένδια και του Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου (ΑΝΣ) για την εξέλιξη με τις φρεγάτες Constellation στις ΗΠΑ.
Σε συνεργασία με το defencepoint





