Ανίσχυρη η αποτροπή του ΝΑΤΟ έναντι της ρωσικής “αρκούδας”

Γράφει ο Τζούλιαν Μπαρνς  – 

Αν η Ευρώπη υποχρεωθεί να πολεμήσει με τη Ρωσία μόνο μικρός αριθμός στρατευμάτων θα είναι έτοιμος για άμεση ανάπτυξη προς αντιμετώπιση της απειλής, φοβούνται αναλυτές. Οι Αμερικανοί θέλουν να είναι βέβαιοι πως τουλάχιστον 30.000 στρατιώτες και επιπλέον αεροσκάφη και πλοία θα μπορούν να αναπτυχθούν σε κάποιο θερμό σημείο εντός 30 ημερών από την ημέρα που το ΝΑΤΟ θα δώσει το σήμα του συναγερμού.

Η ένταση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας καλά κρατεί. Αυτό φάνηκε και από τη μεγαλύτερη απέλαση Ρώσων διπλωματών από ΗΠΑ, Καναδά, ευρωπαϊκές και άλλες χώρες από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη συνδυασμένη αντενέργεια-απάντηση στη δηλητηρίαση του πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του.

Παράλληλα, η Δύση έχει επιβάλει κυρώσεις κατά της Μόσχας, λόγω της Ουκρανίας και της πιθανολογούμενης εμπλοκής της πρώτης στις αμερικανικές εκλογές. Η Ρωσία αρνείται την εμπλοκή της στη δηλητηρίαση Σκριπάλ και στις αμερικανικές εκλογές και υπόσχεται να απαντήσει. Για τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας, Τζιμ Μάτις, σημασία έχει η ενίσχυση της ετοιμότητας των συμμάχων των ΗΠΑ ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στη ρωσική απειλή σε μικρό χρόνο. Γενικά οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι των ΗΠΑ συμφωνούν με την αμερικανική πρόταση που θα τεθεί στην σύνοδο του ΝΑΤΟ του Ιουλίου.

Αμερικανική πρόταση

Η αμερικανική πρόταση αφορά την ανάπτυξη 30 ταγμάτων, 30 μοιρών μαχητικών και 30 πολεμικών πλοίων. Οι αριθμοί αυτοί σημαίνουν περίπου 30.000 άνδρες και 360 αεροσκάφη. Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου τα αμερικανικά σχέδια προέβλεπαν την ανάπτυξη 10 αμερικανικών μεραρχιών – περίπου 200.000 ανδρών – στην Ευρώπη εντός 10 ημερών.

Η νέα πρόταση βασίζεται στην ικανότητα των Ευρωπαίων συμμάχων να κινητοποιήσουν τις δυνάμεις τους εντός 30 ημερών. «Η ιδέα είναι να υπάρχει ετοιμότητα, να διευκρινιστεί ποιες μονάδες πρέπει να προετοιμαστούν σε κάθε συμμαχικό έθνος», ανέφερε πρώην σύμβουλος του Κλίντον.

Το ζήτημα της ικανότητας του ΝΑΤΟ να αναπτύσσει ταχέως δυνάμεις του ώθησαν την συμμαχία να αναπτύξει 4.600 στρατιώτες στην Πολωνίας και τις Βαλτικές χώρες κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία. Το ΝΑΤΟ διαθέτει επιπλέον 5.000 στρατιώτες ως δύναμη άμεσης αντίδρασης που θα ενεργοποιηθεί εντός 10 ημερών. Οι δυνάμεις αυτές πρέπει να ενισχυθούν από τα 30 ενεργά τάγματα, καθώς θα αναπτυχθούν όχι για να πολεμήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα αλλά μόνο για να κερδίσουν χρόνο ώστε να αναπτυχθούν επιπλέον στρατεύματα, αεροσκάφη και πλοία. Οι ενισχύσεις είναι απαραίτητες και είναι ξεκάθαρο πως στον τομέα αυτό η ικανότητα του ΝΑΤΟ είναι κατώτερη της απαιτούμενης.

Ακόμα και η προτεινόμενη δύναμη ταχείας αντίδρασης δεν είναι σχεδιασμένη να αντιμετωπίσει μεγάλης κλίμακας ρωσική εισβολή. Δεν θα μπορούσαν να κάνουν και πολλά αν η Μόσχα επιχειρήσει την κατάληψη εδάφους μιας χώρας μέλους της συμμαχίας. Αυτό είναι εφιαλτικό σενάριο για τη Συμμαχία. Τι θα συνέβαινε, για παράδειγμα, αν η αμερικανική δύναμη ταχείας αντίδρασης, η 82η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία, βρεθεί καθηλωμένη σε κάποια κρίση στην Ασία;

Kάτι περισσότερο από αποτροπή

Το χτίσιμο της δύναμης άμεσης αντίδρασης του ΝΑΤΟ χρειάζεται κάτι περισσότερο στις προσπάθειες αποτροπής. Τα συμμαχικά στρατεύματα πρώτης γραμμής, τοπικά, θα καθυστερήσουν τυχόν ρωσική εισβολή και η άμεση ενίσχυσή τους από ξηρά, θάλασσα και αέρα, θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα είτε να αναγκάσει τη Μόσχα να υποχωρήσει, είτε να πληρώσει το ακριβό τίμημα ενός συμβατικού πολέμου.

Η πίεση προς ενίσχυση του ΝΑΤΟ κατέστη επιτακτική μετά τη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας που κατέλαβε τη Συμμαχία εξαπίνης. Μέχρι την Κριμαία το ΝΑΤΟ καθοδηγούσε συμμαχικές χώρες να απομειώσουν τις μονάδες αρμάτων για χάρη μονάδων πεζικού που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στο Αφγανιστάν ή αλλού. Τώρα το ΝΑΤΟ ζητά από τους συμμάχους να επενδύσουν στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα κατά της Ρωσίας. Όμως μια τέτοια επένδυση θέλει χρόνο και κοστίζει χρήμα.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει καταστήσει στόχο της να πιέσει τους Ευρωπαίους να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα με στόχο η δαπάνη αυτή να φτάσει στο 2% του ΑΠΕ κάθε συμμαχικού κράτους. Η νέα πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ αφορά πλοία, αεροσκάφη και στρατεύματα, ώστε οι Νατοϊκές δυνάμεις να δρουν συνδυαστικά δρώντας αποτρεπτικά.

Αμυντικοί αναλυτές αναφέρουν ότι το ΝΑΤΟ έχει αρκετά μαχητικά έτοιμα να απαντήσουν άμεσα στη Ρωσία. Αλλά πέραν των αεροσκαφών χρειάζονται υποδομές συντήρησης, άλλες υποδομές και αεροδρόμια. Το ΝΑΤΟ συνεργάζεται με την ΕΕ για να βελτιώσει την στρατηγική του ευκινησία ώστε στρατεύματα, άρματα μάχης, πυροβολικό και άλλα όπλα και υλικά να μπορούν να μεταφερθούν γρήγορα μέσω των ευρωπαϊκών δρόμων, γεφυρών και σιδηροδρόμων. Πρόσφατα υπεγράφη σχετική συμφωνία για τη βελτίωση οδεύσεων και την ενίσχυση γεφυρών ώστε να μπορούν να τις διασχίζουν άρματα.

Φυλαγμένο μυστικό

Το πόσες δυνάμεις κάθε συμμαχικό έθνος μπορεί να αναπτύξει γρήγορα αποτελεί καλά φυλαγμένο μυστικό. Πέραν της δύναμης ταχείας αντίδρασης που για φέτος διοικείται από την Ιταλία, κάθε χρόνο το ΝΑΤΟ ανακοινώνει ποιες δύο ταξιαρχίες, έκαστη δύναμης περίπου 3.500 στρατιωτών, θα ενταχθεί στη δύναμη ταχείας αντίδρασης. Φέτος υπάρχει μια βρετανική και μια πολυεθνική ταξιαρχία υπό γερμανική διοίκηση. Μόνο δύο χώρες του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα και η Τουρκία διαθέτουν ισχυρές δυνάμεις σε ετοιμότητα, που όμως δεν είναι εκπαιδευμένες να επιχειρούν σε σημεία έντασης εκτός του εδάφους τους.

Χώρες με μικρότερους στρατούς όπως το Βέλγιο ή η Ρουμανία, ζητούν από το ΝΑΤΟ να σχηματίσει νέες ταξιαρχίες που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν σε μια δύναμη ταχείας αντίδρασης. Ωστόσο, παραμένει ερωτηματικό κατά πόσο θα μπορούν να σχηματίσουν νέους δικούς τους σχηματισμούς με τους διαθέσιμους πόρους που μπορούν να χρησιμοποιήσουν. Ακόμα και ισχυρές χώρες μέλη του ΝΑΤΟ έχουν προβλήματα. Οι άριστα εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες γαλλικές δυνάμεις είναι υπερεκτεταμένες με αρκετές να είναι ανεπτυγμένες στην Αφρική.

Θεωρητικά η Γερμανία διαθέτει ισχυρές δυνάμεις αρμάτων και πυροβολικού που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν άμεσα προς μάχη, αλλά η γερμανική κυβέρνηση αναφέρει ότι οι ένοπλες δυνάμεις στερούνται απαραίτητου εξοπλισμού. Και η Βρετανία που θεωρητικά θα μπορούσε να αναπτύξει ταχέως δυνάμεις έχει σμικρύνει τις ένοπλες δυνάμεις της και ειδικά τον στρατό ώστε να μπορέσει να ναυπηγήσει δύο αεροπλανοφόρα.

---

Πηγή: The Wall Street Journal