Πώς ξεχωρίζει ο ηγέτης στις Ένοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας

Ο όρος “ηγέτης” αναφέρεται συνήθως σε ένα άτομο που κατέχει ηγετική θέση λόγω των ικανοτήτων του να εμπνέει, να καθοδηγεί και να επηρεάζει θετικά τους άλλους. Ο ηγέτης μπορεί να έχει διάφορους τίτλους ή να αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο σε διάφορα πεδία, όχι μόνο στρατιωτικά. Συχνά, ο ηγέτης επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ομαδικών σχέσεων, την ενίσχυση των ικανοτήτων των μελών της ομάδας και στην επίτευξη κοινών στόχων.

Ο όρος “διοικητής” συνήθως αναφέρεται σε ένα άτομο που έχει υπεύθυνο ρόλο για την οργάνωση, τον συντονισμό και τη διαχείριση ενός συγκεκριμένου τομέα ή ομάδας. Ο διοικητής εστιάζει συχνά στην εφαρμογή των πολιτικών και των διαδικασιών, στην εξασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας των δομών και στην επίτευξη συγκεκριμένων στρατηγικών στόχων. Στον στρατιωτικό τομέα, ο διοικητής μπορεί να είναι υπεύθυνος για μια συγκεκριμένη στρατιωτική μονάδα ή και για τον συντονισμό διαφόρων μονάδων.

Συνολικά, η διαφορά μεταξύ ενός ηγέτη και ενός διοικητή, έγκειται στον πρωταρχικό ρόλο του καθενός: Ο ηγέτης επικεντρώνεται στην καθοδήγηση των ατόμων, ενώ ο διοικητής επικεντρώνεται στη διαχείριση και οργάνωση των πόρων και των δομών. Συγκεκριμενοποιώντας το ρόλο του ηγέτη στα ένστολα σώματα, πρέπει να γίνει κατανοητό πως εξ ορισμού ο ιεραρχικά ανώτερος οφείλει να διοικήσει, χωρίς να έχει δώσει προηγουμένως τα διαπιστευτήρια του. Οφείλει να αναλάβει και το ρόλο του ηγέτη και να διοικήσει δια του παραδείγματος τους υφισταμένους του, καθώς πολλές φορές αντιμετωπίζουν καταστάσεις σωματικών και ψυχολογικών ορίων. Με λίγα λόγια, να βγει μπροστά!

Τα χαρακτηριστικά

Ο ηγέτης στα ένστολα σώματα πρέπει να διαθέτει ένα σύνολο σημαντικών χαρακτηριστικών που θα τον βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές προκλήσεις που προκύπτουν από τον ρόλο του. Ορισμένα από αυτά τα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν:

• Ηγετικές Δεξιότητες (Leadership Skills): Ο ηγέτης πρέπει να είναι ικανός να καθοδηγεί, να ενθαρρύνει και να εμπνέει τα μέλη του σώματος. Οι ηγετικές δεξιότητες περιλαμβάνουν την ικανότητα λήψης αποφάσεων και την αντοχή σε πίεση.
• Στρατηγική Σκέψη: Πρέπει να είναι ικανός να σκέφτεται στρατηγικά και να αναγνωρίζει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των αποφάσεών του.
• Κοινωνικές Δεξιότητες (Social Skills): Η ικανότητα να αλληλεπιδρά με τους άλλους, να δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης και να επικοινωνεί αποτελεσματικά είναι ουσιώδης.
• Αποφασιστικότητα (Decisiveness): Ο ηγέτης πρέπει να είναι αποφασιστικός και να μπορεί να λαμβάνει γρήγορες και αποτελεσματικές αποφάσεις, ειδικά σε κρίσιμες καταστάσεις.
• Ηθική και Υπευθυνότητα: Η ηγεσία πρέπει να βασίζεται σε ηθικές αξίες και αρχές. Ο ηγέτης πρέπει να είναι υπεύθυνος και να ενισχύει τον σεβασμό προς το νόμο και τη δικαιοσύνη.
• Επαγγελματισμός: Η ικανότητα να διατηρείται ένας υψηλός βαθμός επαγγελματισμού είναι σημαντική. Αυτό περιλαμβάνει τη σεβαστή συμπεριφορά, τη συνέπεια και τον σεβασμό προς τους υπαλλήλους και τους πολίτες.
• Διαχείριση Κρίσεων: Ο ηγέτης πρέπει να είναι ικανός να διαχειρίζεται αποτελεσματικά κρίσεις και εκτάκτους συμβάντα, προσφέροντας κατάλληλες λύσεις και επικοινωνώντας σαφώς με το προσωπικό και το κοινό.

Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών βοηθά τον ηγέτη στα ένστολα σώματα να εκπληρώνει τον ρόλο του με αποτελεσματικό και επαγγελματικό τρόπο.

---

*Ο Δασκαλάκης Εμμανουήλ είναι Αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος, πτυχιούχος Γεωλόγος, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Διοίκησης Επιχειρήσεων (MBA) και τελειόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος “Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος Καταστροφών και Κρίσεων”. Είναι επίσης απόφοιτος του Τμήματος ΙΕΚ “Στέλεχος Ασφαλείας Προσώπων και Υποδομών” και έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων που αφορούν κυρίως τη διαχείριση κρίσεων, την ασφάλεια και την ενέργεια. Τέλος, είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής Πολεμικών Τεχνών.