Τουρκική σύμπραξη με την Ισπανία για το εκπαιδευτικό ΤΑΙ Hürjet

Συγκεκριμένα η σύμβαση θα ανατεθεί στην Airbus και την Turkish Aerospace Industries (TAI) για την αγορά 45 ελαφρών εκπαιδευτικών αεροσκαφών TAI Hürjet, με τη συμμετοχή-συμπαραγωγή 15 ισπανικών εταιρειών αμυντικής βιομηχανίας (τα Hürjet βγαίνουν και σε οπλισμένη έκδοση). Τα συστήματα επικοινωνίας και ορισμένα από τα ηλεκτρονικά συστήματα θα ενσωματωθούν από την Airbus Espana. Τα Hürjet θα αντικαταστήσουν τα F-5BM της Wing 23 που χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια από την Ισπανική Πολεμική Αεροπορία για εκπαίδευση μαχητικών και επίθεσης.

Όπως προαναφέραμε, δεν έλειψαν οι πολιτικές αντιδράσεις, ήδη από τις ανακοινώσεις του περασμένου Ιουνίου από το ισπανικό υπουργείο Άμυνας, περί συμφωνίας 1.375 δισ. ευρώ για 30 εκπαιδευτικά Hurjet. «Δεν έχει υπάρξει επίσημο αίτημα για προτάσεις, καμία ανταγωνιστική διαδικασία και καμία τεχνική ή οικονομική σύγκριση με άλλες εναλλακτικές λύσεις», είχε καταγγείλει τότε ο γερουσιαστής Χοσέ Αντόνιο Μονάγκο του Λαϊκού Κόμματος.

Η Ισπανία τώρα πρόκειται να πληρώσει 3,12 δισεκατομμύρια ευρώ (126% περισσότερα από ό,τι είχε ανακοινωθεί τον Ιούνιο) για έναν στόλο 50% μεγαλύτερο από αυτόν που είχε ανακοινωθεί πριν από τέσσερις μήνες! Επιπλέον, η συμφωνία υπογράφηκε εν μέσω του εκρηκτικού πολιτικού κλίματος που επικρατεί στην Ισπανία, με την δεξιά αντιπολίτευση του Λαϊκού Κόμματος να “πυροβολεί” διαρκώς την κυβέρνηση Σάντσεθ, την οποία κατηγορεί ότι εμπλέκεται σε σκάνδαλα διαφθοράς.

Η δε κυβέρνηση ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί, με την Γερουσία να ελέγχεται από το Λαϊκό Κόμμα, που ήδη ζητά την παραίτηση Σάντσεθ και πρόωρες, την άνοδο του ακροδεξιού-λαϊκίστικου VOX, ενώ ένα αυτονομιστικό κόμμα της Καταλονίας προανήγγειλε την αποχώρηση του από την κυβέρνηση.

Να σημειωθεί πως τα αεροσκάφη Hürjet βρίσκονται ακόμη υπό ανάπτυξη και δεν έχουν τεθεί σε υπηρεσία με καμία αεροπορία. Οι επικριτές της συμφωνίας επισημάνουν ότι οι Ισπανοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν για την προώθηση του TAI Hürjet στην Ευρώπη, πληρώνοντας υψηλότερο ποσό ανά αεροσκάφος, από ό,τι θα πλήρωναν στην πραγματικότητα αν η κυβέρνηση είχε στραφεί σε εναλλακτικές επιλογές. Από την άλλη, η συμφωνία συμπεριλαμβάνει την συμπαραγωγή των εκπαιδευτικών αυτών αεροσκαφών, με 15 ισπανικές εταιρείες, την οποία ο Σάντσεθ μπορεί να πουλήσει ως ενίσχυση της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας.

Αμυντικές business της Τουρκία με την ΕΕ

Σε αμυντικό επίπεδο, η ισπανική κυβέρνηση Σάντσεθ έρχεται όλο και πιο κοντά με την Τουρκία, καθώς έχουν ήδη συνεργαστεί για τη ναυπήγηση του πλοίου αμφίβιων επιχειρήσεων “Αnadolu”, το οποίο χρησιμοποιούν τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η τουρκική TAI έχει κατασκευάσει στο παρελθόν το ισπανικής σχεδίασης CASA CN-235, χρησιμοποιούμενο από το τουρκικό ναυτικό ως περιπολικό αεροσκάφος, ενώ παραμένει ενεργός εταίρος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα του Airbus A400M.

Πρέπει να επισημανθεί η πρόσφατη όξυνση στις σχέσεις Ισπανίας-ΗΠΑ, με την Μαδρίτη να αποχωρεί από το πρόγραμμα προμήθειας F-35 και τον Τραμπ να χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα κατά του Σάντσεθ, φτάνοντας στο σημείο να ζητά να εξεταστεί η αποβολή της Ισπανίας από το ΝΑΤΟ.

Όμως η συμφωνία Ισπανίας-Τουρκίας έχει μία ευρύτερη σημασία: Σηματοδοτεί την πρώτη εξαγωγή αεριωθούμενου αεροσκάφους από την Τουρκία σε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή για την τουρκική αμυντική βιομηχανία, η οποία προσδοκά να κάνει χρυσές δουλειές με αμυντικές αγορές ευρωπαϊκών χωρών, διευρύνοντας την εξοπλιστική διπλωματία που για χρόνια επιδίδεται η κυβέρνηση Ερντογάν.

Αν και το βέτο Ελλάδας και Κύπρου προσκομίζει εμπόδια στην ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, η Τουρκία θα συνεχίζει στον δρόμο των επιμέρους αμυντικών-στρατιωτικών συμφωνιών με χώρες της ΕΕ, σφυρηλατώντας τις σχέσεις της με αυτές. Η Ελλάδα έχει θέσει ως προϋπόθεση την άρση του casus belli για να αποδεχτεί την Τουρκία στο SAFE. Σε καμία περίπτωση η Τουρκία δεν θα υποχωρήσει από την αναθεωρητική της στρατηγική για να ενταχθεί σε ένα ευρωπαϊκό-αμυντικό πρόγραμμα, όταν μπορεί να “αλώνει” την αμυντική βιομηχανία επιμέρους ευρωπαϊκών χωρών, κερδίζοντας την ευρύτερη υποστήριξης τους.

Έχει προηγηθεί η εξαγορά και η συνεργασία με τις ιταλικές εταιρείες Piaggio και Leonardo – με τις οποίες σχεδιάζει τη συμπαραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών με στόχο την ευρωπαϊκή αγορά – όπως και η αγορά 44 ευρωπαϊκής κατασκευής μαχητικών Eurofighter, τα οποία παράγονται από την κοινοπραξία Ιταλίας-Ισπανίας-Γερμανίας-Μεγάλης Βρετανίας, με την Γαλλία να μετέχει σε κοινοπραξία που κατασκευάζει τα οπλικά συστήματα για το αεροσκάφος.

Κατά τις συναντήσεις του Ερντογάν με τον Βρετανό πρωθυπουργό και τον Γερμανό καγκελάριο, επισημοποιήθηκε η προμήθεια των Eurofighter, όπου Λονδίνο και Βερολίνο την παρουσίασαν ως απαραίτητη για την ενίσχυση των αμυντικών τους βιομηχανιών και την προάσπιση ευρύτερων κρατικών τους συμφερόντων…