Merkava: Το καμάρι του ισραηλινού στρατού που “βεβήλωσε” η Χαμάς

Είναι δύσκολο να περιγραφεί με λέξεις το σοκ για τον ισραηλινό στρατό από τις εικόνες της καταστροφής του άρματος μάχης Merkava από τους ισλαμιστές της Χαμάς και της  κακοποίησης του πληρώματος του. Tο Merkava είναι το άρμα μάχης “που τρέμουν όλοι οι εχθροί του Ισραήλ”, όπως λένε οι Ισραηλινοί. Το Merkava αποτελεί την αιχμή των πολεμικών επιχειρήσεων της Τσαχάλ και βεβαίως θα έχει το πρώτο λόγο στην χερσαία εισβολή στην Γάζα, όταν αυτή ακολουθήσει.

Το συγκεκριμένο άρμα μάχης άρχισε να αναπτύσσεται στη δεκαετία του 1970 και εντάχθηκε σε υπηρεσία το 1979 (Merkava Mk I). To άρμα στην αρχική του έκδοση έφερε πυροβόλο των 105 χιλιοστών πολυβόλα των 7,62 χλστ. και έναν όλμο των 60 χιλιοστών. και είχε βάρος 63 τόνων. Έδρασε στον πόλεμο στον Λίβανο το 1982.

Το Merkava Mark II ενσωμάτωσε τα διδάγματα του εν λόγω πολέμου. Διέθετε το ίδιο πυροβόλο, αλλά ο όλμος βρισκόταν εντός του άρματος, πλέον. Διέθετε ισχυρότερη θωράκιση και νέο σύστημα ελέγχου πυρός. Εντάχθηκε σε υπηρεσία το 1983 και παρέμεινε σε υπηρεσία έως το 1989. Παρήχθη σε τρεις υποεκδόσεις Μk IIB, Mk IIC, Mk IID.

To Merkava Mk III άρχισε να παράγεται από το 1989 και παρέμεινε σε παραγωγή έως το 2003. Διέθετε ισχυρότερο κινητήρα 1.200 ΗΡ, πυροβόλο των 120 χλστ. MG251 νέα συστήματα επικοινωνιών, οπτικά και σκόπευσης και αυξημένο βάρος. Το 1995 παρουσιάστηκε το βελτιωμένο Mk III BAZ, με επιπλέον θωράκιση και βελτιωμένη βαλλιστική προστασία ενώ η τελευταία υποέκδοση ήταν το Mk III Dor Dalet, από την οποία προήλθε το νέας τεχνολογίας Μerkava Mk IV.

Η τελευταία έκδοση

To Μerkava Mk IV αποτελεί μία εκ των τελευταίων εκδόσεων του άρματος μάχης. Άρχισε να αναπτύσσεται από το 1999 και ολοκληρώθηκε το 2004, όταν τα πρώτα άρματα εντάχθηκαν σε υπηρεσία ενσωματώνοντας όλα τα διδάγματα από τις προηγούμενες επιχειρήσεις. Το άρμα διαθέτει ενισχυμένη θωράκιση και τμήματα θωράκισης που μπορούν να αφαιρεθούν, για άμεση αντικατάσταση εφόσον πληγεί.

Τα βλήματα του πυροβόλου των 120 χλστ MG253, φέρονται σε ειδικά αντιπυρικά κάνιστρα, για λόγους ασφαλείας, σε περίπτωση πλήγματος. Το πυροβόλο μπορεί να βάλει βλήματα αντιαρματικά υψηλής εκρηκτικότητας (ΗΕΑΤ), απορριπτομένου κελύφους διατρητικά κινητικής ενέργειας(APFSDS).

Συνολικά έχουν παραχθεί σχεδόν 2.000 Merkava όλων των υποδειγμάτων. Τα συγκεκριμένα άρματα μάχης έχουν χρησιμοποιηθεί σε όλες τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού, με καλά αποτελέσματα. Περί τα 20 καταστράφηκαν από τα αντιαρματικά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, το 2006. Το Merkava Mk IVM Windbreaker αποτελεί την τελευταία υποέκδοση και φέρει σύστημα ενεργητικής προστασίας Trophy.

Επίσης ο ισραηλινός στρατός (IDF) έχουν ξεκινήσει δοκιμές του πρώτου ψηφιακού κράνους για τα πληρώματα των Merkava, κάτι ανάλογο με τα κράτη των χειριστών του F-35. To κράνος Iron Vision επιτρέπει περιφερειακή όραση 360ο εξωτερικά του άρματος, χωρίς καν να ανοίξει το πλήρωμα τις θυρίδες. Το άρμα μπορεί να μεταφέρει και μια ημιομάδα πεζικού.

Στις 19 Σεπτεμβρίου του 2023, το υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ παρουσίασε την έκδοση  του Merkava 5ης γενιάς, με την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης να βρίσκεται στο επίκεντρο. Το τανκ παρουσιάστηκε λίγο πριν από την 50η επέτειο του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ, στις 6 Οκτωβρίου. Μία μέρα μετά ακολούθησε η εισβολή των ισλαμιστών της Χαμάς.