Κρίση ισχύος στην τουρκική αεροπορία – Ελλείψεις 400 μαχητικών και 900 πιλότων

Η εξάρτηση από έναν γηρασμένο στόλο F-16, η καθυστέρηση στην ένταξη του εθνικού μαχητικού KAAN, καθώς και η επίμονη έλλειψη επαρκώς εκπαιδευμένων πιλότων, συνθέτουν – κατά τις ίδιες εκτιμήσεις – ένα πλαίσιο άμεσων προκλήσεων που απαιτεί ταυτόχρονη ποιοτική και ποσοτική ενίσχυση. Παράλληλα, η ανάγκη διατήρησης της στρατηγικής ισορροπίας έναντι χωρών όπως το Ισραήλ και η Ελλάδα προσδίδει στο ζήτημα επιπλέον βαρύτητα, υπογραμμίζοντας πως η αεροπορική ισχύς παραμένει βασικός πυλώνας της αμυντικής στρατηγικής στην Τουρκία.

«Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο! Χρειαζόμαστε τουλάχιστον 400 σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη»

Οι αυξανόμενες ανάγκες της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας (ΤΠΑ) κυρίως λόγω του πρόσφατου πολέμου Ισραήλ–Ιράν, αναδεικνύουν κρίσιμες ελλείψεις στον στόλο μαχητικών αεροσκαφών, καθώς και στον αριθμό των πιλότων.

Αεροπορική ισχύς και επιχειρησιακή ικανότητα

Η σύρραξη Ισραήλ–Ιράν ανέδειξε εκ νέου τη σημασία της κυριαρχίας στον αέρα. Παρότι η Τουρκία συγκαταλέγεται στους ηγέτες παγκοσμίως στον τομέα των UAV/UCAV, η εξάρτηση αποκλειστικά από μη επανδρωμένα συστήματα θεωρείται ανεπαρκής για την αντιμετώπιση σύγχρονων απειλών. Έως την επιχειρησιακή ένταξη του εθνικού μαχητικού KAAN, απαιτείται ενίσχυση με σύγχρονα επανδρωμένα μαχητικά.

Εκτιμώμενες ανάγκες: 400–800 μαχητικά

Σύμφωνα με τον ε.α. ταξίαρχο και διευθυντή του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών Strasam, Δρ. Hüseyin Fazla, η ΠΑ στην Τουρκία πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 400, και ιδανικά 800 μαχητικά 4,5 και 5ης γενιάς. Με τον σημερινό στόλο των περίπου 230 F-16, εκ των οποίων περίπου 35 βρίσκονται εκτός ενεργού υπηρεσίας, η επιχειρησιακή ετοιμότητα κρίνεται ανεπαρκής. Το ήμισυ του υφιστάμενου στόλου έχει ηλικία άνω των 13 ετών και βασίζεται σε τεχνολογία 3ης/4ης γενιάς. Τα F-4 έχουν φθάσει στο τέλος του κύκλου ζωής τους.

Έλλειψη πιλότων

Υπάρχει σημαντική έλλειψη μάχιμων πιλότων στην Τουρκία, απόρροια κυρίως των μαζικών απομακρύνσεων προσωπικού μετά την απόπειρα πραξικοπήματος (FETÖ). Οι απαιτήσεις υπολογίζονται σε τουλάχιστον 900 πιλότους, αριθμός που δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.

Δομή και επιχειρησιακή στήριξη στην Τουρκία

Στην Τουρκία λειτουργούν 12 κύριες αεροπορικές βάσεις, μ.α. Άγκυρα/Akıncı, Σμύρνη/Çiğli, Ντιγιάρμπακιρ,  Εσκισεχίρ,  Μαλάτια/Erhaç, Ικόνιο, İncirlik). Το σύνολο των ελικοπτέρων ανέρχεται σε 520, ενώ υπάρχουν 92 αεροσκάφη μεταφοράς και ανεφοδιασμού (τύποι A400M, C-130, CN-235).βΔιαθέτει 4 αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης E-7T Peace Eagle (AWACS). Λειτουργούν ειδικές βάσεις για UAV, καθώς και για συστήματα ανεφοδιασμού και πυραύλων.

Θέματα υποδομών – Υπόγεια καταφύγια

Αν και τα υπάρχοντα υπόστεγα πληρούν τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, προσφέρουν περιορισμένη προστασία έναντι διεισδυτικών βομβών. Τονίζεται η ανάγκη δημιουργίας υπόγειων στεγασμένων βάσεων, ικανών να αντέχουν σε στρατηγικά πλήγματα. Ο Δρ. Fazla είχε καταθέσει σχετική επιχειρησιακή πρόταση ήδη από το 2012–2013, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα.

Σύγκριση με Ισραήλ – Ελλάδα

Το Ισραήλ διαθέτει 272 μαχητικά, εκ των οποίων 175 F-16 (102 F-16I, αντίστοιχα με τα Block 70 των ΗΠΑ), 39 F-35 και αρκετά F-15. Ένα F-35 αντιστοιχεί σε 4 F-16 βάσει αποτελεσματικότητας. Η Ελλάδα έχει ξεκινήσει την αναβάθμιση των F-16 της σε Block 70 Viper, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027, ενώ παράλληλα διαθέτει Rafale και Mirage 2000.

Ζητούμενη αύξηση των αμυντικών δαπανών

Οι τρέχουσες αμυντικές δαπάνες ανέρχονται σε περίπου 20 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τον Δρ. Fazla, απαιτείται πενταπλασιασμός τους, τουλάχιστον στα 100 δισ. δολάρια, για την πλήρη κάλυψη των σύγχρονων αναγκών σε αεροσκάφη, υποδομές και προστασία των βάσεων.