Κατέστρεψαν οι Ουκρανοί ρωσικό υποβρύχιο, με υποβρύχιο drone;

Η επίθεση φέρεται να έγινε σε ένα υποβρύχιο ντίζελ-ηλεκτρικού τύπου Project 636 Varshavyanka, ή Improved Kilo, στο ναυτικό οχυρό Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα. Αν αληθεύει θα σηματοδοτήσει μια ιστορική πρώτη επιτυχημένη χρήση ενός μη επανδρωμένου υποβρύχιου οχήματος (UUV) ως όπλο επίθεσης κατά ναυτικών στόχων.

Η SBU δημοσίευσε ένα βίντεο που, όπως ισχυρίζεται, δείχνει το υποβρύχιο αγκυροβολημένο στο Νοβοροσίσκ, μαζί με πολλά άλλα πλοία. Το βίντεο κινείται από δεξιά προς τα αριστερά και περίπου στα 16 δευτερόλεπτα, το υποβρύχιο εκρήγνυται. Αυτό σημαίνει ότι το UUV, το οποίο δεν είναι ορατό στο βίντεο, μπόρεσε να πλοηγηθεί σε ένα γεμάτο λιμάνι για να χτυπήσει ένα συγκεκριμένο σκάφος. Ο ισχυρισμός της SBU σχετικά με τη χρήση ενός UUV στην επίθεση, δεν μπορεί να επαληθευτεί από ανεξάρτητες πηγές.

Καμία ζημιά λέει η Μόσχα

Στο μεταξύ, η Ρωσία αρνείται ότι προκλήθηκε οποιαδήποτε ζημιά από την επίθεση. «Οι πληροφορίες που διαδίδονται από τις ειδικές υπηρεσίες της Ουκρανίας σχετικά με την υποτιθέμενη “καταστροφή” ενός από τα ρωσικά υποβρύχια στον κόλπο της ναυτικής βάσης Νοβοροσίσκ του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», ισχυρίστηκε το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας στο Telegram. «Ούτε ένα πλοίο ή υποβρύχιο, καθώς και τα πληρώματα του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας που σταθμεύουν στον κόλπο της ναυτικής βάσης Νοβοροσίσκ, δεν υπέστησαν ζημιές, ως αποτέλεσμα της δολιοφθοράς. Τα σκάφη λειτουργούν κανονικά».

Η επίθεση με UUV φαίνεται να αποτελεί την κορύφωση της ανάπτυξης αυτών των όπλων από την Ουκρανία και δείχνει για άλλη μια φορά ότι η κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της σύγχρονης καινοτομίας στον πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (όπως απέδειξε και με το θεαματικό πλήγμα στην Μεσόγειο).

Τα υποβρύχια drones

Λίγα είναι γνωστά για το Sub Sea Baby UUV, που δεν πρέπει να συγχέεται με τα εξαιρετικά προσαρμόσιμα μη επανδρωμένα επιφανειακά σκάφη (USV) Sea Baby που έχουν προκαλέσει χάος στο Ρωσικό Ναυτικό. Η Ουκρανία αναπτύσσει αρκετά UUV, τουλάχιστον από όσο γνωρίζουμε. Δημοσίευσε εικόνες τον Σεπτέμβριο του 2023 ενός UUV με την ονομασία Marichka, σχεδιασμένου για να εξαπολύει επιθέσεις καμικάζι εναντίον πλοίων και θαλάσσιων υποδομών. Αυτό ακολούθησε την ανακοίνωση νωρίτερα εκείνο το έτος ενός άλλου UUV γνωστού ως Toloka.

Η δυνατότητα λειτουργίας υποβρυχίως, όχι μόνο βοηθά σημαντικά στην αποφυγή ανίχνευσης και καταστροφής, αλλά μπορεί επίσης να μετριάσει ορισμένα αμυντικά εμπόδια που η Ρωσία έχει ήδη κατασκευάσει γύρω από τα λιμάνια, ως αποτέλεσμα της εκστρατείας μη επανδρωμένων επιφανειακών σκαφών (USV) της Ουκρανίας.

Οι επιθέσεις USV έχουν ήδη κρατήσει το ρωσικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα, μακριά από τις δυτικές ακτές της. Ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας(BSF) βρίσκεται σε απόσταση, έχει υποχωρήσει από την Κριμαία στο Νοβοροσίσκ. Τα Ουκρανικά USV έχουν επίσης καταστρέψει εχθρικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην κατεχόμενη Κριμαία και τη Γέφυρα του Κερτς.

Οι ΗΠΑ, η Κίνα και πολλά άλλα κράτη αναπτύσσουν τα δικά τους UUV για αποστολές όπως αυτή που έπληξε το υποβρύχιο κλάσης Improved Kilo. Τα UUV μπορούν να παρέχουν τη δυνατότητα προσβολής πλοίων και άλλων στόχων σε μεγάλες αποστάσεις και μπορούν να εκτοξευθούν από υποβρύχια και μητρικά πλοία, επεκτείνοντας την εμβέλειά τους. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για αναγνώριση και ναρκοθέτηση, μεταξύ άλλων καθηκόντων.

Το ρωσικό υποβρύχιο

Στην περίπτωση του σκάφους κλάσης Improved Kilo, αυτό «υπέστη σοβαρές ζημιές και ουσιαστικά τέθηκε εκτός λειτουργίας», ισχυρίστηκε η SBU. «Στο υποβρύχιο υπήρχαν τέσσερις εκτοξευτές για πυραύλους κρουζ ‘Kalibr’, τους οποίους χρησιμοποιεί ο εχθρός για να χτυπήσει το έδαφος της Ουκρανίας». Το υποβρύχιο που υπέστη ζημιές από τα Sea Baby UUV είναι ένα από τα έξι βελτιωμένα σκάφη κλάσης Kilo που λειτουργούσαν από τον Ρωσικό Στόλο της Μαύρης Θάλασσας.

Αυτά τα υποβρύχια είναι αρκετά ικανά και μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν όταν καταδύονται και λειτουργούν με μπαταρία. Αυτά τα υποβρύχια φέρουν πυραύλους κρουζ μεγάλου βεληνεκούς Kalibr που έχουν χρησιμοποιηθεί συχνά για επιθέσεις στην Ουκρανία. Η επίθεση του Sub Sea Baby UUV «ήταν μια κοινή επιχείρηση της 13ης Κεντρικής Διεύθυνσης Στρατιωτικής Αντικατασκοπείας της SBU και των Ναυτικών Δυνάμεων της Ουκρανίας», εξήγησε η SBU, προσθέτοντας ότι το εκτιμώμενο κόστος ενός από τα ρωσικά υποβρύχια είναι περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια.

Αλλάζει το παιχνίδι

Αυτό το περιστατικό σηματοδοτεί επίσης τη δεύτερη φορά που ένα υποβρύχιο κλάσης Improved Kilo στην Κριμαία δέχτηκε επίθεση από την Ουκρανία. Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Rostov-on-Don υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια μιας συνδυασμένης επίθεσης με πυραύλους και μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας (USV) στη Σεβαστούπολη. Η Ουκρανία αργότερα ισχυρίστηκε ότι καταστράφηκε.

Εάν η πρόσφατη επίθεση όντως προκάλεσε σημαντική ζημιά στο υποβρύχιο, η Ρωσία θα έμενε με τέσσερα από αυτά τα υποβρύχια που λειτουργούν ως μέρος του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Ενώ πολλά σχετικά με τα Sub Sea Baby UUV παραμένουν μυστήριο, η αποδεδειγμένη ικανότητα χρήσης τους ως όπλο θέτει τα ρωσικά πλοία σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο. Το Νοβοροσίσκ θεωρούνταν ως ένα σχετικά ασφαλές καταφύγιο για τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας, αν και έχουν σημειωθεί αεροπορικές και θαλάσσιες επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones).

Αλλά η ιδέα ότι η Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιήσει υποβρύχια drones για να χτυπήσει πλοία στο λιμάνι, αλλάζει αυτόν τον υπολογισμό, αν αυτή είναι πράγματι η αληθινή μέθοδος της επίθεσης. Ως αποτέλεσμα, θα δούμε επίσης μια αλλαγή στην αμυντική στάση της Ρωσίας στο εκτεταμένο λιμάνι που βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Μαύρης Θάλασσας.

Ταυτόχρονα, αν αυτή η επίθεση εκτελέστηκε από ένα UUV, θα ήταν μια ακόμη παγκόσμια πρωτιά και πιθανότατα προάγγελος των όσων θα ακολουθήσουν. Το χτύπημα ελλιμενισμένων πλοίων σε μεγάλες αποστάσεις μέσω υποβρύχιας επίθεσης με drones είναι μια ασύμμετρη δυνατότητα. Έχοντας όλα αυτά κατά νου, η επίθεση στο υποβρύχιο χρησιμεύει ως μια ακόμη υπενθύμιση ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει γίνει μια σύγκρουση όπου η θεωρία και η ανάπτυξη εφαρμόζονται στην πράξη.