Πόλεμος πυροβολικού ο πόλεμος στην Ουκρανία

Όταν καταλάγιασε το πρώτο σοκ από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι δύο εμπόλεμοι άρχισαν να προετοιμάζονται για έναν μακρύ και σκληρό πόλεμο φθοράς, έγινε σαφές ότι η τεχνολογία και τα προηγμένα οπλικά συστήματα θα έπαιζαν ζωτικό ρόλο. Η Δύση στέλνει συστηματικά όπλα στην Ουκρανία, και επιδιώκει με αποφασιστικότητα να ανατρέψει την ισορροπία υπέρ του Κιέβου. Αλλά αυτό που έχει γίνει επίσης σαφές, είναι ότι διεξάγεται πόλεμος πυροβολικού.

Στην Ουκρανία το πυροβολικό αναδείχθηκε ως το πιο σημαντικό όπλο. Ένας σύμβουλος του Ουκρανού αρχιστράτηγου Βαλερί Ζαλούζνι, δήλωσε ότι «οι αντιαρματικοί πύραυλοι επιβράδυναν τους Ρώσους, αλλά αυτό που τους σκότωσε ήταν το πυροβολικό μας. Αυτό ήταν που έσπασε τις μονάδες τους». Στην πραγματικότητα, αυτό ισχύει και αντιστρόφως. Η ισχύς των έμμεσων πυρών σε εχθρικές θέσεις από χιλιόμετρα μακριά είναι καθοριστική.

Στις 24 Φεβρουαρίου, όταν οι ρωσικές αερομεταφερόμενες δυνάμεις VDV άρχισαν να προσγειώνονται στην περιοχή γύρω από το Κίεβο, κυρίως στο αεροδρόμιο Hostomel βόρεια της πόλης, οι δυτικοί παρατηρητές έμειναν έκπληκτοι με την ανθεκτικότητα και την αποτελεσματικότητα της ουκρανικής άμυνας, καθώς και με την κινητοποίηση και το ηθικό των αμυνομένων.

Παρά το μπλοκάρισμα του ουκρανικού ραντάρ αεράμυνας και τη χρήση drone E95M Target (UAV) εντός της Ουκρανίας για να μπερδέψουν τα αμυντικά αντιαεροπορικά οπλικά συστήματα, η τακτική ανικανότητα των ρωσικών μονάδων, σε συνδυασμό με την δράση του ουκρανικού πυροβολικού, άμβλυναν τη ρωσική προέλαση. Στα πρώτα στάδια του πολέμου, το ουκρανικό πυροβολικό πέτυχε τακτικές νίκες, χρησιμοποιώντας οβιδοβόλα, κανόνια και όλμους σοβιετικής εποχής, καθώς και αντιαρματικούς πυραύλους της ίδιας κοπής.

Η Ουκρανία αγόρασε μια παρτίδα αυτοκινούμενων πυροβόλων Dana-M2 από τους Τσέχους, τα οποία έχουν αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικά. Άλλα πυροβόλα που χρησιμοποιούσαν οι Ουκρανοί περιλάμβαναν τα BM-21, τα D-30 και συστήματα αεράμυνας όπως τα SA-6 και SA-23. Όλα ήταν όπλα χαμηλής τεχνολογίας που παράγονταν στην Ανατολική Ευρώπη κατά τη σοβιετική εποχή.

Πόλεμος πυροβολικού

Για να έχουν ελπίδες, οι ουκρανικές δυνάμεις πρέπει να διατηρήσουν ένα μακροπρόθεσμο τεχνολογικό πλεονέκτημα. Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συνεχή υποστήριξη από το ΝΑΤΟ. Ένα όπλο που μπορεί πραγματικά να ενισχύσει τον ουκρανικό στρατό είναι το γαλλικό αυτοκινούμενο οβιδοβόλο Caesar 155mm / 52, που χρησιμοποιείται ήδη στην Ουκρανία, αν και σε μικρές ποσότητες. Ο πρόεδρος Μακρόν δήλωσε πρόσφατα ότι η Γαλλία θα στείλει βαρύ πυροβολικό στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένου του Caesar.

Το οβιδοβόλο Caesar ταιριάζει στον συμβατικό πόλεμο πυροβολικού που διεξάγεται στην Ουκρανία. Τοποθετημένο σε σασί φορτηγού 6×6, το όπλο είναι ευκίνητο, ελαφρύ, μπορεί να φέρει έως και δεκαοκτώ βλήματα με προωθητικά και το χειρίζονται μόλις τρία άτομα. Έχει εμβέλεια βολής περίπου 42 χλμ και εάν χρησιμοποιήσει βλήμα Extended Range, Full Bore (ERFB) πάνω από 50 χλμ.

Ένα άλλο πλεονέκτημα του Caesar είναι η τιμή του. Με περίπου 5.000.000 ευρώ ανά πυροβόλο, είναι περίπου δύο τρίτα φθηνότερο από τα συμβατικά αυτοκινούμενα ερπυστριοφόρα πυροβόλα που παράγονται από άλλες χώρες του ΝΑΤΟ. Το κορυφαίο γερμανικό Panzerhaubitze PzH2000 (το διαθέτει ο Ελληνικός Στρατός) στοίχιζε πέρυσι 14.000.000 ευρώ. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι με τα ίδια χρήματα μπορείς να έχει τρία πυροβόλα Caesar, κάτι που έχει μεγάλη σημασία σε έναν πόλεμο φθοράς.

Το αμερικανικό συρόμενο πυροβόλο M777 είναι ένα άλλο παράδειγμα. Το όπλο μπορεί να βάλλει έως και επτά βλήματα το λεπτό. Με εμβέλεια 40 χλμ όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με πυρομαχικά καθοδήγησης ακριβείας όπως τα καθοδηγούμενα με GPS πυρομαχικά M982 Excalibur, θεωρούνται κατάλληλα για το έδαφος της ανατολικής Ουκρανίας. Το μικρό, σχετικά, βάρος του και οι περιορισμένες διαστάσεις επιτρέπουν γρήγορη ανάπτυξη και απόσυρση. Η Αυστραλία έχει δώσει στο Κίεβο έξι τέτοια πυροβόλα.

Βοήθεια ζωτικής σημασίας

Οι Δυτικοί έχουν πλήρη επίγνωση των τεχνολογικών ελλείψεων της Ουκρανίας στο στρατιωτικό επίπεδο. Μέχρι στιγμής οι ΗΠΑ έχουν παραδώσει:

• 198 οβιδοβόλα 155mm και πάνω από 2.000.000 βλήματα πυροβολικού των 155mm.
• Πάνω από 7.000 βλήματα πυροβολικού των 155mm με καθοδήγηση ακριβείας.
• Πάνω από 14.000 βλήματα 155mm διασποράς αντιαρματικών ναρκών (RAAM).
• 10.000 βλήματα πυροβολικού των 203mm για χρήση από δυτικά και σοβιετικά συστήματα.
• 72 οβιδοβόλα 105mm και πάνω από 500.000 βλήματα πυροβολικού των 105mm.
• Πάνω από 50.000 βλήματα πυροβολικού των 152mm σοβιετικού υποδείγματος.
• Περίπου 40.000 βλήματα πυροβολικού των 130mm σοβιετικού υποδείγματος.
• 40.000 βλήματα πυροβολικού των 122mm σοβιετικού υποδείγματος.
• 60.000 πύραυλοι GRAD 122mm σοβιετικού υποδείγματος.

Χώρες της ανατολικής Eυρώπης παραδίδουν οβίδες και πυροβόλα σοβιετικής σχεδίασης. Οι Βρετανοί έχουν παράσχει ήδη ή έχουν υποσχεθεί 54 L-118 (105mm), έξι M-270 MLRS και 30 AS-90 (155mm) και λένε ότι έδωσαν 15 φορές περισσότερα βλήματα απ’ όσα αρχικά υπολόγιζαν. Αυτό, προφανώς δεν φτάνει, καθώς οι Ουκρανοί καταναλώνουν το λιγότερο 6.000 βλήματα την ημέρα, επειδή καθώς η αντεπίθεσή τους βαλτώνει εντείνεται η χρήση πυροβολικού.

Το Κίεβο έχει ζητήσει από τους Ευρωπαίους την παροχή 350.000 βλημάτων το μήνα (κατ’ άλλες πηγές 250.000). Αντ’ αυτού, η ΕΕ συμφώνησε τον Μάρτιο, να παράσχει 1.000.000 βλήματα στο επόμενο δωδεκάμηνο. Αυτή η απόφαση καθυστέρησε μέχρι τον Μάιο λόγω εσωτερικών νομικών κωλυμάτων της ΕΕ, οπότε και εστάλη μια πρώτη παρτίδα 220.000 βλημάτων. Ταυτόχρονα, η κρατική επιχείρηση της Ουκρανίας Ukroboronprom επιχειρεί να ξεκινήσει την παραγωγή βλημάτων πυροβολικού 155mm, παράγοντας ήδη βλήματα για σοβιετικού υποδείγματος πυροβόλα και όλμους.

Τα πυρομαχικά και η Ελλάδα

Όπως είναι φυσικό, από την χρήση φθείρονται και τα ίδια τα συστήματα, ιδίως οι σωλήνες των πυροβόλων. Παραδείγματος χάρη η κάνη του Μ777 χρήζει αντικατάστασης μετά από 2.500 βολές. Έχουν εμφανιστεί αναφορές ότι στήνονται εργοστάσια ανακατασκευής/επισκευής δυτικών συστημάτων σε χώρες πλησίον της Ουκρανίας. Φυσικά, ο εξοπλισμός του ουκρανικού στρατού με δυτικό πυροβολικό σημαίνει την παροχή και επαρκών πυρομαχικών.

Οι ουκρανικές δυνάμεις τη δυνατότητα να πλήττουν τους Ρώσους πιο αποτελεσματικά, αφού τα νατοϊκά όπλα έχουν σύντηξη αισθητήρων (όπως το γερμανικό SMARt 155mm και το γαλλικό Bonus), ενώ οι ρουκέτες οι καθοδηγούμενους με GPS είναι υψηλής ακριβείας. Το Caesar, το M777 και to Panzerhaubitze 2000 ίσως είναι από τα πιο προηγμένα τεχνολογικά πυροβόλα-οβιδοβόλα που είναι διαθέσιμα σήμερα, aλλά δεν είναι ανεξάντλητα. Aυτή τη στιγμή μάλιστα ίσως είναι πλέον τόσο λίγα, ώστε οποιαδήποτε παράδοση στους Ουκρανούς απογυμνώνει τα οπλοστάσια των δυτικών χωρών.

Κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η τεχνολογική υπεροχή των δυτικών όπλων θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο πυροβολικού και θεωρούν εσφαλμένα ότι το ΝΑΤΟ τα έχει σε αφθονία. ;Oχι μόνο δεν είναι έτσι, αλλά και τα πυρομαχικά αρχίζουν να εκλείπουν. Στις 19 Ιουλίου το Reuters ανέφερε ότι η Γερμανία έχει μείνει με απόθεμα μόνο 20.000 βλήματα πυροβολικού! H άλλοτε κραταιά Bundeswehr έμεινε σκιά του εαυτού της. Εξ ου και οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να εξαναγκάσουν τους Ευρωπαίους να ξοδεύουν τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες.

Τώρα που ο πόλεμος στην Ευρώπη είναι πραγματικότητα, η Δύση δεν έχει τις δυνατότητες να παράγει τα όπλα και τα πυρομαχικά που χρειάζεται η Ουκρανία σε αυτή την σύρραξη. Για διάφορους λόγους, ούτε η Ρωσία είναι ακόμη σε θέση να παράγει όσα χρειάζεται. Αυτό είναι ένα μάθημα για όλους. Μάλιστα η δίψα των Ουκρανών για βλήματα θα μπορούσε να είναι έναυσμα για την αύξηση της ελληνικής παραγωγικής ικανότητας στον τομέα.