«Διακυβεύεται το μέλλον της Ευρώπης» – Άρθρο-έκκληση του Ισπανού πρωθυπουργού

Γράφει ο Πέδρο Σάντσεθ*

Οι πολίτες μας πεθαίνουν και τα νοσοκομεία μας έχουν κατακλυστεί. Είτε θα απαντήσουμε με αταλάντευτη αλληλεγγύη ή η ένωσή μας θα αποτύχει. Η Ευρώπη βιώνει τη χειρότερη κρίση από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Οι πολίτες μας πεθαίνουν ή παλεύουν για τη ζωή τους σε νοσοκομεία που έχουν κατακλυστεί εξαιτίας μιας πανδημίας που αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία από την πανδημία γρίπης του 1918.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει ένα διαφορετικό πόλεμο από εκείνους που επιτυχώς αποτρέψαμε τα τελευταία 70 χρόνια: έναν πόλεμο ενάντια σε έναν αόρατο εχθρό που δοκιμάζει το μέλλον του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Οι συνθήκες είναι ιδιάζουσες και απαιτούν αταλάντευτη τοποθέτηση: είτε θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων ή θα αποτύχουμε σαν ένωση. Έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, στο οποίο ακόμα και οι πιο ένθερμα φιλοευρωπαϊκές χώρες, όπως είναι η περίπτωση της Ισπανίας, χρειάζονται απτές αποδείξεις δέσμευσης. Χρειαζόμαστε αταλάντευτη αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη μεταξύ των Ευρωπαίων είναι θεμελιώδης αρχή των Συνθηκών της ΕΕ. Και αυτό φαίνεται σε περιόδους σαν αυτές. Χωρίς αλληλεγγύη δεν μπορεί να υπάρξει συνοχή, χωρίς συνοχή θα επέλθει δυσαρέσκεια και η αξιοπιστία του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος θα δεχθεί σοβαρό πλήγμα.

Καλωσορίζουμε μια σειρά σημαντικών μέτρων που ανακοινώθηκαν τις προηγούμενες εβδομάδες, συμπεριλαμβάνομένοου του νέου προσωρινού προγράμματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του σχεδίου SURE της Κομισιόν, για τους ανθρώπους που έχασαν τη δουλειά τους. Αλλά τα μέτρα αυτά δεν αρκούν από μόνα τους. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα.

Ή θα νικήσουμε όλοι, ή θα χάσουμε όλοι

Η Ευρώπη πρέπει να χτίσει μια οικονομία σαν σε καιρό πολέμου και να προωθήσει την αντίσταση, την ανοικοδόμηση και την ανάκαμψη. Πρέπει να το κάνει το συντομότερο δυνατό, με μέτρα για την υποστήριξη του δημοσίου χρέους που βαρύνει πολλά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας. Και πρέπει να συνεχίσει να το κάνει ότι αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης περάσει, ώστε να ξαναχτίσει τις οικονομίες της ηπείρου με την κινητοποίηση σημαντικών πόρων, μέσα από ένα σχέδιο που αποκαλούμε νέο Σχέδιο Μάρσαλ και που θα απαιτήσει τη στήριξη όλων των θεσμών της ΕΕ.

Η Ευρώπη γεννήθηκε από τις στάχτες της καταστροφής και της σύγκρουσης. Πήρε τα μαθήματα της ιστορίας και κατανόησε κάτι πολύ απλό: αν δεν νικήσουμε όλοι, στο τέλος, θα χάσουμε όλοι. Μπορούμε να μετατρέψουμε αυτή την κρίση σε ευκαιρία να ξαναχτίσουμε μια πιο δυνατή Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να εφαρμόσουμε φιλόδοξα μέτρα. Αν συνεχίσουμε με μικρά βήματα, θα αποτύχουμε.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντέδρασαν στην ύφεση του 2008 με πακέτο στήριξης, ενώ η Ευρώπη με λιτότητα. Όλοι γνωρίζουμε το αποτέλεσμα. Σήμερα, και ενώ βρισκόμαστε ένα βήμα πριν μια παγκόσμια οικονομική κρίση ακόμα μεγαλύτερη από του 2008, οι ΗΠΑ υλοποιούν τη μεγαλύτερη κινητοποίηση δημοσίων πόρων στην ιστορία τους.

Είναι η Ευρώπη διατεθειμένη να μείνει πίσω;

Είναι ώρα να απαλλαχθούμε από τα παλιά, εθνικά δόγματα. Μπήκαμε σε μια νέα εποχή και χρειαζόμαστε νέες απαντήσεις. Ας στηριχθούμε στις θετικές μας αξίες και ας επαναπροσδιορίσουμε τις υπόλοιπες. Τους ερχόμενους μήνες, τα κράτη-μέλη, αναπόφευκτα, θα αυξήσουν σημαντικά το χρέος ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες μιας κρίσης όχι μόνο δημόσιας υγείας, αλλά οικονομικής και κοινωνικής. Για αυτό η απάντηση δεν μπορεί να είναι ίδια όπως αυτή που επινοήθηκε για τα ασυμμετρικά οικονομικά σοκ, όπως μια χρηματοπιστωτική ή τραπεζική κρίση σε ένα κράτος ή μια ομάδα κρατών. Αν ο ιός δεν βλέπει σύνορα, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς.

Αλληλεγγύη χωρίς κενά μεταξύ βορρά και νότου

Με την προϋπόθεση ότι θα είναι καθολική και χωρίς όρους, η παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας μπορεί να είναι χρήσιμη στα πρώτα στάδια, ώστε να δώσει ένεση ρευστότητας στις ευρωπαϊκές οικονομίες μέσα από πιστοληπτική γραμμή. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό μεσοπρόθεσμα. Η πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι τεράστια και άνευ προηγουμένου. Απαιτεί μία ενιαία, ριζική και φιλόδοξη απάντηση ώστε να διατηρήσουμε το οικονομικό και κοινωνικό μας σύστημα και να προστατεύσουμε τους πολίτες μας.

Οι Ισπανοί πάντα προστάτευαν και υπερασπίστηκαν το Ευρωπαϊκό εγχείρημα. Είναι ώρα για αμοιβαιότητα. Μαζί με εμάς, με την Ιταλία και μαζί με κάθε μία από τις 27 χώρες της ένωσης. Είναι ώρα να δράσουμε με αλληλεγγύη για τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού αμοιβαιοποίησης χρέους, λειτουργώντας ως ένα ενιαίο μπλοκ κρατών, για την αγορά απαραίτητων ιατρικών προμηθειών, υιοθετώντας συντονισμένη στρατηγική κυβερνοασφάλειας και προετοιμάζοντας ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να εξασφαλίσουμε ότι η ανάκαμψη της ηπείρου θα είναι ταχεία και ισχυρή.

Αυτή η αλληλεγγύη πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν υπάρχουν κενά μεταξύ βορρά και νότου, ότι δεν αφήνουμε κανέναν πίσω. Τούτοι είναι πολύ δύσκολοι καιροί και απαιτούν μεγάλες αποφάσεις. Εκατομμύρια Ευρωπαίοι πιστεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πρέπει να τους εγκαταλείψουμε. Πρέπει να τους δώσουμε λόγους να συνεχίσουν να πιστεύουν. Και πρέπει να δράσουμε τώρα ή ποτέ, διότι, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, διακυβεύεται η Ευρώπη.

*Ο Πέδρο Σάντσεθ είναι ο πρωθυπουργός της Ισπανίας

---

Πηγή: The Guardian