Τί διαφορετικό έχει η νέα αμερικανική σούπερ πυρηνική βόμβα

Η B61-13 βασίζεται στην προγενέστερη B61-12, αλλά προσφέρει υψηλότερη μέγιστη απόδοση που, σύμφωνα με τους Αμερικανούς, προσφέρει σημαντική-πρόσθετη ικανότητα για την καταστροφή στόχων, όπως υπόγειων εγκαταστάσεων διοίκησης και ελέγχου, ακόμα και αυτών που είναι απλωμένοι σε μεγαλύτερες εκτάσεις.

Το Πεντάγωνο ανακοίνωσε για πρώτη φορά το 2023 σχέδια για την ανάπτυξη της B61-13, κυρίως ως αντικατάσταση της παραλλαγής B61-7. Το σχέδιο ήταν προηγουμένως η B61-12 να αντικαταστήσει την B61-7, καθώς και τις εκδόσεις B61-3 και B61-4. Η σειρά B61 είναι η μακροβιότερη οικογένεια αερομεταφερόμενων πυρηνικών βομβών της Αμερικής.

Ενωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα

«Το εργοστάσιο Pantex ολοκλήρωσε την πρώτη μονάδα παραγωγής της πυρηνικής βαρυτικής βόμβας B61-13 – σχεδιασμένη για να ενισχύσει την ευελιξία και την αξιοπιστία του πυρηνικού αποτρεπτικού μέσου της Αμερικής», σύμφωνα με ανάρτηση στα social από το υπουργείο Ενέργειας. «Αυτό το σημαντικό ορόσημο για το πυρηνικό απόθεμα της Αμερικής ολοκληρώθηκε ένα χρόνο νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα!».

«Ο εκσυγχρονισμός του πυρηνικού αποθέματος της Αμερικής είναι απαραίτητος για την υλοποίηση της ατζέντας του προέδρου Τραμπ για την ειρήνη μέσω της ισχύος», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ. «Η αξιοσημείωτη ταχύτητα παραγωγής του B61-13 αποτελεί απόδειξη της εφευρετικότητας των επιστημόνων και των μηχανικών μας και του επείγοντος που αντιμετωπίζουμε για την ενίσχυση της αποτροπής σε μια ασταθή νέα εποχή. Ήταν τιμή μου σήμερα να σφραγίσω την πρώτη ολοκληρωμένη μονάδα στο εργοστάσιο Pantex στο Αμαρίγιο του Τέξας, όπου όλες οι προσπάθειες των εργαστηρίων, των εγκαταστάσεων και των εγκαταστάσεων της NNSA κορυφώθηκαν σε αυτό το καταπληκτικό ορόσημο. Αυτό το επίτευγμα σηματοδοτεί την αμερικανική ισχύ στους αντιπάλους και τους συμμάχους μας».

Το εργοστάσιο Pantex στο Τέξας είναι το σημείο όπου συναρμολογούνται και αποσυναρμολογούνται τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα και η εγκατάσταση επιβλέπει επίσης τις δραστηριότητες δοκιμών και αξιολόγησης. Η Pantex εμπίπτει στην εποπτεία της Εθνικής Διοίκησης Πυρηνικής Ασφάλειας (NNSA) του υπουργείου Ενέργειας, η οποία διαχειρίζεται την ανάπτυξη νέων και βελτιωμένων πυρηνικών όπλων και διατηρεί το υπάρχον πυρηνικό απόθεμα της Αμερικής.

«Η NNSA ανέμενε την κατασκευή της πρώτης μονάδας παραγωγής για το B61 Mod 13 αργότερα αυτόν τον μήνα, σχεδόν ένα ολόκληρο χρόνο νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα», δήλωσε η Τερέσα Ρόμπινς, Αναπληρώτρια Διευθύντρια της NNSA, στα μέλη της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής (στις 7 Μαΐου). Στην ακρόαση αναφέρθηκε ότι η «εκμετάλλευση των υπαρχουσών γραμμών παραγωγής B61» ήταν βασικός παράγοντας για την επιτάχυνση των εργασιών για τη νέα έκδοση.

«Δεκαετίες δεδομένων σχεδιασμού και πιστοποίησης B61 έδωσαν στους διευθυντές προγράμματος και τους μηχανικούς της NNSA από τα εθνικά εργαστήρια και τα εργοστάσια παραγωγής την εμπιστοσύνη ότι μπορούσαν να αποδεχτούν υπολογισμένους κινδύνους για την επιτάχυνση της παραγωγής», σύμφωνα με δελτίο τύπου της NNSA.

«Με την απλοποίηση ή σε ορισμένες περιπτώσεις τον συνδυασμό των “πυλών σχεδιασμού” – των αυστηρών αναθεωρήσεων που διεξάγονται σε κάθε βήμα μιας διαδικασίας σχεδιασμού όπλων – οι μηχανικοί μπόρεσαν να ξεκινήσουν την παραγωγή πολύ νωρίτερα από ό,τι θα επέτρεπε ένα τυπικό χρονοδιάγραμμα. Αυτές οι βελτιώσεις επέτρεψαν την κατασκευή “δοκιμαστικών κατασκευών” υλικού B61-13 μόλις τρεις μήνες αφότου το πρόγραμμα έλαβε έγκριση από το Κογκρέσο».

Από τις φωτογραφίες που έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα, φαίνεται εξωτερικά πανομοιότυπη με την B61-12. Η B61-13 διαθέτει, μεταξύ άλλων, το ίδιο συγκρότημα ουράς (TKA) που περιέχει ένα πακέτο καθοδήγησης αδρανειακού συστήματος πλοήγησης (INS) που εισήχθη πρωταρχικά στην B61-12.

Η B61-13 ενσωματώνει τα ίδια σύγχρονα χαρακτηριστικά ασφάλειας, προστασίας και ακρίβειας με την B61-12. Η απόδοση είναι το σημείο όπου το B61-13 θεωρείται ότι διαφέρει. Όλες οι παραλλαγές του B61 είναι τα λεγόμενα όπλα “dial-a-yield” που μπορούν να ρυθμιστούν ώστε να εκρήγνυνται με ποικίλους βαθμούς εκρηκτικής ισχύος. Αν και τα ακριβή στοιχεία είναι απόρρητα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι η μέγιστη απόδοση του B61-13 θα είναι σύμφωνη με την προηγούμενη έκδοση B61-7 που προορίζεται να αντικαταστήσει, στην οποία η υψηλότερη ρύθμιση απόδοσης φέρεται να είναι μεταξύ 340 και 360 κιλοτόνων. Η αναφερόμενη μέγιστη απόδοση του B61-12 είναι 50 κιλοτόνοι.

Μια ισχυρότατη πυρηνική βόμβα

Η B61-7 είναι μια από τις πιο ισχυρές πυρηνικές βόμβες βαρύτητας που διαθέτει αυτή τη στιγμή το αμερικανικό οπλοστάσιο. Παρά τη χαμηλότερη μέγιστη απόδοση, το Πεντάγωνο έχει προηγουμένως υποστηρίξει ότι η νέα δυνατότητα καθοδήγησης που βρίσκεται στην B61-12, η ​​οποία είναι επίσης σταθεροποιημένη ως προς την περιστροφή χρησιμοποιώντας μικρούς πυραυλοκινητήρες τοποθετημένους γύρω από το πίσω μέρος του σώματός της για πρόσθετη ακρίβεια, θα της επέτρεπε να πλήττει σκληρυσμένους στόχους, ακόμη και βαθιά θαμμένους, καθώς θα μπορούσε να εστιάσει την εκρηκτική ισχύ σε ένα σημείο με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Η B61-13 θα προορίζεται μόνο για χρήση των ΗΠΑ, σε αντίθεση με την B61-12, την οποία οι σύμμαχοι της Αμερικής στο ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν, μέσω των συμφωνιών κοινής χρήσης πυρηνικών όπλων της συμμαχίας, εάν πάντα εγκριθεί κάτι τέτοιο. Επιπλέον, σε αντίθεση με το B61-12, το οποίο τα αμερικανικά F-15E και F-35A είναι πιστοποιημένα να χρησιμοποιούν, το B61-13 θα προορίζεται για χρήση από τα βομβαρδιστικά stealth B-2 Spirit και τα επερχόμενα βομβαρδιστικά B-21 Raider. Τα αμερικανικά βομβαρδιστικά B-52 δεν είναι πλέον πιστοποιημένα για ρίψη πυρηνικών-βαρυτικών βομβών οποιουδήποτε τύπου, αν και εξακολουθούν να είναι σε θέση να εκτοξεύουν πυραύλους κρουζ με πυρηνική κεφαλή.

Νέες απειλές

Συνολικά, οι εργασίες για το B61-13 καθίστανται επιχειρησιακά απαραίτητες, καθώς η Κίνα, ο κύριος παγκόσμιος ανταγωνιστής των ΗΠΑ, αλλά και η Ρωσία, συνεχίζουν να επεκτείνουν την υπόγεια στρατιωτική τους υποδομή. Εκτός από τις νέες υπόγειες εγκαταστάσεις διοίκησης και ελέγχου, ο Κινεζικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) έχει κατασκευάσει τα τελευταία χρόνια τεράστια νέα πεδία σιλό διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων (ICBM). Ο κινεζικός στρατός διαθέτει επίσης μια υπόγεια βάση υποβρυχίων και πολλά αεροδρόμια με σπηλαιώδη ενισχυμένα υπόστεγα.

Μικρότερες χώρες όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν τοποθετούν επίσης ολοένα και περισσότερο στρατηγικά και άλλα στρατιωτικά στοιχεία, ιδίως εγκαταστάσεις που συνδέονται με τα πυρηνικά και τα προγράμματα βαλλιστικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, βαθύτερα στο υπέδαφος, ως απάντηση σε πιθανές συμβατικές απειλές, κυρίως από τις ΗΠΑ. Αυτό περιλαμβάνει υποδομές εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων που βασίζονται σε σιλό και άλλες ενισχυμένες υποδομές εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων.

Ταυτόχρονα, το B61-13 δεν αναμένεται να είναι σε θέση να απειλήσει όλους τους βαθιά θαμμένους στόχους. Δεν υπάρχουν ακόμη γνωστά σχέδια για έναν άμεσο διάδοχο της εξαιρετικά εξειδικευμένης παραλλαγής B61-11, η οποία διαθέτει ένα σημαντικά ενισχυμένο εξωτερικό κέλυφος και έναν πυραυλοκινητήρα στην ουρά για να τη βοηθά να διεισδύει προς ιδιαίτερα βαθιά θαμμένους στόχους. Το Kosvinsky Kamen της Ρωσίας, ένα βασικό στοιχείο της επιχείρησης πυρηνικής διοίκησης και ελέγχου της χώρας που βρίσκεται κάτω από ένα βουνό, θεωρείται ότι ήταν ο βασικός μοχλός πίσω από την αρχική ανάπτυξη του B61-11.

Σε μία προκήρυξη σύμβασης τον Ιανουάριο έγινε έμμεση αναφορά πως ενδέχεται να βρίσκονται στον ορίζοντα περαιτέρω εκδόσεις της B61. Εν τω μεταξύ, η παραγωγή B61-13 υψηλότερης απόδοσης βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη…

Eρωτήματα που αναδύονται

Η είδηση φαινομενικά δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, πέραν της παραγωγής ενός ακόμη πυρηνικού όπλου, πράγμα εξάλλου σημαντικό από μόνο του. Όμως, υπάρχουν ορισμένα θέματα που προκαλούν σκέψεις, πέραν της αυτονόητης ανάγκης για ανάπτυξη των πληγμάτων σε βάθος.

Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ ενισχύουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο – με νέες ολοκαίνουργιες κεφαλές, μεταφερόμενες από αεροσκάφη – με σκοπό την απόλυτα ακριβή στόχευση και την ακόμα βαθύτερη διείσδυση του πλήγματος. Η όλη διαδικασία έγινε υπό άκρα μυστικότητα, αλλά στην πορεία ακολούθησαν επίσημες ανακοινώσεις. Εξάλλου, η γνωστοποίηση της απειλής είναι η βάση της αποτροπής.

Το θέμα αεροπορικής μεταφοράς της βόμβας υποδηλώνει την τρομερή εμπιστοσύνη του Πενταγώνου στα σύγχρονα stealth βομβαρδιστικά της Πολεμικής Αεροπορίας. Η μεταβλητότητα της ισχύος σηματοδοτεί ότι τα όπλα αυτά μπορεί να είναι εν πτήσει συνεχώς (με βάρδιες και εναέριο ανεφοδιασμό), και να πλήξουν ανά πάσα στιγμή στόχους που θα προκύψουν από γεωπολιτικές εντάσεις-συρράξεις, μεταβάλλοντας την ισχύ ανάλογα με τον στόχο. Ένα βεβαίως καίριο ερώτημα είναι το γιατί οι ΗΠΑ θεωρούν ότι πρέπει να ενισχυθεί η αεροπορική δομή της τριαδικής πυρηνικής απειλής…