Η κατάρρευση της Wall Street και ο επικείμενος οικονομικός πόλεμος

του Βασίλη Κοψαχείλη * – 

Τα όσα συνέβησαν από την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου έως και την Τρίτη 6 Φεβρουαρίου στα χρηματιστήρια με επίκεντρο την Wall Street, πιθανότατα αποτελούν τα πρώτα προειδοποιητικά πυρά ενός επικείμενου οικονομικού και νομισματικού πολέμου μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη. Οι υψηλές αποδόσεις των αμερικανικών δεικτών και των μετοχών διακόπηκαν απότομα την περασμένη Παρασκευή όταν το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έκανε βουτιά, μιλώντας όλοι για τη διόρθωση που οι αγορές περίμεναν.

Η συνεδρίαση ωστόσο της Δευτέρας 5 Φεβρουαρίου ήταν ακόμη πιο καταστροφική, με τον δείκτη Dow Jones να καταγράφει πολύ μεγάλες απώλειες. Τι φοβήθηκαν οι αγορές; Αυτό που φοβήθηκαν οι αγορές και προέβησαν σε μαζικές πωλήσεις ήταν η ανακοίνωση αύξησης των μισθών και η φημολογούμενη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ τον ερχόμενο Μάρτιο.

Και τα δύο αυτά στοιχεία έχουν άμεσο (αρνητικό) αντίκτυπο στα κέρδη της αμερικανικής βιομηχανίας και στον πληθωρισμό. Γι’ αυτό και επηρεάστηκε τόσο πολύ ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones. Τι θέλει να πετύχει ο Λευκός Οίκος; Μέσω της αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων, ο Λευκός Οίκος θέλει να πετύχει την επιστροφή των (πληθωριστικών) δολαρίων πίσω στις ΗΠΑ.

Με δύο τρόπους

Θα το κάνει με δυο τρόπους: αυξάνοντας τα επιτόκια αυξάνουν και οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων. Έτσι οι επενδυτές θα στρέψουν τα κεφάλαιά τους στην αγορά αμερικανικών ομολόγων. Την ώρα που η ΕΕ κυνηγάει τους φορολογικούς παραδείσους, ο πρόεδρος Τράμπ σκοπεύει να διευρύνει τις δυνατότητες ειδικών φορολογικών καθεστώτων και σε άλλες Πολιτείες εκτός του γνωστού Delaware.

Με λίγα λόγια, επιστροφή των χρημάτων στις ΗΠΑ με δέλεαρ τις υψηλές αποδόσεις και ασφαλή «λιμάνια» αποταμίευσής τους, τα οποία με τη σειρά τους θα βοηθήσουν στην εξυγίανση της αμερικανικής οικονομίας, έναντι των υπολοίπων μεγάλων οικονομιών που κινούνται σε ρυθμούς αρνητικών επιτοκίων και μακαρθικού κυνηγητού για φορολογικά έσοδα.

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος, πως είναι δυνατόν να σχεδιάζει κάτι ο Λευκός Οίκος που πλήττει πρώτα και καλύτερα την χρηματαγορά της Νέας Υόρκης; Η απάντηση είναι απλή. Αν δει κανείς τις ετήσιες αποδόσεις από την ημέρα που ανέλαβε την προεδρία στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τράμπ, η αγορά έχει μόνο κέρδη να δείξει. Η διόρθωση προκάλεσε μικρή σχετικά ζημιά στους Αμερικανούς.

Ο πρόεδρος Τράμπ είναι οπαδός της πραγματικής οικονομίας και όχι της άυλης χρηματιστηριακής. Η σκλήρυνση του δολαρίου και οι απώλειες στη βιομηχανία έχουν μικρή επίπτωση στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ πλέον εξάγουν πολύτιμη και υψηλής προστιθέμενης αξίας τεχνολογία, καθώς και σχιστολιθικούς υδρογονάνθρακες, που δεν επηρεάζονται από μικρές αυξήσεις στο κόστος και την αξία του χρήματος.

Ευρώπη και Κίνα στο στόχαστρο

Στο στόχαστρο του Αμερικανού Προέδρου βρίσκονται κυρίως οι μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης και σε δεύτερο χρόνο αυτή της Κίνας. Με τη Ρωσία τα πράγματα είναι διαφορετικά στον οικονομικό τομέα και στα ζητήματα ανταγωνισμού που δεν ανησυχούν τον Λευκό Οίκο. Την Τρίτη 6 Φεβρουαρίου η Ευρώπη πέρασε σε άμυνα, αγοράζοντας μαζικά κρατικά ομόλογα για να στηριχθούν και να μην καταγράψουν μεγάλες απώλειες στις αποδόσεις τους.

Το σκηνικό των τελευταίων ημερών παραπέμπει σε ένα πρωτόγνωρο για την έκτασή του φαινόμενο προεόρτιων ενός παγκόσμιου υβριδικού πολέμου με στόχο την οικονομική ισχύ κρατών. Η ισχυροποίηση της αμερικανικής οικονομίας, έτσι όπως τη σχεδιάζει ο πρόεδρος Τράμπ, ενέχει στοιχεία υβριδικού πολέμου που φαίνεται πως οι κεντρικοί τραπεζίτες των υπολοίπων μεγάλων οικονομιών δεν έχουν την κουλτούρα και την ευελιξία να αντιμετωπίσουν. Παραμένουν σε προβλέψιμες συμβατικές αντιδράσεις απόκρουσης των επιθέσεων του αντιπάλου.

Αυτή τη φορά, τα πυρά ήταν προειδοποιητικά και όχι προπαρασκευαστικά ενόψει μιας μεγάλης (οικονομικής) επιθέσεως. Εκτιμούμε πως τους επόμενους μήνες θα ακολουθήσουν και άλλα, ώστε να δοκιμαστούν οι αντοχές, η ετοιμότητα και οι αντιδράσεις των υπολοίπων.

* Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος, Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Πηγή: mignatiou.com