Και όμως μπορεί να διδαχτεί η Ελλάδα από τα θαλάσσια drones των Χούθι
02/09/2025
Την στιγμή που η πολεμική αντιπαράθεση Ισραήλ και Χούθι αναμένεται να ενταθεί μετά και την εξόντωση της πολιτικής κυβέρνησης του σιιτικού κινήματος από ισραηλινό πλήγμα, οι δεύτεροι έχουν αποδείξει ότι μπορούν να μετατρέψουν μικρά αλιευτικά σε πλωτές βόμβες, ώστε να μπορούν να εξαπολυθούν εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, όχι απαραίτητα συνδεόμενων με ισραηλινά συμφέροντα.
Περίοπτη θέση στο οπλοστάσιο των Χούθι έχουν τα πλωτά drones, ουσιαστικά μία μεταμοντέρνα εκδοχή των πυρπολικών του 19ου αιώνα. Να σημειωθεί ότι από την άνοιξη του 2020 οι Χούθι είχαν ξεκινήσει ένα κύμα επιθέσεων κατά σαουδαραβικών πλοίων με πλωτά drones στην Ερυθρά και Αραβική Θάλασσα (ή Θάλασσα του Ομάν). Όντας αντιμέτωποι με τον στρατιωτικό συνασπισμό που ηγούνταν η Σαουδική Αραβία και μη έχοντας ναυτικές δυνάμεις, οι Χούθι στράφηκαν σε αυτή τη μέθοδο, η οποία δεν απαιτεί ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις.
Στις 3 Μαρτίου του 2020, ο υπό το Ριάντ στρατιωτικός συνασπισμός, είχε αναφέρει την αναχαίτιση ενός σμήνους μηχανοκίνητων σκαφών που προσπαθούσαν να πλήξουν ένα πετρελαιοφόρο, κοντά στο λιμάνι Νιστούν στην Αραβική Θάλασσα. Αν και η επίθεση αυτή είχε αποτύχει, είχε καταδείξει τις αναβαθμισμένες τακτικές των Χούθι και για επιθέσεις εκτός της Ερυθράς Θάλασσας, με δεδομένη και την απόσταση του σημείου της επίθεσης από τις περιοχές που ελέγχουν οι μαχητές τους.
Μάλιστα, εκείνη η απόπειρα της 3ης Μαρτίου του 2020 είχε σηματοδοτήσει και την πρώτη χρήση ενός νέου σχεδίου σκάφους-drone που σε μεγάλο βαθμό μοιάζει με τα κανονικά αλιευτικά σκάφη (μία αλλαγή από προηγούμενους τύπους, όταν οι Χούθι χρησιμοποιούσαν ταχύπλοα, όπως το αποκαλούμενο blow fish). Χρησιμοποιώντας ένα σμήνος από τέτοια πλωτά drones που μεταμφιέζονται σε αλιευτικά, καθίσταται δυσκολότερο για τα πλοία να εντοπίσουν την απειλή.
Να σημειωθεί πως και ελληνόκτητα πλοία, όπως το ελληνικών συμφερόντων Eternity C στις 7η Ιουλίου, έχουν δεχτεί επίθεση από πλωτά drones των Χούθι (και ενόπλους που επέβαιναν σε ταχύπλοα) επίθεση που στοίχησε την ζωή σε τέσσερα μέλη του πληρώματος – είχε πραγματοποιηθεί περίπου 50 ναυτικά μίλια ανοιχτά του λιμανιού Χοντέιντα της Υεμένης. Οι Χούθι έχουν πλήξει πλοία χρησιμοποιώντας και πυραύλους ιρανικής κατασκευής, ή συναρμολογημένους από τους ίδιους με ιρανικά υλικά.
Χαμηλού επιπέδου τεχνολογία
Από το 1916 άρχισαν τα πρώτα πειράματα με αεροσκάφη χωρίς πιλότο, προκειμένου να καταρρίπτουν τα γερμανικά πηδαλιουχούμενα (Ζέπελιν) που βομβάρδιζαν τις συμμαχικές πόλεις. Το 1918 τα πειράματα αυτά είχαν καταλήξει σε επιτυχία, αλλά ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε και έτσι δεν χρησιμοποιήθηκαν. Τα πρώτα αυτά “drones” κατευθύνονταν με αυτόματο πιλότο εφοδιασμένο με γυροσκόπια.
Στην δεκαετία του 1920 τα “drones” έγιναν τηλεχειριζόμενα μέσω ραδιοσημάτων. Έκτοτε βέβαια η τεχνολογία έχει κάνει τεράστια άλματα και έχει γίνει προσιτή σε ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχουν πανεπιστημιακές-ειδικές γνώσεις. Αυτό κατάφεραν οι σιίτες μαχητές Χούθι με τα πλωτά τους drones: Με ελάχιστα μέσα άνθρωποι που ζουν στην Υεμένη, σε μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, μπορούν και κατασκευάζουν τα σύγχρονα πυρπολικά τους, απειλώντας δυνάμεις με οπλικά συστήματα κόστους πολλών δισεκατομμυρίων, όπως την Σαουδική Αραβία.
Αβίαστα προκύπτει το ερώτημα πως μια ανταρτική ομάδα μπορεί να κατασκευάζει εναέρια και πλωτά drones, αλλά δεν μπορεί η Ελλάδα. Ας σημειωθεί ότι δεκαετίες πριν, η ελληνική πολεμική βιομηχανία κατασκεύαζε, μέσω της 3ΣΙΓΜΑ, ιπτάμενους στόχους για τις ανάγκες του Πεδίου Βολής Κρήτης! Με άλλα λόγια ήταν στους πρωτοπόρους και έχει καταντήσει να είναι σήμερα πιο πίσω και από τους βραδυπορούντες…
Θαλάσσια drones για το Αιγαίο
Tον περασμένο Μάρτιο έγινε γνωστό ότι το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό επιθυμεί να εντάξει στον στόλο επιφανείας πλωτά drones. Συγκεκριμένα, το νεοσύστατο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) προχώρησε σε εκδήλωση ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη “Μη Επανδρωμένων Θαλάσσιων Σκαφών Επιφανείας” βάσει των προδιαγραφών που υπέβαλε το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού.
Σύμφωνα με το ΕΛΚΑΚ, θα αναπτυχθούν δύο τύποι πλωτών drones με παρόμοια χαρακτηριστικά, ώστε να καλυφθεί όλο το εύρος των ναυτικών επιχειρήσεων. Και τα δύο σκάφη θα μπορούν να λειτουργούν είτε χειροκίνητα είτε αυτόνομα και θα διαθέτουν τηλεχειριζόμενο πυροβόλο. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές, θα διαθέτουν κονσόλες χειρισμού αισθητήρων, τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό, σύστημα παρακολούθησης της λειτουργίας των κινητήρων και κονσόλα οπλισμού, ενώ θα μπορούν να φιλοξενήσουν τριμελές πλήρωμα.
Στην ημίκλειστη θάλασσα του Αιγαίου η κατασκευή πλωτών drones μπορεί να αποβεί μια οικονομική λύση για την δημιουργία ενός ευρύτερου δικτύου απαγόρευσης πρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD -Anti-Access/Area Denial). Τα σμήνη φτηνών πλωτών drones προσφέρουν μια σειρά πλεονεκτημάτων. Το Αιγαίο διασχίζεται καθημερινά από χιλιάδες σκάφη όλων των τύπων και μεγεθών, καθιστώντας τον εντοπισμό της απειλής πολύ δύσκολο. Εάν, μάλιστα, τα σκάφη αυτά είναι τροποποιημένα μικρά αλιευτικά ή σκάφη αναψυχής η αναγνώριση της απειλής είναι αδύνατη.
Η τεχνολογία είναι πλέον προσιτή σε όλους και ο τηλεχειρισμός με την χρήση καμερών επιτρέπει την χρήση πολιτικών drones ακόμη και από κινητά τηλέφωνα. Το να μετατρέψει κανείς ένα μικρό σκάφος σε τηλεχειριζόμενη βόμβα απαιτεί ελάχιστες τροποποιήσεις, κυρίως σερβομηχανισμούς και ένα απλό τσιπ με το ανάλογο λογισμικό. Επιπλέον οι χιλιάδες ελληνικές νησίδες και βραχονησίδες, που είναι διάσπαρτες σε όλο το Αιγαίο, προσφέρουν σημεία-αφετηρίες.
Τα σμήνη των πλωτών drones μπορούν να εξορμήσουν και μάλιστα από διαφορετικές διευθύνσεις για την προσβολή εχθρικών πλοίων, προκαλώντας κορεσμό της εχθρικής άμυνας. Στην πραγματικότητα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, με ελάχιστα χρήματα και με ήδη υπάρχοντα μέσα το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να αναβιώσει με σύγχρονους όρους τα πυρπολικά και να επαναλάβει τους άθλους του Κανάρη και των άλλων πυρπολητών του 1821…