Ομοφωνία των 27 για την άμυνα – Χωρίς την Ουγγαρία για την Ουκρανία – Η παρέμβαση της Κύπρου

Στα συμπεράσματα επισημαίνεται ότι «η ΕΕ θα ενισχύσει τη συνολική αμυντική της ετοιμότητα, θα μειώσει τις στρατηγικές της εξαρτήσεις, θα αντιμετωπίσει τα κρίσιμα κενά όσον αφορά τις δυνατότητές της και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση ανάλογα σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε να είναι σε θέση να προμηθεύει καλύτερα εξοπλισμό στις απαιτούμενες ποσότητες και στον απαιτούμενο ρυθμό. Αυτό θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής ανταγωνιστικότητας».

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η ουσιαστική αύξηση των δαπανών για την ασφάλεια και την άμυνα της Ευρώπης και, μεταξύ άλλων: «Χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει στο Συμβούλιο την ενεργοποίηση, με συντονισμένο τρόπο, της εθνικής ρήτρας διαφυγής στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως άμεσο μέτρο και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις του Συμβουλίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα του χρέους, για τη διευκόλυνση σημαντικών αμυντικών δαπανών σε εθνικό επίπεδο σε όλα τα κράτη μέλη».

Καλωσορίζεται, επίσης, η πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για ένα νέο μέσο της ΕΕ που θα παρέχει στα κράτη μέλη δάνεια που υποστηρίζονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ και καλεί το Συμβούλιο να εξετάσει την πρόταση αυτή επειγόντως. Ομοίως, καλωσορίζεται η πρόσφατη επιστολή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και τα σχέδια για ενίσχυση της υποστήριξης της Τράπεζας προς την ευρωπαϊκή βιομηχανία ασφάλειας και άμυνας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσδιορίζει τον κατάλογο τομέων προτεραιότητας για δράση σε επίπεδο ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με το έργο που έχει ήδη γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ‘Αμυνας και σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ: Αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, συστήματα πυροβολικού, συμπεριλαμβανομένων δυνατοτήτων ακριβείας βαθιάς κρούσης· πυραύλους και πυρομαχικά, drones και συστήματα anti-drone, στρατηγικούς παράγοντες διευκόλυνσης, μεταξύ άλλων σε σχέση με την προστασία του διαστήματος και των υποδομών ζωτικής σημασίας, στρατιωτική κινητικότητα, κυβερνοχώρος, τεχνητή νοημοσύνη και ηλεκτρονικός πόλεμος.

Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι η προστασία και η άμυνα όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ συμβάλλει στην ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της, ιδίως όσον αφορά τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις «απειλές που θέτουν η Ρωσία και η Λευκορωσία». Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη τις απειλές στα υπόλοιπα σύνορα της Εε και τονίζει τη σημασία της άμυνάς τους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει επίσης ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και θα είναι συμπληρωματική του ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας. Καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ που είναι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ να συντονιστούν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του 2025. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με ομοϊδεάτες εταίρους εκτός ΕΕ. Επισημαίνεται, επίσης, ότι τα παραπάνω δεν θίγουν τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών, σύμφωνα με τις Συνθήκες.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι «προσβλέπει στη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας», που θα παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περί τα μέσα Μαρτίου και σημειώνει ότι θα επανέλθει στο θέμα της ‘Αμυνας, στις Συνόδους του Μαρτίου και του Ιουνίου.

Η Κύπρος

Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε σήμερα ότι η Τουρκία δεν πρέπει να συμμετέχει στις συζητήσεις με τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ουκρανία, επειδή «εκμεταλλεύεται τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας προς όφελός της». «Η Τουρκία είναι η χώρα που παραβιάζει συνεχώς τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας», δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης σύμφωνα με το Politico.

Σημειώνεται ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντιώνται την Πέμπτη σε έκτακτη σύνοδο κορυφής για να συζητήσουν για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή άμυνα.

«Αυτό, το οποίο πετύχαμε με παρέμβαση της Κύπρου, της Ελλάδας, της Ιταλίας, αλλά και της Ισπανίας είναι η συμπερίληψη συγκεκριμένης αναφοράς, ότι οι απειλές σε σχέση με την ασφάλεια της Ευρώπης δεν περιορίζονται στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι απειλές σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση εκτείνονται και σε άλλες περιοχές. Και χαίρομαι, γιατί υπήρξε από έναν σημαντικό αριθμό κρατών μελών τοποθέτηση για την ανάγκη να δοθεί ιδιαίτερη σημασία, ευρύτερα, και στη Μέση Ανατολή, και στις δικές μας παρεμβάσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό στην Ανατολική Μεσόγειο», ανέφερε ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης

Ουκρανία

Η συμφωνία για την Ουκρανία πέρασε με 26 χώρες, χωρίς τη στήριξη της Ουγγαρίας, σύμφωνα με το Politico. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν αρνήθηκε να υπογράψει τα συμπεράσματα της ΕΕ σχετικά με την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι 26 από τους 27 ηγέτες ενέκριναν το κείμενο. Η Ουγγαρία έχει δηλώσει από νωρίς ότι σκοπεύει να προσπαθήσει να εμποδίσει ένα σχέδιο που ζητά πρόσθετη βοήθεια και περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Η Κάγια Κάλλας φτάνοντας για την Σύνοδο Κορυφής είχε πει: «Η παρεμπόδιση της Ουγγαρίας για τις αποφάσεις της ΕΕ σχετικά με την ενίσχυση στην Ουκρανία γίνεται όλο και πιο δύσκολη για το μπλοκ. Για ‘αυτό έχουμε μια νέα πρωτοβουλία για να σχηματίσουμε έναν συνασπισμό πλειοψηφίας, εξασφαλίζοντας ότι μια χώρα δεν μπορεί να εμποδίσει όλους τους υπόλοιπους», είπε.

H Μόσχα για Μακρόν

Η Ρωσία, από χθες επιδίδεται σε έναν αγώνα ανακοινώσεων με επιθέσεις κατά του προέδρου της Γαλλίας. Σειρά στις δηλώσεις πήρε ο Σεργκέι Λαβρόφ. O Βλαντιμίρ Πούτιν είπε σήμερα ότι ορισμένοι άνθρωποι έχουν ξεχάσει τι συνέβη στον Ναπολέοντα. Ο Πούτιν αναφέροταν στον Γάλλο αυτοκράτορα ο οποίος διέσχισε με τον στρατό του τη Ρωσία και έφτασε στη Μόσχα το 1812, αλλά στη συνέχεια αναγκάστηκε λόγω του αδυσώπητου χειμώνα να υποχωρήσει αφού υπέστη τεράστιες απώλειες.

«Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουν πίσω στην εποχή του Ναπολέοντα, ξεχνώντας πώς τέλειωσε», δήλωσε ο Πούτιν σε σχόλιά του που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση, χωρίς να αναφερθεί στον Μακρόν ονομαστικά. Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι η Ρωσία πρέπει να επιλέξει μια ειρήνη στην Ουκρανία η οποία θα διασφαλίσει μακροπρόθεσμα την ασφάλεια της Ρωσίας και της ουσιαστικής ανάπτυξής της.

«Πρέπει να επιλέξουμε μια ειρήνη που θα μας ταιριάζει και θα διασφαλίσει την ειρήνη για τη χώρα μας μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο Πούτιν απευθυνόμενος σε γυναίκες που έχασαν συγγενείς τους στον πόλεμο. Ο Πούτιν, ερωτηθείς από μια μητέρα ενός πεσόντος στρατιώτη αν η Ρωσία θα υποχωρήσει, είπε ότι δεν προτίθεται να κάνει κάτι τέτοιο. «Δεν χρειαζόμαστε τίποτα άλλο, αλλά δεν θα υποχωρήσουμε», είπε ο Πούτιν.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας σχολίασε το χθεσινό διάγγελμα του προέδρου της Γαλλίας στη διάρκεια του οποίου ο Μακρόν είπε ότι εξετάζει να θέσει τους ευρωπαίους συμμάχους υπό την προστασία του γαλλικού πυρηνικού οπλοστασίου. «Αν μας θεωρεί απειλή, καλεί τους αρχηγούς των Ενόπλων δυνάμεων κάποιων χωρών της ΕΕ και τη Βρετανία στο Παρίσι, λέει ότι είναι απαραίτητη η χρήση πυρηνικών όπλων, ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα κατά της Ρωσίας, αυτό φυσικά συνιστά απειλή», δήλωσε ο Λαβρόφ, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.

Από την πλευρά του το Κρεμλίνο χαρακτήρισε εξαιρετικά συγκρουσιακό το διάγγελμα του Γάλλου προέδρου στο οποίο χαρακτηρίζει τη Ρωσία απειλή για την Ευρώπη. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι τα σχόλια του Γάλλου ηγέτη αποτελούν ένδειξη ότι το Παρίσι προσβλέπει στην παράταση του πολέμου στην Ουκρανία.

Δηλώσεις Ζελένσκι

Κατά την άφιξή του στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε τη βαθιά του ευγνωμοσύνη προς τους Ευρωπαίους ηγέτες για την «ισχυρή σας υποστήριξη». Αργότερα Κάλεσε του ηγέτες της ΕΕ  να υποστηρίξουν την πρόταση για εκεχειρία σε αέρα και θάλασσα με σκοπό την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία.

«Όλοι πρέπει να διασφαλίσουν ότι η Ρωσία, ως η μοναδική πηγή αυτού του πολέμου, θα αποδεχθεί την ανάγκη ο πόλεμος να πάρει τέλος. Αυτό μπορεί να γίνει με δύο μορφές κατάπαυσης του πυρός που είναι εύκολο να καθιερωθούν και να παρακολουθούνται, πιο συγκεκριμένα, δηλαδή, όχι επιθέσεις σε ενεργειακές και άλλες αστικές υποδομές -εκεχειρία στους πυραύλους, βόμβες μεγάλου βεληνεκούς, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και το δεύτερο εκεχειρία στη θάλασσα, που σημαίνει όχι στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Μαύρη Θάλασσα» ζήτησε.

Εικάζεται ότι η πρότασή του, είναι αποτέλεσμα τόσο της διακοπής ροής αμερικανικού εξοπλισμού, όσο κυρίως του γεγονότος ότι στερήθηκε τα κρίσιμα στοιχεία που του παρείχαν οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ για τις ρωσικές κινήσεις και επιθέσεις. Εν τω μεταξύ η Ρωσία δηλώνει ότι έχει σχεδόν αποκόψει από ανεφοδιασμό όσες ουκρανικές δυνάμεις παραμένουν στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ (στα 360 τ.χλμ. από τα 1.200 που είχαν καταλάβει πέρσι τον Αύγουστο) προωθούμενη από βορρά στο ουκρανικό έδαφος και περικυκλώνοντας τους Ουκρανούς σταδιακά.

«Την επόμενη Δευτέρα σκοπεύω να ταξιδέψω στη Σαουδική Αραβία για μια συνάντηση με τον διάδοχο του θρόνου» Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter). «Εν συνεχεία, η ομάδα μου θα παραμείνει στη Σαουδική Αραβία για διαβουλεύσεις με τους Αμερικανούς εταίρους μας», συμπλήρωσε, διαβεβαιώνοντας ότι το Κίεβο θέλει να επιτευχθεί γρήγορα «διαρκής ειρήνη» για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Ουκρανικό: Διπλωματική κινητικότητα

Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ θα μεταβούν στη Σαουδική Αραβία για να συναντηθούν την Τετάρτη με Ουκρανούς ομολόγους τους την επόμενη εβδομάδα, μετέδωσαν Fox News και Axios.  Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ και άλλοι θα αναχωρήσουν για το Ριάντ την Τρίτη για να συμμετάσχουν στη συνάντηση στην οποία θα παραστεί επίσης ο Αντρίι Γερμάκ, κορυφαίος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανέφερε το Fox News.

«Είμαστε τώρα σε συζητήσεις για να συντονίσουμε μια συνάντηση με τους Ουκρανούς στο Ριάντ, ή ακόμη και ενδεχομένως στην Τζέντα», δήλωσε ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ στους δημοσιογράφους, λέγοντας ότι η «ιδέα είναι να καθορίσουμε ένα πλαίσιο για μια ειρηνευτική συμφωνία και μια αρχική κατάπαυση του πυρός».

Τη συνάντηση επιβεβαίωσε και ο ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος μιλώντας στο AFP, Αντρίι Γέρμακ, προσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου. Το Bloomberg επικαλούμενο πηγές από τον Λευκό Οίκο, υποστηρίζει πως ο Τραμπ φέρεται να απαίτησε από το Κίεβο να συμφωνήσει σε μια γρήγορη κατάπαυση του πυρός με τη Ρωσία κάτι το οποίο θα είναι προϋπόθεση για την υπογραφή μιας συμφωνίας για τα ορυκτά.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε δήλωσε σήμερα (06.03.2025) «επιφυλακτικά αισιόδοξος» ότι οι συνομιλίες μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα.

Τα οπλικά συστήματα HIMARS τα οποία χρησιμοποιούν δορυφορικά δεδομένα ακριβείας που οι δυτικοί σύμμαχοι παρέχουν στο Κίεβο, από τις 2 το μεσημέρι της Τετάρτης δεν λαμβάνουν κανένα απολύτως σήμα, γεγονός που πρακτικά τα αχρηστεύει. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ ξεκαθαρίζουν πως η υποστήριξη της Ουάσιγκτον προς το Κίεβο θα αποκατασταθεί εάν ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αποδεχθεί τις απαιτήσεις του Λευκού Οίκου.

Δηλώσεις Μητσοτάκη

Ο πρωθυπουργός προέβη σε δηλώσεις κατά την άφιξή του στις εργασίες της κρίσιμης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, η οποία αφορά την άμυνα της Ευρώπης. «Σήμερα στο έκτακτο Συμβούλιο θα συζητήσουμε καταρχάς τις προτάσεις που έχει καταθέσει η πρόεδρος της Κομισιόν για το πώς μπορούμε δραστικά να ενισχύσουμε ως ΕΕ την αποτρεπτική μας δυνατότητα», είπε.

Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι οι προτάσεις που κατέθεσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων. Παράλληλα, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πορεία που έχει διανύσει η Ελλάδα προκειμένου να επιτύχει τον στόχο που έχει τεθεί, επισημαίνοντας ότι η χώρα είχε καταβάλει επίμονες προσπάθειες για να πείσει τους εταίρους της σχετικά με την ανάγκη μεγαλύτερης οικονομικής ευελιξίας.

Σε ό,τι αφορά την υποστήριξη προς την Ουκρανία, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες δεν μπορούν να αφήσουν εκτός της συζήτησης τις ΗΠΑ, καθώς η Ουάσινγκτον πρέπει να διαδραματίσει ρόλο και να συμμετάσχει στο σύστημα εγγυήσεων ασφαλείας. «Σε αυτό το σχήμα εγγυήσεων ασφαλείας θα πρέπει να συμμετέχουν και οι Ηνωμένες Πολιτείες και πρέπει διαρκώς να αγωνιζόμαστε ώστε να πείσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι αυτό είναι τελικά και προς το δικό τους συμφέρον» είπε.

Συνέχισε λέγοντας: «Θέλω να χαιρετίσω ιδιαίτερα τις προτάσεις για περαιτέρω δημοσιονομική ευελιξία, έτσι ώστε τα κράτη μέλη, τα οποία ήδη δαπανούν άνω του 2% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες, να μπορούν να εξακολουθούν να το κάνουν. Και είναι πολύ σημαντικό αυτή η δημοσιονομική ευελιξία να αφορά όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να ενθαρρύνει αυτούς οι οποίοι ξοδεύουν λίγα να ξοδέψουν περισσότερα, να επιβραβεύσει αυτούς που ήδη ξοδεύουν περισσότερα και ενδεχομένως να τους επιτρέψει να ξοδέψουν ακόμα πιο πολλά για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα»…