Πως μπορεί να κερδίσει η ελληνική βιομηχανία από τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης

Είναι έκδηλο το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια σε περιόδους κρίσης η Ευρώπη στερείται στρατηγικής αυτονομίας, καθώς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αμερικανική τεχνογνωσία και από τα αμερικανικά οπλικά συστήματα. Σύμφωνα με εκθέσεις του ΝΑΤΟ, το 2025 περίπου 23 από τις 32 χώρες μέλη του αναμένεται να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα σε σχέση με το 2024. Το ΑΕΠ της Ευρώπης το 2025 εκτιμάται σε περίπου 28,19 τρισεκατομμύρια δολάρια, κατατάσσοντάς τη στη δεύτερη θέση παγκοσμίως μετά τις ΗΠΑ.

Η Ελλάδα δαπανά πάνω από το 2% του ΑΕΠ της για την άμυνα υπερβαίνοντας τη σύσταση του ΝΑΤΟ που αναφέρεται σε ελάχιστο ποσοστό 2%. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας για το έτος 2024, ανήλθαν περίπου στο 3,5% του ΑΕΠ της. Αυτό αντανακλά την στρατηγική σημασία της άμυνας για την χώρα μας δεδομένων των γεωπολιτικών προκλήσεων στην περιοχή, επισημαίνοντας παράλληλα την συμβολή της στη συνολική ασφάλεια της Συμμαχίας.

Τί ζητά η Τουρκία

Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία παρότι δεν είναι κράτος μέλος της ΕΕ, εκμεταλλευόμενη την συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ, εντείνει τις προσπάθειές της να επανατοποθετηθεί στον ευρωπαϊκό αμυντικό χώρο και στους ευρωπαϊκούς αμυντικούς μηχανισμούς, επιδιώκοντας όχι μόνο στρατηγική επιρροή αλλά και ενεργό ρόλο σε κοινοπραξίες και ερευνητικά προγράμματα.

Προσπαθεί να εισέλθει σε πρωτοβουλίες όπως η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (EDF). Η επιδίωξη αυτή προκαλεί ανησυχία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λόγω της αναθεωρητικής εξωτερικής πολιτικής της. Για αυτό άλλωστε σαφής και αυστηρή ήταν η αντίδραση της Ελλάδας η οποία τόνισε ότι προκειμένου η Τουρκία να έχει πρόσβαση σε ευρωπαϊκά αμυντικά κονδύλια, όπως το SAFE (Security Action for Europe), θα πρέπει να ανακαλέσει την απειλή πολέμου το λεγόμενο casus belli για την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Ιταλία

• Κοινή Επιχείρηση για μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη(UAVs)

Η τουρκική εταιρεία Baykar με την ιταλική Leonardo , υπέγραψαν συμφωνία για την ανάπτυξη μη επανδρωμένων αεροσκαφών, συνδυάζοντας την τεχνογνωσία της Baykar σε UAVs με τα συστήματα αποστολής και ραντάρ της Leonardo. Στόχος η ενίσχυση της παρουσίας των UAVs στις ευρωπαϊκές παγκόσμιες αγορές άμυνας.

• Στρατηγική Συνεργασία στον Τομέα της Άμυνας

Στις 29 Απριλίου του 2025, ο Πρόεδρος Ερντογάν κα η πρωθυπουργός Μελόνι υπέγραψαν συμφωνίες συνεργασίας, περιλαμβάνοντας την απόκτηση της ιταλικής Piaggio Aerospace από την Baykar που είχε ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των εμπορικών σχέσεων με στόχο 40δις δολάρια ετησίως.

Ισπανία:

1. Η Ισπανία υπέγραψε συμφωνία με την Τουρκία για την αγορά του Hurjet, εκπαιδευτικού τζετ που παράγει η τουρκική TAI (Turkish Aerospace Industry). Συγκεκριμένα, υπεγράφη μνημόνιο για την απόκτηση 24 τέτοιων τζετ.
2. Συνεργασία στην Κατασκευή Πολεμικών Πλοίων με την ισπανική εταιρεία Navantia να συνεργάζεται με την γείτονα χώρα στην κατασκευή του αμφίβιου πλοίου TCG Anadolu, παρέχοντας σχέδια, τεχνολογία και υποστήριξη. Να επισημάνουμε ότι το εν λόγω πλοίο φέρει το σύστημα διαχείρισης μάχης Advent από την τουρκική εταιρεία Havelson.

Επιπροσθέτως, Τουρκία, Ιταλία και Ισπανία συμμετέχουν σε πολυεθνικό έργο για την ανάπτυξη στρατηγικών εφαρμογών 5G με απώτερο στόχο τη ενίσχυση της διαλειτουργικότητας σε πολυεθνική στρατιωτική χρήση, εν ολίγοις στη δημιουργία ενός δικτυοκεντρικού πεδίου μάχης όπου όλα τα μέσα είναι διασυνδεδεμένα.

Άμυνα: Προοπτικές και ευκαιρίες για την Ελλάδα

Η Ελλάδα επωφελούμενη από την ευρωπαϊκή ώθηση για επανεξοπλισμό και ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας έχει την δυνατότητα να προσελκύσει στρατηγικές συμπαραγωγές στον τομέα της άμυνας. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ένα πρόγραμμα αμυντικής αναβάθμισης ύψους 25 δις για την επόμενη δεκαετία. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συνεργασίες με χώρες όπως η Γαλλία, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ.

Γαλλία: Η Ελλάδα έχει συνάψει στρατηγική αμυντική συμφωνία με την Γαλλία η οποία όπως γνωρίζουμε περιλαμβάνει την προμήθεια φρεγατών και αεροσκαφών. Η συμφωνία ενδυναμώνεται ακόμα περισσότερο μεσω του 1ου Ελληνογαλλικού Συμποσίου Άμυνας και Καινοτομίας το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 12 και 13 Δεκεμβρίου 2024 στην Αθήνα.

Η εκδήλωση οργανώθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) σε συνεργασία με την ΓΔΑΕ του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και την Agence de l”innovation de Defence (AID) του Υπουργείου Άμυνας της Γαλλίας. Στο συμπόσιο υπήρξε ανταλλαγή απόψεων αναφορικά με τις προκλήσεις στον τομέα της καινοτομίας και των τεχνολογιών διττής χρήσης. Υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ ΓΔΑΕ και DEA καθώς και συμφωνία για τη χρήση του γαλλικού δορυφορικού δικτύου CSO από την Ελλάδα.

Ισραήλ: Το Ισραήλ αποτελεί έναν σημαντικό και κρίσιμο εταίρο για την Ελλάδα σε θέματα ασφάλειας, τεχνολογίας και εκπαίδευσης. Η λειτουργία του Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης Πτήσεων στην Καλαμάτα σε συνεργασία με την Elbit Systems, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε UAVs και η από κοινού επιτήρηση κρίσιμων περιοχών όπως η Ανατολική Μεσόγειος, περιοχές ΑΟΖ Κύπρου, Κρήτης, Δωδεκανήσων όπου μέσω κοινών ναυτικών και αεροπορικών ασκήσεων, εποπτεύουν ενεργειακές υποδομές, ναυτιλιακές οδούς και ύποπτες τουρκικές στρατιωτικές κινήσεις, έχει αναβαθμίσει τις στρατηγικές σχέσεις των δύο χωρών. Μέσω κοινών ασκήσεων και ανταλλαγής τεχνογνωσίας στον τομέα Πληροφοριών και Επιτήρησης (ISR) Intelligence Surveillance Reconaissance , η συνεργασία Ελλάδας Ισραήλ μετά το 2020 έχει ενισχυθεί σημαντικά.

Η Ελλάδα, μέσω των διμερών αλλά και των πολυμερών συνεργασιών της, τη συμμετοχή της σε ευρωπαϊκά προγράμματα και της εθνικής της στρατηγικής, έχει όλα τα πλεονεκτήματα να προσελκύσει στρατηγικές συμπαραγωγές στον τομέα της άμυνας, ενισχύοντας όχι μόνο την αμυντική της ικανότητα, αλλά και την οικονομική της εξέλιξη. Εν κατακλείδι, ο Ευρωπαϊκός επανεξοπλισμός μπορεί να θέσει τις προδιαγραφές για μετατροπή της Ελλάδας από έναν παραδοσιακό αποδέκτη εξοπλισμών σε έναν παραγωγικό κρίκο της ευρωπαϊκής άμυνας.