Γιατί ο Φιντάν θα μετατρέψει το τουρκικό ΥΠΕΞ σε προέκταση της ΜΙΤ

Γράφει ο Αμπντουλάχ Μποζκούρτ *

Ο διαβόητος επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών, Χακάν Φιντάν, που έχει διευθύνει κέντρα βασανιστηρίων, έχει διευθύνει επιχειρήσεις ψευδούς σημαίας και απαγωγές αντιφρονούντων από το εξωτερικό, όπως είναι γνωστό, ορίστηκε υπουργός Εξωτερικών. Ο διορισμός του σηματοδοτεί ότι ο Ερντογάν θα βασιστεί πλέον όλο και περισσότερο στις μυστικές δραστηριότητες για να διατηρήσει το καθεστώς του.

Ο Φιντάν ήταν ο άνθρωπος του Ερντογάν που έκανε την βρώμικη δουλειά, διενεργώντας μυστικές επιχειρήσεις και συνωμοσίες για να διαμορφώσει την “εθνική ατζέντα” στην Τουρκία προς όφελος των φιλοδοξιών του Προέδρου. Το γεγονός ότι ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών μετά από 13 χρόνια υπηρεσίας στην κεφαλή της ΜΙΤ υποδηλώνει ότι ο Ερντογάν σκοπεύει να ολοκληρώσει τη μετατροπή της διπλωματικής υπηρεσίας σε τμήμα ενός γιγαντιαίου μηχανισμού πληροφοριών. Σε αυτόν τον μηχανισμό θα στηριχτεί για να κυβερνήσει, καταστέλλοντας την αντιπολίτευση και διαλύοντας τους θύλακες διαφωνούντων.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ΜΙΤ είναι η κυρίαρχη υπηρεσία πληροφοριών στην Τουρκία, αλλά δεν είναι η μόνη. Πολλοί λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν πως στο υπουργείο Εξωτερικών υπάρχει μία από τις πέντε πιο σημαντικές υπηρεσίες πληροφοριών στην Τουρκία, η “Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Ασφάλειας” (Araştırmave Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü). Με τον Φιντάν στο τιμόνι του υπουργείου Εξωτερικώ, αυτή η Διεύθυνση θα μετατραπεί στο πιο κρίσιμο τμήμα της διπλωματικής υπηρεσίας.

Με προνομιακή πρόσβαση σε βασικούς ξένους αξιωματούχους, σε κυβερνητικές οντότητες και διακυβερνητικές πλατφόρμες, οι διπλωμάτες βρίσκονται σε μοναδική θέση να συλλέγουν στοιχεία και πληροφορίες. Οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών χρησιμοποιούν αρκετά επιθετικά αυτήν την πρόσβαση τα τελευταία χρόνια, όχι απαραίτητα για να προστατεύσουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας, αλλά κυρίως για να βοηθήσουν την πολιτική επιβίωση του καθεστώτος Ερντογάν, να καταστείλουν την αντιπολίτευση και να διεξάγουν επιχειρήσεις επιρροής σε ξένο έδαφος.

Τα σχέδια του Φιντάν

Η ουσιαστική συγχώνευση του υπουργείου Εξωτερικών και της MIT κάτω από μια ενιαία ομπρέλα “κοινότητας πληροφοριών” είναι μία κίνηση, για την οποία εδώ και καιρό πίεζε έντονα ο Φιντάν. Ο Φιντάν επιδιώκει να ελέγξει όλες τις υπηρεσίες πληροφοριών της Τουρκίας και ίσως σε δεδομένη στιγμή να κυβερνήσει τη χώρα, μετά την αποχώρηση του Ερντογάν από την πολιτική. Αυτήν την ιδέα την πούλησε το 2015 στον τότε πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου και παραιτήθηκε από το MIT για να διεκδικήσει μια θέση στο Κοινοβούλιο. Η συμφωνία ήταν να γίνει υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Νταβούτογλου.

Φοβούμενος ο πρόεδρος Ερντογάν ότι μπορεί να παραμεριστεί, παρενέβη και ματαίωσε τα σχέδια του Φιντάν. Παράλληλα, ουσιαστικά απέπεμψε τον Νταβούτογλου από την ηγετική ομάδα του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και κατ’ επέκταση από τη θέση του πρωθυπουργού. Αφού είχε κλείσει ο δρόμος για να είναι υποψήφιος για το Κοινοβούλιο, ο Φιντάν επέστρεψε στην MIT, αναβάλλοντας τα σχέδιά του. Φαίνεται ότι πλέον έχει πείσει τον Ερντογάν, αφού ο Τούρκος πρόεδρος δεν αισθάνεται ότι απειλείται από αυτή την αλλαγή.

Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για το πώς ο Φιντάν θα προχωρήσει στη μετατροπή του υπουργείου Εξωτερικών σε ένα τεράστιο εργαλείο πληροφοριών για να ενισχυθεί το πολιτικό οπλοστάσιο του Ερντογάν. Όπως ακριβώς έκανε αφότου έγινε επικεφαλής του MIT τον Μάιο του 2010, ο Φιντάν θα κινηθεί γρήγορα για να φέρει άτομα εκτός του συστήματος, προκειμένου να επεκτείνει τον έλεγχο και να εκδίδει εντολές προς όλα τα άλλα τμήματα για να υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις του. Σε κάποιο βαθμό, είχε ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα τέτοιο σχέδιο από το 2014, όταν ο Τσαβούσογλου ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών.

Χάρη σε μια ψευδούς σημαίας απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, που ενορχηστρώθηκε από τη MIT, οι τουρκικές πρεσβείες και τα προξενεία μετατράπηκαν σε μεγάλο βαθμό σε κόμβους επιχειρήσεων πληροφοριών, ειδικότερα συλλογής πληροφοριών. Κατασκεύαζαν ιστορίες για να εξαφανίζουν επικριτές του Ερντογάν. Περισσότεροι από ποτέ πράκτορες της MIT τοποθετήθηκαν στο εξωτερικό με διπλωματική κάλυψη την τελευταία δεκαετία. Αυτή η πρακτική είναι βέβαιο ότι θα επεκταθεί περαιτέρω.

Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει απολύσει περίπου το 30% των διπλωματών, περισσότερους από 700 υπαλλήλους. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται και βετεράνοι πρέσβεις, ενώ πολλοί έχουν από το 2016 φυλακιστεί με κατασκευασμένες κατηγορίες. Ένας μεγάλος αριθμός κενών θέσεων γέμισε με πιστούς, κομματικούς και διορισμένους με πολιτικά κριτήρια. Ο παράγοντας φόβος για τη σταδιοδρομία κάποιου στη διπλωματική υπηρεσία παραμένει ένα σημαντικό κίνητρο για συμμόρφωση.

Οι σχέσεις με το Ιράν

Εκτός από την παρακολούθηση επικριτών και αντιπάλων του Ερντογάν στο εξωτερικό, κατά κατάφωρη παραβίαση των κανόνων που προβλέπουν οι διεθνείς συμβάσεις, ο Φιντάν σχεδιάζει επίσης να χρησιμοποιήσει την διπλωματική υπηρεσία για να ενισχύσει υπάρχοντες υποστηρικτές και να δημιουργήσει νέους για τον Ερντογάν, έτσι ώστε να προωθήσει την πολιτική του ατζέντα.

Αυτοί οι υποστηριχτές θα φανούν χρήσιμοι, όταν ο Ερντογάν θα θελήσει να τους χρησιμοποιήσει σαν μοχλό πίεσης στις σχέσεις του με άλλες χώρες. Έχει δείξει στο παρελθόν πόσο πρόθυμος και ικανός είναι στο να κινητοποιήσει Τούρκους και Μουσουλμάνους για τους πολιτικούς στόχους της κυβέρνησής του. Ο Φιντάν δεν έχει τίποτα να κερδίσει, παριστάνοντας τον καλό διπλωμάτη. Από την άλλη, όμως, έχει να χάσει τα πάντα εάν αποτύχει να δείξει τη χρησιμότητά του στον πολιτικό του προστάτη.

Θα ήταν μάταιη προσπάθεια ο Φιντάν να επιδοθεί σε μια “επίθεση γοητείας”, δεδομένων των βρώμικων αποσκευών που κουβαλά από το παρελθόν του, όταν εξόπλιζε και χρηματοδοτούσε τρομοκρατικές τζιχαντιστικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Αλ Κάιντα και του ISIS σε Ιράκ και Συρία. Όλοι γνωρίζουν τους δεσμούς του με το Ιράν. Οι δεσμοί αυτοί χρονολογούνται από τη νιότη του και υποκινούνται από μια ιδεολογική δέσμευση που έχει στο καθεστώς των μουλάδων, όταν είχε εκπαιδευτεί από σιιτικούς κύκλους. Έχει γίνει φίλος με στελέχη της Δύναμης Quds του IRGC, ορισμένοι αποκηρυγμένοι από την αμερικανική κυβέρνηση, και έχει αποκαλύψει επιχειρήσεις της Μοσάντ από στο τουρκικό έδαφος που στόχευαν το Ιράν.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως οι ξένοι ομόλογοί του δεν θα ασχοληθούν μαζί του. Είναι ο υπουργός Εξωτερικών και η θέση έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από τον ίδιο τον άνθρωπο. Η έκρηξη συγχαρητηρίων μηνυμάτων από ξένους ομολόγους του μετά την επιλογή του από τον Ερντογάν δεν ήταν απρόσμενη. Ωστόσο, θα παρακολουθείται προσεκτικά και οι άνθρωποί του στο υπουργείο Εξωτερικών θα παρακολουθούνται εάν σέβονται τα προνόμια και τις ασυλίες που περιγράφονται στη Σύμβαση της Βιέννης για τις Διπλωματικές Σχέσεις και τις Προξενικές Υποθέσεις, ή εάν Τούρκοι διπλωμάτες παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις των χωρών υποδοχής τους.

Προέκταση της ΜΙΤ το τουρκικό ΥΠΕΞ

Ο Φιντάν είναι αδιαμφισβήτητα το “νούμερο ένα” πρόσωπο για τη μετατροπή της Τουρκικής Δημοκρατίας σε αυταρχικό κράτος που κυβερνάται από έναν ισχυρό άνδρα, διεξάγοντας δεκάδες συνωμοσίες, καταστολές ομάδων αντιπολίτευσης και διασυνοριακές μυστικές επιχειρήσεις. Υπό την εποπτεία του, η MIT επιδόθηκε σε επιχειρήσεις για να διώξει στην Τουρκία αντιφρονούντες και να φυλακίσει όχι μόνο Τούρκους υπηκόους, αλλά και ξένους πολίτες ως μέρος αυτού που ονομάζεται “διπλωματία μέσω ομήρων”. Σε πολλές τέτοιες υποθέσεις, πράκτορες της MIT λειτούργησαν ως μυστικοί μάρτυρες, προσφέροντας κατασκευασμένες καταθέσεις για να δημιουργήσουν ψευδείς κατηγορίες κατά των αντιπάλων του Ερντογάν.

Γι’ αυτόν τον λόγο, γνωρίζει ότι δεν έχει μέλλον στην Τουρκία, εάν το κράτος δικαίου επανέλθει και η δημοκρατία αποκατασταθεί μια μέρα. Αν συμβεί αυτό, ο Φιντάν σίγουρα δεν θα δει ποτέ την ημέρα του φωτός, θα διωχθεί για τα σοβαρά εγκλήματα, όπως φόνοι, βασανιστήρια και άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διέπραξε ο ίδιος και οι άνθρωποι του στην ΜΙΤ.

---

* Ο Αμπντουλάχ Μποζκούρτ είναι Τούρκος δημοσιογράφος, εξόριστος στη Σουηδία, επικεφαλής του Nordic Monitor από όπου αναδημοσιεύεται και το ανωτέρω άρθρο, μεταφρασμένο από τη Σύνταξη του SLpress.gr.