Σπατάλες 556 εκατ. ευρώ στους εξοπλισμούς το 2023!

Κατά την πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή για τα εξοπλιστικά, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «στο παρελθόν πολύ συχνά βάζαμε το κάρο μπροστά από το άλογο», ότι, δηλαδή, ερχόμασταν στη Βουλή παίρνοντας τις επιθυμίες των Ενόπλων Δυνάμεων, εγκρίναμε εξοπλιστικά προγράμματα, όταν τα αθροίζαμε διαπιστώναμε ότι δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν και το αποτέλεσμα ήταν ότι είχαμε έναν τυπικό σχεδιασμό που ξεπερνούσε τις δημοσιονομικές δυνατότητες».

Επίσης, ο πρωθυπουργός πρόσθεσε, λέγοντας ότι «τώρα ο υπουργός γνωρίζει ότι για την περίοδο του προγράμματος έχει 25 δισ. ευρώ μέσα στο οποίο πρέπει να χωρέσει εκείνες τις επιλογές που είναι κρίσιμες και απαραίτητες λαμβάνοντας υπόψη τις εισηγήσεις των επιτελείων».

Τί σημαίνουν όλα αυτά για «παρελθόν» και για «κάρο» και για «άλογα» που ανέφερε; Σημαίνουν ότι ο σημερινός  πρωθυπουργός της χώρας  παραδέχεται στο Κοινοβούλιο ότι επί 15 χρόνια  τρεις προηγούμενοι πρωθυπουργοί καθώς και ο ίδιος  παραβίαζαν τη νομοθεσία περί εξοπλισμών, με τον ίδιο μάλιστα να παραβιάζει και δικό του νόμο που έφερε και ψήφισε στη Βουλή το 2021!

Παραβίαση επί 15 χρόνια της νομοθεσίας για τα εξοπλιστικά!

Όλα αυτά περιλαμβάνονται στα πορίσματα ελέγχου της τελευταίας έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του Ισολογισμού και Απολογισμοί του κράτους  του 2023. Συγκεκριμένα, το Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει  ότι «δεν υπάρχει ούτε Μακροπρόθεσμος (12ετούς διάρκειας) ούτε Κυλιόμενος (4ετούς διάρκειας) προγραμματισμός των Συμβάσεων Αμυντικού Εξοπλισμού (ν. 3883/2010, άρθρα 144 και 145 ν. 4782/2021).

Σημειώνεται, λοιπόν, ότι το  άρθρο 73 του ν. 3883/2010 (Α’ 167), όπως έχει αντικατασταθεί από  άρθρο 144 του Νόμου 4782/21  της  κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει ως εξής:

• 1. «Ο Μακροπρόθεσμος Προγραμματισμός Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) για την προμήθεια νέων μέσων και την κάλυψη των απαιτήσεων υποστήριξης των υφιστάμενων μέσων καταρτίζεται από το ΓΕΕΘΑ με βάση τη Δομή Δυνάμεων του άρθρου 72. Ο ΜΠΑΕ έχει δωδεκαετή διάρκεια και επανεξετάζεται και επικαιροποιείται κάθε τρία (3) έτη ή και συντομότερα, αν μεταβάλλονται κρίσιμα δεδομένα.
• 2. Στον ΜΠΑΕ αποτυπώνεται ο συνολικός σχεδιασμός των απαιτούμενων ανά Γενικό Επιτελείο προγραμμάτων με το συνολικό εκτιμώμενο κόστος και τη σειρά προτεραιότητας υλοποίησής τους.
• 3. Ο ΜΠΑΕ διακρίνεται σε δύο μέρη: α) στο πρώτο μέρος εντάσσονται τα προγράμματα προμήθειας νέων μέσων συμπεριλαμβανομένης της αρχικής και της εν συνεχεία υποστήριξής τους και β) στο δεύτερο μέρος εντάσσονται τα προγράμματα υποστήριξης, όπως προμήθειες, υπηρεσίες και έργα υποδομής των υφιστάμενων μέσων.
• 4. Για την κατάρτιση, την επανεξέταση και την επικαιροποίηση του ΜΠΑΕ, εφαρμόζονται η διαδικασία και τα κριτήρια του άρθρου 72 περί διαμόρφωσης της Δομής Δυνάμεων.

Επιπλέον, λαμβάνονται πλήρως υπόψη τα δημοσιονομικά δεδομένα, οι οροφές πιστώσεων που καθορίζει η κυβέρνηση και οι προγνώσεις και προβολές ως προς τις πληρωμές και παραλαβές που επηρεάζουν το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος. Για την υλοποίηση των προγραμμάτων του ΜΠΑΕ εφαρμόζονται τα άρθρα 74 και 76 περί Κυλιόμενου Προγραμματισμού Συμβάσεων Στρατιωτικού Εξοπλισμού και ενεργοποίησης προγραμμάτων».

Όχι… «κάρο μπροστά από το άλογο»!

Επίσης, με το άρθρο 145 του παραπάνω Νόμου 4782/21 αντικαταστάθηκε ο παραπάνω τίτλος του άρθρου 74 του Ν. 3883/2010, τροποποιήθηκαν οι παράγραφοι 1 και 2, προστέθηκαν  οι παράγραφοι 3 και 4 και διαμορφώθηκε ως εξής:

• 1. «Με βάση τον ΜΠΑΕ, καταρτίζεται από το ΓΕΕΘΑ, σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης (ΓΔΟΣΥ) και σε συντονισμό με τη Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ), ο Κυλιόμενος Προγραμματισμός Συμβάσεων Στρατιωτικού Εξοπλισμού (ΚΠΣΣΕ). Ο ΚΠΣΣΕ είναι τετραετούς διάρκειας και επανεξετάζεται και επικαιροποιείται σε ετήσια βάση, ή όποτε απαιτηθεί, για κάλυψη έκτακτων απαιτήσεων, ώστε να εναρμονίζεται με τον κρατικό προϋπολογισμό.
• 2. Για την κατάρτιση, την επανεξέταση και την επικαιροποίηση του ΚΠΣΣΕ, εφαρμόζονται η διαδικασία και τα κριτήρια του άρθρου 72 περί διαμόρφωσης της Δομής Δυνάμεων, η διαδικασία όμως ολοκληρώνεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής. Ο ΚΠΣΣΕ πρέπει να βρίσκεται μέσα στα όρια των πιστώσεων του κρατικού προϋπολογισμού.
• 3. Στον ΚΠΣΣΕ εντάσσονται με σειρά προτεραιότητας χρηματοδότησης οι συμβάσεις προμήθειας και υπηρεσιών στρατιωτικού εξοπλισμού, καθώς και των έργων υποδομής για την υποστήριξή του, που έχουν συναφθεί ή προβλέπεται να συναφθούν κατά τη διάρκειά του, των οποίων οι χρηματοδοτικές απαιτήσεις μπορεί να καλυφθούν εν μέρει ή στο σύνολό τους από πιστώσεις που προβλέπεται να εγγραφούν σε Αριθμό Λογαριασμού Εξόδου (ΑΛΕ) του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων.
• 4. Ο ΚΠΣΣΕ περιλαμβάνει τρία μέρη: α) στο πρώτο μέρος εντάσσονται οι συμβάσεις προμήθειας και υπηρεσιών στρατιωτικού εξοπλισμού μείζονος οικονομικής αξίας, ίσης ή ανώτερης των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) ευρώ, χωρίς ΦΠΑ.

Στο δεύτερο μέρος εντάσσονται οι λοιπές συμβάσεις προμήθειας και υπηρεσιών στρατιωτικού εξοπλισμού. Στο τρίτο μέρος εντάσσονται οι συμβάσεις των έργων υποδομής που είναι αναγκαία για την υποστήριξη του στρατιωτικού εξοπλισμού».

Αλλά, πέρα από το καημένο το «κάρο» που… έσερνε το… άλογο, μέγιστο πρόβλημα υπάρχει και στη διαχείριση των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε ότι «μετά την έγκριση του εξοπλιστικού, η Ειδική Διαρκής Επιτροπή Εξοπλισμών της Βουλής, αναμένεται να συνεδριάσει, για να ενημερωθούν τα κόμματα για την πορεία υλοποίησης προγραμμάτων που είχαν υπογραφεί στο παρελθόν και εξελίσσονται», προσθέτοντας , μεταξύ άλλων, ότι «η ενημέρωση αυτή θα αφορά στο πού έχουν κατευθυνθεί αυτά τα κονδύλια, πως έχουν διατεθεί και τι γίνονται αυτές οι συμβάσεις».

Αναιτιολόγητα ποσά εκατοντάδων εκατ. 

Από ποιους όμως θα ενημερωθεί η Ειδική Επιτροπή Εξοπλισμών της Βουλής  για να ενημερώσει στη συνέχεια τα κόμματα; Από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στον προϋπολογισμό του 2023 του οποίου, όπως αποκαλύπτει το Ελεγκτικό Συνέδριο, διαπιστώνονται σοβαρά προβλήματα περί «τον προγραμματισμό και την εκτέλεση των συμβάσεων στρατιωτικού εξοπλισμού»; Συγκεκριμένα, στην παραπάνω έκθεσή του το Ελεγκτικό Συνέδριο παραθέτει τα ακόλουθα δύο πορίσματα:

• (α) Δεν αιτιολογείται με βάση ποια στοιχεία καταγράφηκε στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 ως εκτιμώμενη δαπάνη εξοπλιστικών προγραμμάτων του έτους 2023 το ποσό των 2.122 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληρωμές για οπλικά συστήματα (ΑΛΕ C313, που αφορά τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη), σύμφωνα με τον Απολογισμό, ανήλθαν σε 1.566 εκατ. ευρώ.
• (β) Αναφορικά με το σύνολο πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων έτους 2023, προκύπτει ότι εκδόθηκαν χρηματικά εντάλματα συνολικού ποσού 1.512 εκατ. ευρώ, το οποίο (ποσό) υπολείπεται κατά 53,45 εκατ. ευρώ εκείνου που εμφανίζεται στον Απολογισμό του εν λόγω υπουργείου για τις δαπάνες αυτές (ΑΛΕ C313), ποσού 1.565 εκατ. ευρώ».

Αυτά τα πορίσματα της έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία κατατίθεται στη Βουλή, τα διάβασαν τα μέλη της Ειδικής Επιτροπής Εξοπλισμών της Βουλής;